Απόστολος Αλωνιάτης
Φορολογικός έλεγχος εισοδημάτων και περιουσίας έτους 2025
Με την ανατολή της νέας χρονιάς στο στόχαστρο της Εφορίας θα βρεθούν οι «πλούσιοι», με τα κριτήρια της ΑΑΔΕ, της μεσαίας τάξης.
Απόστολος Αλωνιάτης*
Τα εισοδήματα και αξία της περιουσίας των παραπάνω θα ελεγχθούν κατά προτεραιότητα από τα ελεγκτικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, όπως προβλέπει η νέα απόφαση με υπ’ αριθ. Δ.ΟΡΓ.Α 1144326/ΕΞ 17.12.2024 (ΦΕΚ Β’ 7049/23.12.2024) της ΑΑΔΕ.
Ποιοι θα ελέγχουν
Ειδικότερα, σύμφωνα με απόφαση, που θέτει τα κριτήρια, στο «στόχαστρο» των Ελεγκτικών Κέντρων (ΕΛ.ΚΕ) είναι τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν ή δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα εφόσον πληρούν οποιοδήποτε από τα παρακάτω κριτήρια:
α) η αξία ακίνητης περιουσίας του φορολογουμένου, του/της συζύγου/του ετέρου ΜΣΣ και των προστατευόμενων τέκνων αυτού κατά τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως υπολογίζεται στην ηλεκτρονική εφαρμογή του Ο.Π.Σ. Περιουσιολογίου της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), ανέρχεται αθροιστικά από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά τουλάχιστον σε ένα έτος, στο ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ και έως του ποσού των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) ευρώ.
β) η ετήσια δαπάνη διαβίωσης, που προκύπτει από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2020 και μετά σε τουλάχιστον ένα έτος, είναι ποσού εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ και έως το ποσό των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ.
γ) Τα ποσά δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων από το φορολογικό έτος 2020 και μετά σε τουλάχιστον ένα έτος, ανέρχονται σε διακόσιες χιλιάδες ευρώ (200.000) ευρώ και έως τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) ευρώ.
δ) απέστειλαν στο εξωτερικό χρηματικά εμβάσματα συνολικού ύψους εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ και άνω και μικρότερου των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ, σε τουλάχιστον ένα έτος από το έτος 2020 και μετά, όπως εντοπίζονται από τα στοιχεία που διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ και των συνδικαιούχων των λογαριασμών χρέωσης για την αποστολή του εμβάσματος.
Στο στόχαστρο των ελέγχων των Ελεγκτικών Κέντρων (ΕΛ.ΚΕ) βρίσκονται και αλλοδαπά νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες ιδιοκτησίας ακινήτων, όπως επίσης και τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα κατοχής ακινήτων, τα οποία δεν πραγματοποιούν άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα τουλάχιστον σε ένα έτος από το έτος 2020 και μετά.
Μείωσης εισοδημάτων
Εντατικοί έλεγχοι θα γίνονται και όταν, με βάση τις νέες οδηγίες για τους ελέγχους που δίνει η απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ , διαπιστώνεται μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων.
Πιο συγκεκριμένα, στις περιπτώσεις που απαιτείται η διενέργεια ειδικού ελέγχου για τη διαπίστωση της μείωσης του εισοδήματος του φυσικού ή νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, ασκείται από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. η οποία ήταν αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ή αν έχουν καταργηθεί τα Τμήματα Ελέγχων ή από άλλη ελεγκτική υπηρεσία, στην οποία έχει περιέλθει η αρμοδιότητα.
Τα εν λόγω κριτήρια διεξαγωγής φορολογικών ελέγχων ισχύουν και για όσους υπηρετούν, κατά τον χρόνο έκδοσης της εντολής ελέγχου, στο Κέντρο Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου καθώς και στο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων, στους οποίους παράλληλα, θα διενεργούνται και έλεγχοι δέουσας επιμέλειας για την πρόληψη και την καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες από τα υπόχρεα πρόσωπα.
Και εγένετο ΚΕΜΕΦ
Στο πλαίσιο της προσπάθειας για καλύτερη οργάνωση των φορολογικών ελέγχων, ενεργοποιείται στις 17 Φεβρουαρίου το νέο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Φορολογουμένων. Το νέο αυτό κέντρο θα αποτελεί τη μεγαλύτερη ελεγκτική μονάδα σε εθνικό επίπεδο.
Σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά στη σύσταση του νέου Κέντρου Ελέγχου Μεγάλων Φορολογουμένων (ΚΕΜΕΦ), σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα στον εκσυγχρονισμό του φορολογικού ελέγχου στη χώρα.
Το νέο κέντρο προήλθε από τη συγχώνευση του Κέντρου Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (ΚΕΜΕΕΠ) και του Κέντρου Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (ΚΕΦΟΜΕΠ) και θα αποτελεί τη μεγαλύτερη ελεγκτική μονάδα σε εθνικό επίπεδο.
Το ΚΕΜΕΦ αναλαμβάνει την αποστολή διενέργειας ολοκληρωμένων φορολογικών ελέγχων, χρησιμοποιώντας σύγχρονες και καινοτόμες μεθόδους για τον έλεγχο σύνθετων εταιρικών σχημάτων, καθώς και των φυσικών προσώπων που εμπλέκονται σε αυτά.
Στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων του θα βρεθούν σύνθετοι έλεγχοι φοροαποφυγής, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων που σχετίζονται με κρυπτονομίσματα, NFTs και άλλες τεχνολογίες κρυπτογράφησης. Παράλληλα, το νέο κέντρο θα διαθέτει ενιαία οργανωτική δομή, επιδιώκοντας την ομοιομορφία στη διαχείριση υποθέσεων, την τεχνογνωσία και εξειδίκευση σε ειδικούς ελέγχους, τη μείωση του κόστους λειτουργίας και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας.
Σύμφωνα με την δήλωση του διοικητή της ΑΑΔΕ:
«Αξιοποιώντας την ελεγκτική εμπειρία έντεκα ετών προχωρούμε στη σύσταση ενός πρότυπου ελεγκτικού κέντρου υψηλών προδιαγραφών για την ολιστική αντιμετώπιση των μεγάλων φορολογικών υποθέσεων, τόσο στο επίπεδο των νομικών προσώπων όσο και των φυσικών προσώπων που συμμετέχουν σε αυτά. Το νέο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Φορολογουμένων στελεχώνεται με εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό, το οποίο θα αξιοποιήσει τις νέες τεχνολογίες και τις καινοτόμες ελεγκτικές πρακτικές. Η ενιαία οργανωτική δομή μάς επιτρέπει να ανταποκρινόμαστε στις σύγχρονες προκλήσεις και να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητά μας, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη φορολογική δικαιοσύνη μέσα από ένα περιβάλλον διαφάνειας και εμπιστοσύνης για όλους τους φορολογούμενους».
Ηλεκτρονικά η αποδοχή των ελέγχων
Ψηφιακά από τις 30 Δεκεμβρίου 2024, γίνεται η διαδικασία αποδοχής πράξεων στο πλαίσιο φορολογικού ελέγχου. Σύμφωνα με ανακοίνωση που εκδόθηκε από τα Γραφεία Τύπου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, σε λειτουργία τίθεται από τις 30/12 η νέα ψηφιακή εφαρμογή αποδοχής πράξεων που έχουν εκδοθεί στο πλαίσιο φορολογικού ελέγχου, επιταχύνοντας έτσι τις ελεγκτικές διαδικασίες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με απόφαση του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρίστου Δήμα (Α.1192/2024), κατόπιν εισήγησης του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, τίθεται σε λειτουργία ειδική εφαρμογή στην ψηφιακή πύλη myAADE της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, μέσω της οποίας οι φορολογούμενοι δηλώνουν ότι αποδέχονται την κύρια οφειλή που προκύπτει στο πλαίσιο φορολογικού ελέγχου.
Για την οφειλή αυτή, δικαιούνται μείωση του σχετικού προστίμου, αναλόγως του σταδίου όπου επέρχεται η αποδοχή της κύριας οφειλής, κατά ποσοστό:
– 50% για δηλώσεις αποδοχής εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την υποβολή εκπρόθεσμης αρχικής ή τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης και πριν από την παρέλευση της δέκατης (10ης) ημέρας από την κοινοποίηση του προσωρινού διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου,
– 40% για δηλώσεις αποδοχής μετά την κοινοποίηση της οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, τέλους ή εισφοράς και εντός της προθεσμίας άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ), ανεξαρτήτως αν έχει υποβληθεί ή όχι ενδικοφανής προσφυγή,
– 30% για δηλώσεις αποδοχής μετά την κοινοποίηση απόφασης της ΔΕΔ ή τη σιωπηρή απόρριψη της εμπρόθεσμης ενδικοφανούς προσφυγής και όσο διαρκεί η προθεσμία άσκησης προσφυγής ενώπιον του διοικητικού δικαστηρίου πρώτου βαθμού (με την προϋπόθεση της μη άσκησης αυτής),
– 25% για δηλώσεις αποδοχής μετά την άσκηση εμπρόθεσμης δικαστικής προσφυγής και έως την προηγούμενη ημέρα της ημερομηνίας που είχε ορισθεί αρχικά για την εισαγωγή της υπόθεσης προς συζήτηση ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού δικαστηρίου.
Στη συνέχεια ο φορολογούμενος πρέπει να καταβάλει εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών, το ποσό που αντιστοιχεί στο είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς, πλέον τυχόν τόκων εκπρόθεσμης καταβολής.
Εφόσον εξοφληθεί το παραπάνω ποσό, το υπόλοιπο της οφειλής αποπληρώνεται είτε εφάπαξ είτε σε έως και δώδεκα (12) ισόποσες δόσεις.
Ειδικότερα για:
– εφάπαξ καταβολή, το υπόλοιπο της οφειλής, (αφαιρουμένου του προς διαγραφή προστίμου) καταβάλλεται εντός τριάντα (30) ημερών από την υποβολή της δήλωσης αποδοχής,
– εξόφληση σε δόσεις, η πρώτη δόση καταβάλλεται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από το μήνα εντός του οποίου υποβλήθηκε η δήλωση αποδοχής. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των μηνών που ακολουθούν το μήνα εντός του οποίου καταβλήθηκε η πρώτη δόση.
Επισημαίνεται ότι:
– δηλώσεις αποδοχής που υποβλήθηκαν από 1/10/2024 (έναρξη ισχύος διάταξης) μέχρι την έναρξη ισχύος της απόφασης του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καταλαμβάνονται από τα οριζόμενα στην εν λόγω απόφαση,
– για εκπρόθεσμες φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν στο παραπάνω διάστημα, η προθεσμία των δεκαπέντε (15) ημερών για την υποβολή της δήλωσης αποδοχής ξεκινά από την έναρξη ισχύος της Απόφασης.
Τέλος, σημειώνεται ότι η εφαρμογή θα είναι διαθέσιμη στη ψηφιακή πλατφόρμα myAADE στη διαδρομή Φορολογικές Υπηρεσίες > Δήλωση Αποδοχής Πράξεων Ελέγχου, άρθρο 75 ν.5104/2024.
* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.