Απόστολος Αλωνιάτης
Ψηφιακή αμφισβήτηση τεκμαρτού εισοδήματος
Οι περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να υποβληθεί σχετικό αίτημα και η διαδικασία βήμα – βήμα.
Με την πρώτη απόφαση που εκδόθηκε από την Ανεξάρτητή Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) σχετικά με τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών και των ατομικών επιχειρήσεων, δίνονται οδηγίες για την διαδικασία της αμφισβήτησης του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης.
Απόστολος Αλωνιάτης*
Πιο συγκεκριμένα με την απόφαση Α.1055/2024, δίνονται οδηγίες για την ψηφιακή διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει ο φορολογούμενος για την αμφισβήτηση του τεκμαρτού εισοδήματος.
Η απόφαση προβλέπει μεταξύ άλλων:
– την προθεσμία υποβολής νέας αίτησης αμφισβήτησης του τεκμηρίου για αντικειμενικούς λόγους (παρ. 3, αρ. 28Α, ΚΦΕ),
– τα κατά περίπτωση συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά,
– τη διαδικασία, νέας προϋποθέσεις και την προθεσμία υποβολής αίτησης για τη διενέργεια ελέγχου (αρ. 23 ΚΦΔ),
– τον χρόνο διενέργειας ελέγχου (παρ. 4, αρ. 28Α ΚΦΕ).
Συγκεκριμένα, οι φορολογούμενοι που αμφισβητούν το ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα πρέπει, μέσω νέας εφαρμογής στην ψηφιακή πύλη myAADE, να υποβάλουν αίτημα αμφισβήτησης.
Βάσει λόγου αμφισβήτησης
Ανάλογα με το λόγο αμφισβήτησης, προβλέπονται ειδικότερα τα εξής:
Α. Αίτημα για την διενέργεια ελέγχου
Στην περίπτωση αυτή, η διαδικασία γίνεται σε δύο βήματα:
1ο Βήμα: Ο φορολογούμενος πρέπει να δηλώσει στην εμπρόθεσμη δήλωσή του ότι επιθυμεί να αμφισβητήσει το ελάχιστο εισόδημα, ζητώντας τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου (κωδικοί 443-444 του Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος).
2ο Βήμα: Εφόσον έχει ήδη συμπληρώσει τον σχετικό κωδικό στο Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο φορολογούμενος πρέπει, το αργότερο εντός προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης, να συμπληρώσει ερωτηματολόγιο με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου/ΜΣΣ και των προστατευόμενων μελών, τα οποία θα αξιολογηθούν κατά τον φορολογικό έλεγχο.
Το ερωτηματολόγιο θα συμπληρώνεται σε ειδική ψηφιακή εφαρμογή της ΑΑΔΕ, η οποία θα είναι διαθέσιμη στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου.
Ο έλεγχος διενεργείται εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου.
Β. Αίτηση αμφισβήτησης για αντικειμενικούς λόγους
Στις περιπτώσεις αυτές, το αίτημα υποβάλλεται απευθείας στη νέα ψηφιακή εφαρμογή, που θα είναι διαθέσιμη στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου.
Ειδικότερα, το αίτημα μπορεί να υποβληθεί μετά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και την έκδοση του εκκαθαριστικού (πράξη προσδιορισμού φόρου) και μέχρι την κοινοποίηση από τη Φορολογική Διοίκηση εντολής ελέγχου φορολογίας εισοδήματος ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου.
Ειδικότερα, οι αντικειμενικοί λόγοι και τα κατά περίπτωση συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την αδυναμία άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι τα ακόλουθα:
| Αντικειμενικός Λόγος | Συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά |
| Στρατιωτική θητεία | Πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης ή βεβαίωση της Μονάδας που υπηρετεί |
| Φυλάκιση | Αποφυλακιστήριο από το κατάστημα κράτησης ή Πιστοποιητικό κράτησης |
| Νοσηλεία | Βεβαίωση νοσηλείας |
| Εγκυμοσύνη | Βεβαίωση κυοφορίας ΗΔΙΚΑ / δημόσιο νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική |
| Ανατροφή τέκνου δώδεκα (12) μήνες μετά: – τον τοκετό – ή την τεκνοθεσία – ή την αναδοχή τέκνου |
– Πιστοποιητικό ή ληξιαρχική πράξη γέννησης – Δικαστική απόφαση και πιστοποιητικό τελεσιδικίας ή αποδεικτικό /έκθεσης επίδοσης της απόφασης στον αρμόδιο Εισαγγελέα και πιστοποιητικό περί μη άσκησης ενδίκων μέσων – Πράξη τοποθέτησης σε ανάδοχη οικογένεια και Βεβαίωση καταχώρισης του ανηλίκου στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων ή στο Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών ή στο Μητρώο Ασυνόδευτων Ανηλίκων |
| Φυσικές καταστροφές | Απόφαση/Βεβαίωση του αρμόδιου φορέα για τον χαρακτηρισμό της επιχείρησης ως πληγείσας ή απόφαση/πράξη του αρμοδίου οργάνου με την οποία παρέχεται κρατική αρωγή για την αντιμετώπιση των ζημιών που προκλήθηκαν από θεομηνία ως πρώτη αρωγή ή επιχορήγηση, ή προκαταβολή επιχορήγησης (ν.4797/2021 (Α΄ 66). Η συνολική ή μερική αδυναμία άσκησης της δραστηριότητας διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα (ημέρες) ισχύει η κήρυξη με την απόφαση που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 25 και 30 του ν.4662/2020 (Α΄27), της περιοχής που, κατά περίπτωση, εδρεύει ή έχει εγκατάσταση η επιχείρηση, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας. |
| Ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματος | Απόφαση της δημόσιας αρχής με την οποία ανακλήθηκε η άδεια |
| Απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας | Απόφαση της δημόσιας αρχής με την οποία επιβάλλεται η απαγόρευση |
| Άλλοι λόγοι ανωτέρας βίας (π.χ. σοβαρό πρόβλημα υγείας, ατύχημα φορολογούμενου ή τέκνου του για το οποίο δεν απαιτείται νοσηλεία) |
Ιατρική γνωμάτευση από νοσοκομείο ή κλινική |
Για περισσότερες διευκρινίσεις οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με το Κέντρο Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων της ΑΑΔΕ, στο τηλέφωνο 213 162 1000, τις εργάσιμες ημέρες και ώρες 07:30 – 17:00.
* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.
