Απόστολος Αλωνιάτης*

Μπορεί φέτος να μην είδαμε το περίφημο «Ανοίξαμε και σας περιμένουμε», αλλά είδαμε στις πρώτες δηλώσεις που στάλθηκαν στην ΑΑΔΕ, να έρχονται ευχαριστήρια στους φορολογουμένους και οδηγίες για την εκκαθάριση της δήλωσης:

«ΑΑΔΕ – Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων

Αποδέκτης:                 Username: 

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ/ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

 Ευχαριστούμε για την υποβολή της δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος φορολογικού έτους 2021.
Μπορείτε να δείτε και να αποθηκεύσετε και, εφόσον είναι αναγκαίο, να εκτυπώσετε τη σχετική Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου, μεταβαίνοντας στο δικτυακό τόπο της ΑΑΔΕ www.aade.gr και επιλέγοντας Πολίτες // Εισόδημα // Δήλωση φορολογίας εισοδήματος Φ.Π. (Ε1 -Ε2-Ε3), με τη χρήση των κωδικών σας στο σύστημα myTAXISNET.
Σε περίπτωση βεβαίωσης οφειλής, στην «Προσωποποιημένη Πληροφόρηση» του myTAXlSnet, μπορείτε:
– να ενημερωθείτε για τυχόν οφειλόμενα ποσά – την ταυτότητα οφειλής και τις ημερομηνίες πληρωμής τους,
– να εξοφλήσετε τις οφειλές σας ή να πληρώσετε μέρος τους, με κάρτες πληρωμών,
– να ενημερωθείτε για πληρωμές που έχετε ήδη πραγματοποιήσει.
Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας. 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κάθε ηλεκτρονικό μήνυμα που σας στέλνουμε από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, εφόσον δεν αποτελεί απάντηση σε προηγούμενο δικό σας, περιλαμβάνει στο πάνω μέρος του το όνομά σας και το όνομα χρήστη (Username). Εάν λάβετε μήνυμα που αναφέρει ότι προέρχεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων χωρίς να περιέχει τα στοιχεία αυτά και δεν αποτελεί απάντηση σε προηγούμενο δικό σας μήνυμα, να το διαγράψετε μια και θα είναι πλαστό και πιθανώς να περιέχει κακόβουλο περιεχόμενο.
Το παρόν μήνυμα αποτελεί κοινοποίηση, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν.4174/2013.»

Το ερώτημα είναι γιατί ευχαριστούν τον φορολογούμενο; Λόγω έλλειψης πληροφοριών κανείς δεν είναι βέβαιος ότι δεν θα χρειαστεί να κάνουν τροποποιητικές!
Γιατί τόλμησε να στείλει δήλωση χωρίς να έχουν ανέβει όλα τα στοιχεία; Η ΑΑΔΕ και γενικά η διοίκηση θέλει να υποβληθούν γρήγορα οι δηλώσεις, αλλά με την καθυστέρηση ψήφισης των αλλαγών στην φορολογία, λόγω πανδημίας, αναγκάστηκε να δώσει μόνη της παράταση στις δηλώσεις.
Να θυμίσουμε ότι οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2020, υποβάλλονται εμπρόθεσμα μέχρι την 27η Αυγούστου 2021. Η καταβολή του φόρου για τις δηλώσεις του προηγούμενου εδαφίου πραγματοποιείται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις από τις οποίες οι δύο πρώτες δόσεις καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Αυγούστου 2021 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των έξι (6) επόμενων μηνών. Η καταβολή του φόρου που προσδιορίζεται από δηλώσεις φορολογούμενων που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, που τηρούν απλογραφικά βιβλία, γίνεται σε έξι (6) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Σεπτεμβρίου 2021 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των πέντε (5) επόμενων μηνών. Εφόσον η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων υποβληθεί μέχρι την 28η.7.2021 και ο προκύπτων οφειλόμενος φόρος καταβληθεί εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου 2021, παρέχεται στο συνολικό ποσό του φόρου και των λοιπών συμβεβαιούμενων με αυτόν οφειλών έκπτωση τρία τοις εκατό (3%).

Τροποποιητικές;

Μπορεί, λοιπόν, το σύστημα να άνοιξε στις 27 Μάιου, δηλαδή τρεις μήνες από την ημερομηνία λήξης της εμπρόθεσμης υποβολής, αλλά σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν μπορούμε ακόμη να στείλουμε δηλώσεις με την βεβαιότητα και ασφάλεια ότι δεν θα χρειαστεί να κάνουμε τροποιητικές δηλώσεις.
Δεν έχουν ανέβει ακόμη βασικά στοιχεία, που θα μας επιτρέψουν να κάνουμε σωστές δηλώσεις. Το υπουργείο δεν έχει «ανεβάσει» τις επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις που έχει δώσει στους φορολογούμενους και τις επιχειρήσεις. Δηλαδή δεν έχουν ανέβει στο Ε1 οι αμοιβές των αναστολών, οι αποζημιώσεις των ενοικίων, τα 800 που δόθηκαν στις επιχειρήσεις ως ενίσχυση, τα 600 ευρώ των επιστημών, από το γνωστό «σκοιλ ελικίκου», αλλά και η οικονομική ενίσχυση σε ένα μέρος των επιστημόνων (400), στους ανθρώπους της τέχνης, αλλά και στους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στους τομείς του τουρισμού και της εστίασης, είτε αυτοί είναι εργαζόμενοι είτε είναι εργοδότες.
Δεν είναι μόνο αυτές οι ελλείψεις που υπάρχουν στα στοιχεία του Ε1. Για παράδειγμα ο ΟΑΕΔ δεν έχει «ανεβάσει» ακόμη τα επιδόματα ανεργίας, ή τα άλλα επιδόματα που έχει δώσει μέσα στην πανδημία.
Με αυτές λοιπόν τις ελλείψεις, καλούμαστε να στείλουμε δηλώσεις, και, να μου το θυμηθείτε, στο τέλος θα ζητήσουμε παράταση για τον Σεπτέμβριο, και το υπουργείο θα ισχυριστεί ότι έχει το σύστημα τρεις (3) μήνες ανοιχτό, αρκετό χρόνο για να στείλουμε (6.500.000) δηλώσεις.

Που θα εμφανιστούν τα ποσά;

Ως γνωστό τα ποσά αυτά, στην πλειοψηφία τους είναι αφορολόγητα, ακατάσχετα και θα πρέπει να εμφανιστούν, για με τους επαγγελματίες και στα βιβλία τους ως Λοιπά Έσοδα και στον νέο υποπίνακα που εντάχθηκε στον έντυπο Ε3.
Κύρια αλλαγή είναι η προσθήκη ενός ακόμη πίνακα, στον οποίο απεικονίζονται όλα τα ποσά που δόθηκαν σαν ενισχύσεις και βάσει νόμου είναι αφορολόγητα και ακατάσχετα.

Έπειτα τα έσοδα αυτά, για να μπορέσουν να αποτελέσουν ποσά για την κάλυψη τεκμηρίων, θα πρέπει να μεταφερθούν στην Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος μέσω των κωδίκων 657 – 658.

Εννοείται ότι για τα φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν την εμπορική ιδιότητα, οι ενισχύσεις αυτές θα εμφανιστούν στους κωδικούς 657 – 658 απευθείας.

Κωδικοί 657-658 ή 617-618

Ανάλογα με το αν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση, συμπληρώνονται τα εισοδήματα που απαλλάσσονται του φόρου και της ειδικής εισφοράς και εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα με την προέλευσή τους:
– Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιμισθία αναπήρων 80% και άνω
– Αποζημίωση λόγω διακοπής εργασιακής σχέσης
– Αμοιβές υπαλλήλων της Ε.Ε. (Διατάξεις Προνομίων – Ασυλιών της Ε.Ε.)
– Αμοιβές των εργαζόμενων στην Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης του Εύξεινου Πόντου (Διατάξεις του άρθρου 52 της Ιδρυτικής Συμφωνίας της Τράπεζας)
– Αποδοχές που καταβάλλει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στους υπαλλήλους του(Διατάξεις της Σύμβασης για τα προνόμια και Ασυλίες των Ηνωμένων Εθνών.)
– Μισθοί και εν γένει αποδοχές των υπάλληλων του ΝΑΤΟ
– Επίδομα παιδιού του άρθρου 214 του ν.4512/2018 (Α’ 5)
– Εκλογική αποζημίωση (παρ. 3 του αρθρου108 του Π.Δ.26/2012, Α’ 57)
-Μερίσματα από ναυλομεσιτικές εταιρίες της παραγράφου 5 του άρθρου 43 του ν.4111/2013 (Α’ 18) καθώς και οι έκτακτες αμοιβές και τα ποσοστά (bonus) που οι εταιρίες αυτές διανέμουν σε μέλη Δ.Σ. ή σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους τους. Στον ίδιο κωδικό αναγράφονται και οι έκτακτες αμοιβές και τα ποσοστά (bonus) που οι εταιρίες του άρθρου 25 του ν.27/1975, που ασχολούνται με την διαχείριση πλοίων και είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα, διανέμουν σε μέλη Δ.Σ. ή σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους τους
– Επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων, καθώς και το επίδομα αναζήτησης εργασίας στα πλαίσια δράσεων συμβουλευτικής (άρθρο 64, ν.4756/2020)
– Εισόδημα που με βάση τις ΣΑΔΦ απαλλάσσεται και από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης
– Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους (Α.ΝΗ.ΚΟ., ν.4551/2018, Α’ 116)
– Ισόβια τιμητική παροχή στους Έλληνες οπλίτες του άρθρου 95 του ν.4714/2020
– Παροχές που καταβάλλονται από τον ΟΑΕΔ (αρ.67 ν.4756/2020)
– Έκτακτες αμοιβές, αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στους μη ασκούντες επιχειρηματική/ αγροτική δραστηριότητα, στο πλαίσιο αντιμετώπισης των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του COVID-19
– Έκτακτες αμοιβές αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στους ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα, στο πλαίσιο αντιμετώπισης των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του COVID-19
– Έκτακτες αμοιβές, αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στους ασκούντες αγροτική δραστηριότητα στο πλαίσιο αντιμετώπισης των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του COVID-19
– Εισόδημα φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής που με βάση τις ΣΑΔΦ έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα παρακράτηση φόρου με χαμηλότερο συντελεστή από αυτόν που προβλέπεται στον ΚΦΕ.

Δεν αποτελούν εισόδημα

Από τον παραπάνω πίνακα, τα ποσά που αφορούν στο επίδομα παιδιού δεν προσμετρούνται στο φορολογητέο εισόδημα κανενός μέλους της οικογένειας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 214 του ν.4512/2018. Το ίδιο ισχύει και για το Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 7 του ν.4551/2018, καθώς και για τα επιδόματα εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και αναζήτησης εργασίας στο πλαίσιο δράσεων συμβουλευτικής (παρ.5 του άρθρου 30 του ν.4144/2013 όπως αυτό τροποποιήθηκε με την παρ.1 του άρθρου 64 του ν.4756/2020), την έκτακτη αποζημίωση της παρ.1 άρθ.33 ν.4690/2020, καθώς και τις αγροτικές ενισχύσεις που καταβάλλονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στο πλαίσιο δράσεων αντιμετώπισης των επιπτώσεων του κορωνοϊού COVID-19 στον πρωτογενή τομέα (άρθρο 146 ν.4764/2020) οι οποίες δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
Όσον αφορά στις επιλογές «Έκτακτες αμοιβές, αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν στους μη ασκούντες/ασκούντες επιχειρηματική/ αγροτική δραστηριότητα, στο πλαίσιο αντιμετώπισης των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του COVID-19» περιλαμβάνονται ενδεικτικά και ανά περίπτωση η έκτακτη αποζημίωση εργαζομένων του τουριστικού και επισιτιστικού κλάδου, αμοιβές και οικονομικές ενισχύσεις που έλαβαν επιτηδευματίες, αποζημιώσεις από μίσθωση τουριστικών καταλυμάτων λόγω προσωρινής διαμονής φυσικών προσώπων σε αυτά στο πλαίσιο αντιμετώπισης του κινδύνου μετάδοσης της πανδημίας, αγροτικές ενισχύσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ προς ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα στα πλαίσια προάσπισής του από τις επιπτώσεις της πανδημίας.

Παροχές του ΟΑΕΔ

Ιδιαίτερα για τις «Παροχές που καταβάλλονται από τον ΟΑΕΔ (αρ. 67 ν.4756/2020)» αναγράφονται παροχές οι οποίες απαλλάσσονται από φόρους και εισφορές, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013. Οι παροχές αυτές καταβάλλονται από τον ΟΑΕΔ, δυνάμει της παρ. 5 του άρθρου 27 του ν.δ.2961/1954, όπως ισχύει (παροχή λόγω καταγγελίας σχέσης εργασίας ή αποχής του μισθωτού λόγω επίσχεσης ή όταν ο εργοδότης θέτει τους μισθωτούς σε διαθεσιμότητα), του άρθρου 16 του ν.1836/1989 (παροχή λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη), του άρθρου 22 του ν.1836/1989 (ειδικό εποχικό βοήθημα), της περ. β’ της υποπερ. εε’ της παρ. 6 του άρθρου 34 του ν.4144/2013 (παροχές που καλύπτουν δαπάνες για κοινωνικούς σκοπούς) και του άρθρου 142 του ν.3655/2008 (ειδική παροχή προστασίας μητρότητας). Επειδή κατά τη συμπλήρωση ποσών στους μισθούς, συντάξεις και πάγια αντιμισθία αναπήρων 80% και άνω απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των φορέων που καταβάλλουν τα ποσά, αν πρόκειται για αλλοδαπό φορέα που δε διαθέτει ΑΦΜ στην Ελλάδα, ο φορολογούμενος αποστέλλει με τους προβλεπόμενους τρόπους τα δικαιολογητικά στη Δ.Ο.Υ., κατόπιν πρόσκλησής του για έλεγχο των δικαιολογητικών.

*Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.