Μπορεί οι αλλαγές στη φορολογία αλλά και στα έντυπα να μην είναι πολλές, αλλά υπάρχουν ορισμένα θέματα που πρέπει να προσέξουμε στην υποβολή τους.

Απόστολος Αλωνιάτης*

Δηλώσεις έγγαμων
Οι σύζυγοι, κατά τη διάρκεια του γάμου, υποβάλλουν κοινή δήλωση, αρχής γενομένης από το φορολογικό έτος σύναψης του γάμου και για τα εισοδήματα του έτους αυτού.
Υπόχρεος για την υποβολή της κοινής δήλωσης είναι ο ένας εκ των δύο συζύγων που δηλώνεται ως υπόχρεος και για τα εισοδήματα του άλλου συζύγου.
Να θυμίσουμε ότι με την παλιά νομοθεσία υπόχρεος στην υποβολή της δήλωσης ήταν ο σύζυγος, που ονομάζονταν και «υπόχρεος».
Ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν στα εισοδήματα εκάστου συζύγου βεβαιώνονται χωριστά και η ευθύνη της καταβολής βαρύνει κάθε σύζυγο (παρ. 2, άρθρ. 84, ν.5162/2024).

Δηλώσεις εξαρτώμενων μελών
i. Για τα εξαρτώμενα μέλη σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 11 του ΚΦΕ (άγαμα τέκνα, ανιόντες, ανήλικοι ορφανοί συγγενείς, αδέλφια με αναπηρία κ.λπ.) η αναγραφή του ΑΦΜ είναι υποχρεωτική και για τα εξαρτώμενα μέλη άνω των 18 ετών, αλλά και για τα εξαρτώμενα μέλη κάτω των 18, εφόσον τους έχει αποδοθεί ΑΦΜ κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης.
ii. Στον πίνακα αυτό αναγράφεται το όνομα, το επώνυμο, το έτος γέννησης, η σχολή ή το σχολείο, ο ΑΦΜ και ο ΑΔΤ στις περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί και ο ΑΜΚΑ. Οι φορολογούμενοι που δεν επιθυμούν να γνωστοποιήσουν τον ΑΜΚΑ των εξαρτώμενων μελών τους, υποβάλλουν τις δηλώσεις τους στην αρμόδια για την παραλαβή τους υπηρεσία, κατά τα αναφερόμενα στην παρ. 1γ του άρθρου 1 της παρούσας. Επίσης συμπληρώνεται και το σχετικό πεδίο, εφόσον συντρέχει περίπτωση, ότι πρόκειται για ανήλικα εξαρτώμενα τέκνα που είναι υπόχρεα σε υποβολή δήλωσης και υποχρεωτικά ο ΑΦΜ του ανήλικου που υποχρεούται να υποβάλει δήλωση.
iii. Στην περίπτωση που οι έγγαμοι επιλέξουν να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις και προκειμένου να τύχουν και οι δύο της μείωσης του άρθρου 16 του ΚΦΕ, συμπληρώνουν και οι δύο τον Πίνακα αυτόν.
v. Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης συμβίωσης ή λύσης του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης, τα τέκνα θεωρείται ότι βαρύνουν και τους δύο γονείς, οι οποίοι δικαιούνται την μείωση του φόρου του άρθρου 16 του ΚΦΕ, υπό την προϋπόθεση ότι είναι μισθωτοί ή συνταξιούχοι ή κατ’ επάγγελμα αγρότες και το αγροτικό εισόδημά τους είναι μεγαλύτερο από το 50% του συνολικού εισοδήματός τους (Ε.2103/2021 εγκύκλιος).
iv. Στον υποπίνακα 1 δηλώνονται διακριτά τα κοινά τέκνα του υπόχρεου και της συζύγου/ΜΣΣ, καθώς και τα τέκνα καθενός εξ αυτών που δεν έχουν αποκτήσει από κοινού (μη κοινά τέκνα).
Ειδικότερα, οι σχετικοί κωδικοί συμπληρώνονται ως εξής:
– στον κωδικό 003 συμπληρώνεται για τον υπόχρεο το σύνολο των τέκνων του, ήτοι τα κοινά τέκνα με τον έτερο σύζυγο/ΜΣΣ και τα μη κοινά τέκνα του.
– στους κωδικούς 033 και 004 συμπληρώνονται για τον υπόχρεο και τον/τη σύζυγο/ΜΣΣ αντίστοιχα, τα μη κοινά τέκνα τους.
Για την εφαρμογή της διάταξης της παρ. 1 του άρθρου 16 ΚΦΕ, λαμβάνονται υπόψη για τον υπόχρεο ο κωδ. 003 και για τον/τη σύζυγο/ΜΣΣ αθροιστικά οι κωδ. 004 και 003 αφαιρούμενου του πλήθους των τέκνων του κωδ. 033.
Σε περίπτωση που οι γονείς των τέκνων δεν υποβάλουν από κοινού δήλωση μπορεί να συμπληρώνεται και ο ΑΦΜ του έτερου γονέα.

Προηγείται η υποβολή της δήλωσης των εξαρτώμενων μελών
Προκειμένου να δηλωθούν ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου τα πρόσωπα των περ. β), γ), δ) και ε) της παρ. 1 του άρθρου 11 του ΚΦΕ που αποκτούν εισόδημα για το οποίο έχουν υποχρέωση για υποβολή δήλωσης, για τις ανάγκες ορθής εφαρμογής της παρ. 2 του άρθρου 11 ΚΦΕ, απαιτείται να έχει προηγηθεί η υποβολή της δήλωσης των προσώπων αυτών.

Ποια θεωρούνται εξαρτώμενα μέλη
– Σύζυγος ή ΜΣΣ, εφόσον δεν έχει ίδια φορολογητέα εισοδήματα οποιασδήποτε πηγής,
– Άγαμα τέκνα, εφόσον:
– είναι ανήλικα έως 18 ετών ή
– είναι ενήλικα έως 25 ετών και φοιτούν σε σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής ή
– είναι ενήλικα έως 25 ετών και είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.) ή υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους.
Τα παρακάτω φυσικά πρόσωπα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%,
α) εφόσον είναι άγαμα, διαζευγμένα ή σε χηρεία:
β) τέκνα του φορολογούμενου,
γ) αδελφοί και αδελφές των δύο συζύγων.
δ) ανιόντες (γονείς),
ε) ανήλικα ορφανά από πατέρα και μητέρα που έχουν έως τρίτου βαθμού συγγένεια με το φορολογούμενο ή τον/τη σύζυγο ή ΜΣΣ
Προσοχή! Πρέπει να συνοικούν με τον φορολογούμενο και να έχουν συνολικό ετήσιο εισόδημα κάτω από 3.000 ευρώ ή αν πρόκειται για άτομα με αναπηρία 67% και άνω να έχουν εισόδημα μέχρι 6.000 ευρώ.
Επισήμανση: Δεν αθροίζονται στα ανωτέρω όρια εισοδήματος
– Η διατροφή που καταβάλλεται με δικαστική απόφαση ή με συμβολαιογραφική πράξη ή με ιδιωτικό έγγραφο
– Το εξωιδρυματικό επίδομα ή προνοιακά επιδόματα αναπηρίας που χορηγούνται από το κράτος

Δηλώσεις αποβιωσάντων
Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων, για τα εισοδήματα που απέκτησαν το έτος 2024 μέχρι την ημερομηνία του θανάτου τους, υποβάλλονται από τους νόμιμους κληρονόμους τους πλέον με χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου και συγκεκριμένα με τη χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας:   Υποβολής Δηλώσεων Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων της ΑΑΔΕ, μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE, εμπρόθεσμα έως την 31.12.2025.
Προσοχή! Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση της αρμόδιας για την παραλαβή της δήλωσης μεταβολής των στοιχείων του Φορολογικού Μητρώου του αποβιώσαντος υπηρεσίας, πριν από την υποβολή της δήλωσης, με την ημερομηνία θανάτου και τα στοιχεία των νόμιμων κληρονόμων/εγγυτέρων συγγενών, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας
Μετά από ερώτηση που κάναμε στην ΑΑΔΕ μας ενημερώσανε ότι τελικά η ΑΑΔΕ αποφάσισε να ανοίξει μετά τον Ιούνιο νέα πλατφόρμα από την οποία οι κληρονόμοι με τους δικούς τους κωδικούς θα αποστέλλουν τις δηλώσεις των θανόντων. Συνεπώς, περιμένουμε περαιτέρω οδηγίες για τη λειτουργία της σχετικής πλατφόρμας.

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της SOFTONE, και συγγραφέας.