Για τη σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στα δικαιώματα της παραγράφου 1 του άρθρου 23 του Ν.3427/2005, ο υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων υποβάλλει αυτήν, μέχρι και την 31η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από την ημέρα της σύστασης, απόκτησης

Απόστολος Αλωνιάτης* 

και κάθε άλλης μεταβολής στα δικαιώματα αυτά, πλην της κληρονομικής διαδοχής, για την οποία ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της λήξης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς. Να θυμίσουμε εδώ ότι η  αποποίηση γίνεται μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία που πληροφορήθηκε την επαγωγή και το λόγο της, δηλαδή -κατά κανόνα- από την ημερομηνία θανάτου, προκειμένου για τους εξ αδιαθέτου κληρονόμους, και από την ημερομηνία δημοσίευσης της διαθήκης, προκειμένου για τους εκ διαθήκης κληρονόμους. Αν ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία κατοικία του στο εξωτερικό ή αν ο κληρονόμος διέμενε στο εξωτερικό, η προθεσμία αποποίησης της κληρονομίας ορίζεται σε ένα έτος από την ημερομηνία θανάτου. 

Βήμα – βήμα
Εάν επιθυμείτε να υποβάλετε δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) θα πρέπει αφού διαβάσετε  προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης της εφαρμογής καθώς και τις συχνές ερωτήσεις – απαντήσεις που σας αφορούν, να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα:
– Επιλέξτε το έτος που θέλετε να υποβάλλετε Ε9 και από τις διαθέσιμες ενέργειες της αρχικής σελίδας, επιλέξτε δημιουργία δήλωσης Ε9 για να προβείτε στις απαραίτητες τροποποιήσεις της περιουσιακής σας κατάστασης.
– Μπορείτε να εισάγετε/μεταβάλλετε/διαγράψετε ακίνητο των πινάκων 1 (κτίσματα και οικόπεδα) και 2 (γήπεδα).
– Εάν εισάγετε ακίνητο, συμπληρώστε όλα τα υποχρεωτικά πεδία που αφορούν τα  περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου (τετραγωνικά μέτρα, είδος εμπράγματου δικαιώματος, ποσοστό συνιδιοκτησίας κ.λπ.) και επίσης κάντε γεωγραφικό εντοπισμό του ακινήτου είτε μέσω επιλογής του νομού, δημοτικού διαμερίσματος και δρόμων οικοδομικού τετραγώνου είτε μέσω επιλογής ανοίγματος του χάρτη Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων.
– Εάν μεταβάλλετε ακίνητο, τροποποιήστε μόνο τα περιγραφικά στοιχεία για τα οποία απαιτείται  τροποποίηση.
– Από το έτος 2013 και μετά, κατά την οριστική υποβολή των δηλώσεων Ε9, ζητείται υποχρεωτικά η αναγραφή του αριθμού παροχής ρεύματος στα κτίσματα στα οποία έχετε πλήρη κυριότητα ή επικαρπία.
– Από το έτος 2014 και μετά, ανάλογα με την αιτία εισαγωγής/μεταβολής/διαγραφής ακινήτου που θα επιλέξετε, θα πρέπει να συμπληρώσετε τα υποχρεωτικά  πεδία που ζητούνται  και αφορούν στοιχεία συμβολαίων (αριθμός και ημερομηνία συμβολαίου, ΑΦΜ συμβολαιογράφου), στοιχεία διαθήκης εφόσον υπάρχει (αριθμός και ημερομηνία δημοσίευσης, ημερομηνία θανάτου) κ.λπ.
– Κατά την οριστική υποβολή δήλωσης Ε9, μπορεί να ζητηθεί  η μεταβολή συγκεκριμένων ακινήτων λόγω ελλείψεων στα στοιχεία τους.
– Οποιαδήποτε ενέργεια κάνετε, αποθηκεύεται προσωρινά.
– Όταν ολοκληρώσετε τις μεταβολές της περιουσιακής σας κατάστασης, ελέγξτε το πως έχει διαμορφωθεί μέσω της προεπισκόπησης περιουσιακής κατάστασης.
– Επιλέξτε οριστική υποβολή της δήλωσης Ε9 και εάν επιθυμείτε, μεταφορά της δήλωσης στο επόμενο έτος.
– Από τις διαθέσιμες ενέργειες μπορείτε να εκτυπώσετε τις υποβληθείσες δηλώσεις Ε9, την περιουσιακή σας κατάσταση και τα εκκαθαριστικά σημειώματα ΦΑΠ /πράξεις διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ.

Πριν προβείτε στην αλλαγή του Ε9 δείτε αν η διαβίβαση ή η απόκτηση ακινήτου έχουν «ανέβει» αυτόματα από την ΑΑΔΕ, μέσω του myPROPERTY.

Πως υποβάλλεται
Η δήλωση Ε9 υποβάλλεται αποκλειστικά μέσω διαδικτύου, από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο απαιτείται να είναι ενεργός χρήστης των υπηρεσιών του Taxisnet.
α) Υποβάλλεται χειρόγραφα αποκλειστικά στις περιπτώσεις που ο υπόχρεος σε δήλωση έχει αποβιώσει. Στην περίπτωση αυτή η δήλωση, μετά την ενημέρωση του μητρώου του φορολογουμένου, υποβάλλεται από όλους τους κληρονόμους ή οποιονδήποτε εξ αυτών ή από πληρεξούσιο, που έχει ειδικά εξουσιοδοτηθεί γι’ αυτό, και συνοδεύεται από τα οικεία παραστατικά.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Οι προσωπικοί κωδικοί του αποβιώσαντα απαγορεύεται να χρησιμοποιηθούν μετά τον θάνατό του.
β) Όταν υπόχρεο νομικό πρόσωπο έχει διακόψει τις εργασίες του, σε προγενέστερα της διακοπής έτη. Δεν νοείται διακοπή εφόσον νομικό πρόσωπο έχει ακίνητο, αλλά θεωρείται ότι το αυτό είναι υπό εκκαθάριση.

Καταβολή του ΕΝΦΙΑ
Τροποποιείται από το 2025 ο αριθμός  των δόσεων για την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Αυτό που αλλάζει είναι ότι  η αποπληρωμή του φόρου θα γίνεται σε 12 μηνιαίες δόσεις και όχι σε 11 μηνιαίες δόσεις που ισχύει σήμερα. Η έκδοση των εκκαθαριστικών για τα περιουσιακά στοιχεία του είχαν στην κατοχή τους, των φορολογουμένων θα γίνει μέχρι την 28^η Φεβρουαρίου 2025. Η καταληκτική ημερομηνία για την εξόφληση της πρώτης δόσης του φόρου αναμένεται να είναι την Δευτέρα, 31 Μαρτίου του 2025 και η τελευταία την  Παρασκευή, 27 Φεβρουαρίου του 2026.

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.