Ποιες αλλαγές αναμένονται να ανακοινωθούν για τη φορολόγηση των εισοδημάτων

Απόστολος Αλωνιάτης*

«Tο επόμενο χρονικό διάστημα θα δείτε μια ολιστική πολιτική της Κυβέρνησης σε ότι αφορά την περίοδο υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, πόσες θα είναι οι δόσεις, τι θα ισχύσει για τα τεκμήρια, τι θα γίνει με τις αποδείξεις από ηλεκτρονικές συναλλαγές και τι θα ισχύσει με το τέλος επιτηδεύματος για όσους είναι άνεργοι». Με αυτά τα λόγια, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας προανήγγειλε τις αλλαγές που θα ισχύσουν φέτος για την φορολόγηση των εισοδημάτων των φορολογουμένων, φυσικών προσώπων και των επιχειρήσεων, που εισέπραξαν το 2020.
Αναφέραμε και πριν από λίγες εβδομάδες, ότι μπορεί η απόφαση για την κατάθεση των βεβαιώσεων αποδοχών να άνοιξε τον «χορό» των φορολογικών δηλώσεων αλλά οι εκκρεμότητες είναι ακόμη πολλές.
Λόγω αυτών των εκκρεμοτήτων, το σύστημα αναμένεται να ανοίξει μετά τις 10 Μαΐου 2021, ώστε το οικονομικό επιτελείο να μπορέσει να ολοκληρώσει τη νομοθέτηση των νέων μέτρων.

Τεκμήρια
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, πρέπει να αναμένουμε τη μείωση ή το προσωρινό πάγωμα των τεκμηρίων διαβίωσης που απειλούν φέτος τους φορολογούμενους που είδαν τα εισοδήματά τους το 2020 να μειώνονται σημαντικά. Η καραντίνα και η αναστολή εργασίας έχει καταβαραθρώσει τα εισοδήματα, κύρια εκείνων που δεν είχαν τον βασικό μισθό, αφού από 1.000 το μήνα και παραπάνω εισέπραξαν 534 ευρώ, την ειδική αποζημίωση της κυβέρνησης.
Το οικονομικό επιτελείο καλείται να λύσει αυτόν το γρίφο, ώστε οι φορολογούμενοι να μην πέσουν στην παγίδα των τεκμηρίων. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να προσμετρήσει για την κάλυψη των τεκμηρίων το ποσό της αποζημίωσης ειδικού ύψους 534 ευρώ, καθώς και η επιστρεπτέα προκαταβολή για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αν και αυτές οι τελευταίες μπορούν να υπολογιστούν όχι ως εισόδημα, αλλά ως δάνειο κατά 50% αφού θα κληθούν να επιστρέψουν το υπόλοιπο 50%.
Το σοβαρότερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι επιτηδευματίες που έλαβαν ως αποζημίωση μόνο τα 800 ή 600 ευρώ και ένα χιλιάρικο από την επιστρεπτέα προκαταβολή. Οι συγκεκριμένοι κινδυνεύουνε όχι μόνο να φορολογηθούν με τεκμήρια, αλλά και να χάσουν τη ζημιά που θα έχουν το 2020.

e-αποδείξεις
Στην περίπτωση αυτή εξετάζονται δύο σενάρια:
– Να μην ισχύσει το πρόστιμο που επιβάλλεται με συντελεστή 22% στις αποδείξεις που θα λείπουν, δηλαδή στη διαφορά ανάμεσα στο απαιτούμενο ύψος δαπανών (που διαμορφώνεται ανάλογα με το εισόδημα) και στο ύψος των δαπανών που έγιναν με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
– Να μειωθεί το όριο των ηλεκτρονικών αποδείξεων από το 30% στο 20% ή ακόμα χαμηλότερα.

Μείωση της κατανάλωσης
Αν και οι πολίτες στράφηκαν αναγκαστικά στις ηλεκτρονικές αγορές, με βάση τα στοιχεία της μελέτης του ΙΟΒΕ μεγάλο είναι το πλήγμα που δέχθηκε η κατανάλωση με το ξέσπασμα της πανδημίας. Παρά το γεγονός ότι οι ηλεκτρονικές συναλλαγές κατέγραψαν άνοδο, η μέση αξία των συναλλαγών έκανε βουτιά 35,5% το διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και τους καλοκαιρινούς μήνες που η οικονομία ήταν ανοιχτή, καταγράφεται σημαντική μείωση της κατανάλωσης, με την αξία των συναλλαγών να εμφανίζει πτώση έως και 25%.

Παράδειγμα
Να θυμίσουμε ότι το μέτρο έχει αποσυνδεθεί από το αφορολόγητο, των μισθωτών, των συνταξιούχων και των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, και αφορά όλα τα εισοδήματα που προέρχονται από μισθούς συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ενοίκια.
Έτσι κάποιος λοιπόν που έχει εισοδήματα 12.000 από μισθούς, 4.000 από αγροτική δραστηριότητα, 10.000 από εμπορική δραστηριότητα και 4.000 από ενοίκια, δηλαδή σύνολο πραγματικού φορολογητέου εισοδήματος 30.000 ευρώ , θα πρέπει να έχει εξοφλήσει με ηλεκτρονικό τρόπο δαπάνες ύψους (30.000 x 30%=) 9.000.
Αν έχει εξοφλήσει , σύμφωνα με όσα ισχύουν έως σήμερα λιγότερα δηλαδή 6.000 ευρώ, θα κληθεί να πληρώσει «πέναλτι» στην διαφορά ύψους (3.000 x 22% =) 660 ευρώ. 

Τέλος επιτηδεύματος**
Εξετάζεται το ενδεχόμενο να μειωθεί το τέλος επιτηδεύματος για τις επιχειρήσεις ή ατομικά δρώντες , που έμειναν για μεγάλο διάστημα κλειστές με κρατική εντολή, όπως οι επιχειρήσεις της εστίασης, τα τουριστικά επαγγέλματα, τα καταστήματα λιανικού εμπορίου, γυμναστήρια κ.λπ. Επίσης εξετάζεται η απαλλαγή από το τέλος των νέων αγροτών που συμπλήρωσαν την πενταετία απαλλαγής από το τέλος επιτηδεύματος την 31η Δεκεμβρίου 2019.
Μάλιστα την εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος για το φορολογικό έτος 2020, για τους αγρότες κανονικού καθεστώτος, καθώς και για τους αλιείς παράκτιας αλιείας που εκμεταλλεύονται ατομικά είτε με τη μορφή συμπλοιοκτησίας ή κοινωνίας αστικού δικαίου, αλιευτικά σκάφη μέχρι δώδεκα μέτρων συζήτησε και ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων από το οικονομικό επιτελείο.

Προκαταβολή φόρου
Αναμένεται να ισχύσει η μείωση και για τις δηλώσεις που 2020. Σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει παλαιότερα ο υπουργός Οικονομικών, το μέτρο θα εξεταστεί μετά την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και κατά πάσα πιθανότητα θα ισχύσουν τα περσυνά όρια για τον υπολογισμό της μείωσης της προκαταβολής. Δεν θα αποτελούσε έκπληξη πάντως η θεσμοθέτηση του μέτρου από τώρα.

Πληρωμές φόρων
Αλλαγές αναμένονται ακόμη και στην αποπληρωμή του φόρου εισοδήματος και του ΕΝΦΙΑ. Οι πληροφορίες μιλούν για την αποπληρωμή των φόρων και πάλι σε 8 δόσεις και του ΕΝΦΙΑ σε 6 δόσεις.
Αυτό προμηνύει ότι η αποπληρωμή της πρώτης δόσης για τον φόρο εισοδήματος θα είναι η Παρασκευή 30 Ιουλίου 2021 και η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ του 2021 θα είναι η Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021, και Η αποπληρωμή της τελευταίας δόσης και για τις δυο υποχρεώσεις θα είναι η Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2022.
Αναμένεται να υπάρχει και φέτος έκπτωση στην εφάπαξ πληρωμή του φόρου εισοδήματος. Πληροφορίες μιλούν και για αύξηση του πόσου έκπτωσης από 2% που ίσχυσε πέρυσι.

_____________
** Υπουργείο Οικονομικών | Δελτίο Τύπου | 9 Απριλίου 2021

Δήλωση του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα και του Υφυπουργού Οικονομικών κ. Απόστολου Βεσυρόπουλου σχετικά με την απαλλαγή των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών και των αλιέων παράκτιας αλιείας από το τέλος επιτηδεύματος και για το φορολογικό έτος 2020
«Η Κυβέρνηση παρατείνει, και για το φορολογικό έτος 2020, την απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος για τους αγρότες που υπάγονται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, καθώς και για τους αλιείς της παράκτιας αλιείας.
Το συγκεκριμένο μέτρο τέθηκε σε ισχύ και το προηγούμενο φορολογικό έτος, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστική φορολογική ελάφρυνση για αυτές τις δύο κατηγορίες επαγγελματιών.
Η πρώτη κατηγορία αφορά τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ και η δεύτερη κατηγορία αφορά τους αλιείς της παράκτιας αλιείας που εκμεταλλεύονται – είτε ατομικά, είτε με τη μορφή συμπλοιοκτησίας ή κοινωνίας αστικού δικαίου – αλιευτικά σκάφη μέχρι 12 μέτρων μεταξύ καθέτων.
Πρόκειται για ακόμα μία απόφαση που αποδεικνύει ότι αξιοποιούμε, στον βέλτιστο βαθμό, τα διαθέσιμα δημοσιονομικά περιθώρια, ώστε να στηρίξουμε, με ουσιαστικά μέτρα ενίσχυσης αλλά και φορολογικές ελαφρύνσεις, όλους όσους έχουν πληγεί από την πανδημία».

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.