Στην τελική ευθεία είναι πλέον η διαδικασία για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, αλλά και η διαδικασία για την έκδοση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ.   

Απόστολος Αλωνιάτης*

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις,  που εντάχθηκαν στον νόμο, οι τροποποιητικές δηλώσεις για τις αλλαγές που έγιναν μέσα στο φορολογικό έτος 2024, έκλεισαν στις 31 Ιανουαρίου και έχει αρχίσει ήδη η διαδικασία για τον υπολογισμό του φόρου και την έκδοση των εκκαθαριστικών του 2025.
Μόνες εκκρεμότητες ακόμη είναι η υποχρέωση έως τις 14 Φεβρουαρίου, να υποβληθεί στην πλατφόρμα myPROPERTY, η αίτηση χορήγησης της μείωσης του ΕΝΦΙΑ των ασφαλισμένων κατοικιών, και μέχρι 28 Φεβρουαρίου, να επιβεβαιώσουν οι ασφαλιστικές εταιρείες τα στοιχεία.
Η σχετική πλατφόρμα άνοιξε στις 15 Ιανουαρίου 2025, και  από αυτήν την ημερομηνία μπορούν να υποβάλουν  την αίτησή τους για τη  μείωση ΕΝΦΙΑ ασφαλισμένων κατοικιών, για το 2025.
Ειδικότερα με την (Α.1002/2025) Απόφαση του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρίστου Δήμα, ορίζονται οι νέες προϋποθέσεις και διαδικασίες μείωσης ΕΝΦΙΑ κατοικιών φυσικών προσώπων, που είναι ασφαλισμένες έναντι φυσικών καταστροφών.
Συγκεκριμένα από το 2025 και για τα επόμενα έτη εφαρμόζεται:
– Μείωση ΕΝΦΙΑ 20% σε κατοικίες με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ, εφόσον είναι ασφαλισμένες για ένα (1) έτος έναντι σεισμού, πυρκαγιάς και πλημμύρας.
– Μείωση ΕΝΦΙΑ 10% σε κατοικίες με φορολογητέα αξία άνω των 500.000 ευρώ, υπό τις ίδιες ασφαλιστικές προϋποθέσεις.
– Αναλογική μείωση ΕΝΦΙΑ, σε περιπτώσεις ασφάλισης μικρότερης διάρκειας του ενός (1) έτους και ελάχιστη διάρκεια ασφάλισης τους τρείς μήνες.
Να θυμίσουμε εδώ ότι από οι ιδιοκτήτες ακινήτων μεγάλης αξίας θα πρέπει να γνωρίζουν ότι, εάν δεν ασφαλίσουν τις κατοικίες τους, από τον Απρίλιο του 2025 δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος σε περίπτωση ζημιάς από φυσικές καταστροφές.
Η διαδικασία χορήγησης της μείωσης ΕΝΦΙΑ καθορίζεται ως εξής:
1. Οι ασφαλιστικές εταιρείες απέστειλαν στην ΑΑΔΕ, έως τις 10/1, τα στοιχεία των ασφαλιστηρίων συμβολαίων κατοικιών που καλύπτουν τους κινδύνους σεισμού, πυρκαγιάς και πλημμύρας και ήταν σε ισχύ εντός του 2024.
2. Οι φορολογούμενοι υποβάλλουν αιτήσεις για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, καθώς και τυχόν τροποποιήσεις ή διορθώσεις, έως τις 14/2 στην ψηφιακή πύλη myAADE (myaade.gov.gr), ακολουθώντας τη διαδρομή: Εφαρμογές > Δημοφιλείς Εφαρμογές > myPROPERTY > Μείωση ΕΝΦΙΑ ασφαλισμένων κατοικιών.
3. Οι ασφαλιστικές εταιρείες επιβεβαιώνουν τα στοιχεία έως τις 28/2.
4. Η ΑΑΔΕ επαληθεύει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της μείωσης του ΕΝΦΙΑ, η οποία και χορηγείται στους δικαιούχους με την πρώτη κεντρική εκκαθάρισή του.
Επισημαίνεται ότι, για τη διευκόλυνση των φορολογουμένων, παρέχεται η δυνατότητα, σε όσες περιπτώσεις εστάλησαν τα σχετικά στοιχεία από τις ασφαλιστικές τους εταιρείες, να φέρουν προσυμπληρωμένη τη νέα αίτηση μείωσης ΕΝΦΙΑ, ανακτώντας στοιχεία της περσινής αίτησής τους, καθώς και επικαιροποιημένα στοιχεία από τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Οι φορολογούμενοι μπορούν να ανακτήσουν τα στοιχεία της περσινής αίτησης.
Να θυμίσουμε ότι ΕΝΦΙΑ για το 2025, θα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες βάσει των ακινήτων και των δικαιωμάτων που κατείχαν την 1η Ιανουαρίου 2025.
Αν ένας ιδιοκτήτης, για παράδειγμα, αγόρασε ένα ακίνητο στις 25 Ιανουαρίου 2025, τον  φόρο θα τον επιβαρυνθεί ο παλιός ιδιοκτήτης, αφού το ακίνητο ήταν στην κατοχή του την 1.1.2025.
Προσοχή! Αν ένας ιδιοκτήτης απέκτησε ένα ακίνητο τον Φεβρουάριο του 2024 και το πούλησε τον Οκτώβριο του 2024, δεν θα επιβαρυνθεί με ΕΝΦΙΑ γι’ αυτό το ακίνητο αφού δεν ήταν στην ιδιοκτησία του την 1.1.2024 αλλά ούτε και την 1.1.2025.

Έκδοση και εξόφληση
Η έκδοση των εκκαθαριστών αναμένεται την 28η Φεβρουαρίου 2025, με την ολοκλήρωση των διαδικασιών των εκπτώσεων. Πέρα από αυτή την ημερομηνία, ακούγεται ακόμη και η Παρασκευή 7 Μαρτίου, σαν δεύτερη ημερομηνία έκδοσης των εκκαθαριστικών.
Από το 2025 και εντεύθεν η εξόφληση γίνεται σε δώδεκα (12) δόσεις με την πρώτη να πληρώνεται την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Μαρτίου (Δευτέρα 31 Μαρτίου 2025) και η τελευταία την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου (Παρασκευή 27 Φεβρουαρίου 2026).
Η εφάπαξ πληρωμή του ΕΝΦΙΑ δεν επιφέρει  καμία έκπτωση.

Τα όρια απαλλαγής
Πέρα από τις ειδικές απαλλαγές που δίνει ο νόμος ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4223 (ΦΕΚ Α’ 287/31-12-2013) «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις», στο άρθρο 3 (πληγέντες από φυσικές καταστροφές, σεισμούς , ειδικές περιπτώσεις κλπ.), ο νόμος στο άρθρο 7  χορήγει εκπτώσεων και αναστολή πληρωμής φόρου, σε ειδικές ομάδες.
1. Με πράξη της Φορολογικής Διοίκησης χορηγείται έκπτωση πενήντα τοις εκατό (50%) στον φορολογούμενο, τον ή την σύζυγο και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του επί του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που βεβαιώθηκε στα παραπάνω πρόσωπα, αν διαπιστώνεται οικονομική αδυναμία πληρωμής της συνολικής οφειλής για το οικείο έτος.
Η παραπάνω έκπτωση χορηγείται για τον οφειλόμενο ΕΝ.Φ.Ι.Α. κάθε έτους, εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
α) το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους, για το οποίο έχει λήξει κατά τον χρόνο φορολογίας η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 (Α’ 167) και κάθε άλλη συναφή κείμενη διάταξη, δεν υπερβαίνει τις εννέα χιλιάδες (9.000) ευρώ, προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή την σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος,
β) το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα της παρ. 2 του άρθρου 1, ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος ή συμβιών και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένων υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα τετραγωνικά μέτρα (150 μ2) και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται σύμφωνα με την Ενότητα Ε’ του άρθρου 4, δεν υπερβαίνει το ποσό των ογδόντα πέντε χιλιάδων (85.000) ευρώ για τον άγαμο, των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ για τον έγγαμο, τον ή την σύζυγό του ή συμβιούντα και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα και
γ) ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας.
2. Η έκπτωση της προηγούμενης παραγράφου ανέρχεται σε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%), εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
α) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους, για το οποίο έχει λήξει κατά τον χρόνο φορολογίας η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 και κάθε άλλη συναφή κείμενη διάταξη, δεν υπερβαίνει τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή την σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος,
β) το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1, ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα τετραγωνικά μέτρα (150 μ ),
γ) ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειας του είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας, και
δ) ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων ισούται ή υπερβαίνει τα τρία, ή ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος ή οποιοδήποτε από τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του έχει αναπηρία σε ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.