Για ποιους καταργείται για το 2020 και για ποιους το 2021
Ποια εισοδήματα δεν έχουν εισφορά αλληλεγγύης βάσει νόμου

 Απόστολος Αλωνιάτης*

Η πολιτική που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα την περίοδο της κρίσης και ειδικά από τον «Μηχανισμό στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας», το πρώτο Μνημόνιο δηλαδή, έφερε την Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης με τον Νόμο 3986/2011 με τίτλο «Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015» και το άρθρο 29 όπου στην αιτιολογική έκθεση μεταξύ άλλων αναφέρονται… «λόγω της κρίσιμης δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας, είναι ανάγκη να προταχθούν μέτρα άμεσης εφαρμογής και απόδοσης….» και αρχικά προβλεπόταν να ισχύσει έως το έτος 2014, αλλά μονιμοποιήθηκε.
Ότι φόρος μπαίνει δεν ξαναβγαίνει, κλασικό παράδειγμα ο φόρος στα ακίνητα, που ξεκίνησε σαν χαράτσι της ΔΕΗ και κατέληξε σε ΕΝΦΙΑ· έτσι και η Έκτακτη Εισφορά Αλληλεγγύης, που κατέληξε σε τακτική, και μάλιστα από το 2016, που μπήκε ως άρθρο 43Α, στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ, Ν.4172/2013).
Τα δύο αυτά μέτρα, που εφαρμόστηκαν αρχικά το 2011, ήταν εμπνεύσεως του τότε υπουργού Οικονομικών κ. Ευάγγελου Βενιζέλου. Νομοθετήθηκαν ως «προσωρινά» μέτρα, αλλά σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα διαπιστώνουμε ότι μονιμοποιήθηκαν, και η εισφορά αλληλεγγύης αποτελεί μια σημαντική πηγή εσόδων για τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά κι ένα επιπλέον βάρος για τους φορολογούμενους.

Πώς υπολογίζεται η εισφορά αλληλεγγύης
Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 43Α του ΚΦΕ:
«1. Επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα άνω των δώδεκα χιλιάδων (12.000) ευρώ των φυσικών προσώπων ή σχολάζουσας κληρονομίας. Για την επιβολή της εισφοράς λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εισοδήματος, όπως αυτό προκύπτει από την άθροιση των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και συντάξεις, από επιχειρηματική δραστηριότητα, από κεφάλαιο, από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, πραγματικό ή τεκμαρτό.»
Αναλυτικότερα, η εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται στο άθροισμα που προκύπτει από τις ακόλουθες κατηγορίες εισοδημάτων:
1. Εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις.
2. Εισοδήματα από εκμετάλλευση κεφαλαίου, δηλαδή ενοίκια, τεκμαρτά μισθώματα ιδιοχρησιμοποίησης, τεκμαρτά μισθώματα δωρεάν παραχώρησης κ.λπ.
3. Εισοδήματα από επιχειρηματικές και γεωργικές δραστηριότητες.
4. Εισοδήματα από υπεραξίες ή κέρδη που έχουν προκύψει λόγω πώλησης επιχειρήσεων, μετοχών, ομολόγων, εντόκων γραμματίων μεριδίων ή μερίδων σε προσωπικές εταιρίες και παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων.
Εισφορά αλληλεγγύης έχουν ακόμη όλα τα εισοδήματα που αναγράφονται στους κωδικούς 659 -660 ή 619-620 του εντύπου φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Έντυπο Ε1)
– Εισόδημα φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής που εργάζονται σε πρεσβείες, προξενεία κ.λπ.
– Διατροφή συζύγου και τέκνων.
– Συντάξεις αναπήρων πολέμου ή θυμάτων πολέμου ή αναπήρων που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους.
– Εξωιδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους και το οποίο συγκεντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος όπως περιοδικότητα, μόνιμη πηγή προέλευσης.
– Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%.
– Επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων.
-Ποσοστό 65% των επιδομάτων επικίνδυνης εργασίας και της από 11.10.2018 καταβαλλόμενης πτητικής αποζημίωσης στους πιλότους πολιτικής αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
– Κέρδη από την διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι 10 KW.
– Κέρδη από πώληση προϊόντων για την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη (άρθρο 71Α, ν.4172/2013).
– Τόκοι ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου ή έντοκων γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου.
– Κέρδη πώλησης εισηγμένων μετοχών με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5%.
– Κέρδη μεταβίβασης εισηγμένων κινητών αξιών (απόκτηση πριν από 1.1.2009).
– Αφορολόγητα κέρδη από ημεδαπά ΕΕ/ΕΟΧ/ΕΖΕΖ αμοιβαία κεφάλαια.
– Εισαχθέντα μερίσματα αλλοδαπών και ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών που δεν φορολογούνται με τον ν.4607/2019, καθώς και μερίσματα λοιπών ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών του ν.27/1975.
– Κέρδη από ατομικές πλοιοκτήτριες επιχειρήσεις του ν.27/1975.
– Κέρδη από αλιεύματα αλιευτικών πλοίων, υπεραξία από εκποίηση πλοίου, είσπραξη από ασφαλιστική αποζημίωση, οικονομική ενίσχυση λόγω διάλυσης αλιευτικού, εκμίσθωση για θαλάσσιες έρευνες ή οποιαδήποτε άλλη αιτία.
– Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης.
– Κέρδη μεταβίβασης τίτλων φορολογικού κατοίκου χώρας με την οποία υπάρχει Σ.Α.Δ.Φ. και είναι υπόχρεος για υποβολή δήλωσης από άλλη αιτία με βάση το άρθρο 67 του ΚΦΕ.
– Ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης.
– Πράσινες και συνδεδεμένες αγροτικές ενισχύσεις μέχρι 12.000 ευρώ αθροιζόμενες.
– Λοιπές εισοδηματικές αγροτικές ενισχύσεις.
-Αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης.
– Κέρδος από μεταβίβαση εταιρικών ομολόγων του ν.3156/2003, καθώς και εταιρικά ομόλογα εταιριών ΕΕ και ΕΟΧ/ΕΖΕΖ.
– Κέρδος που προκύπτει κατά την ημερομηνία λήξης ομολόγων, μεταξύ της αξίας κτήσης και της ονομαστικής αξίας τους, όταν αυτά διακρατούνται μέχρι τη λήξη τους.
– Ποσά που καταβάλλονται με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθ. 166 του ν.4001/2011 (Α’ 179), στο πλαίσιο της εγκατάστασης του αγωγού φυσικού αερίου (σχετ. το ΔΕΑΦ/1019566/5.2.2018 έγγραφο).
– Μερίσματα εισηγμένων σε χρηματιστήριο μετοχών που απαλλάσσονται του φόρου.
– Αμοιβές που καταβάλλονται από την Παγκόσμια Ένωση Αναπήρων Καλλιτεχνών σε φορολογικούς κάτοικους Ελλάδος.
– Λοιπές περιπτώσεις.
Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί για την συμπλήρωση του εντύπου Ε1, οι συγκεκριμένες κατηγορίες αφορούν τα παρακάτω εισοδήματα:
Στην υποπερίπτωση «επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων» αναγράφονται, εφόσον υφίσταται υποχρέωση βάσει των σχετικών διατάξεων του ΚΦΕ, τα χρηματικά ποσά που δίνονται με τη μορφή μηνιαίου οικονομικού βοηθήματος για την κάλυψη βασικών αναγκών των πολιτών τρίτων χωρών που αιτούνται ή/και λαμβάνουν διεθνή προστασία και εντάσσονται σε προγράμματα παροχής προσωρινής στέγασης ή/και οικονομικού βοηθήματος που πραγματοποιούνται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθόσον αποτελούν εισόδημα απαλλασσόμενο του φόρου, βάσει των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 14 του ΚΦΕ. Αν υπάρχει για αυτά τα ποσά ηλεκτρονική πληροφόρηση από τους φορείς που τα καταβάλλουν, τότε εμφανίζονται στους κωδικούς 619-620.
Όσον αφορά στις υποπεριπτώσεις «Εισαχθέντα μερίσματα αλλοδαπών και ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών που δεν φορολογούνται με τον ν.4607/2019 (Α’ 65), καθώς και μερίσματα λοιπών ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών του ν.27/1975» και «Κέρδη από ατομικές πλοιοκτήτριες επιχειρήσεις του ν.27/1975» ορίζονται τα εξής:
Στα εισαχθέντα μερίσματα αλλοδαπών και ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών που δεν φορολογούνται με τον ν.4607/2019, αναγράφονται τα εισαχθέντα στην Ελλάδα μερίσματα που λαμβάνουν τα φυσικά πρόσωπα, φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, από πλοιοκτήτριες εταιρείες που δεν έχουν υπογράψει το νέο Συνυποσχετικό οικειοθελούς παροχής. Στα μερίσματα λοιπών ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών του ν.27/1975, εντάσσονται οι διανομές κερδών νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων προερχόμενα από επαγγελματικά πλοία αναψυχής, τουριστικά ημερόπλοια, ρυμουλκά, επιβατηγά, φορτηγά, αλιευτικά και λοιπά πλοία του ν.27/1975, η υπεραξία πραγματοποιούμενη από εκποίηση πλοίου, η είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης ή είσπραξη από οποιαδήποτε άλλη αιτία σύμφωνα με το άρθρο 2 του νόμου αυτού, ενώ στα κέρδη από ατομικές πλοιοκτήτριες επιχειρήσεις του ν.27/1975 αναγράφονται τα ποσά των ίδιων ως άνω περιπτώσεων, όταν προέρχονται από ατομικές επιχειρήσεις των πιο πάνω πλοίων. Τα εισοδήματα αυτά απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος αλλά υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013.
Στην υποπερίπτωση «Κέρδη από αλιεύματα αλιευτικών πλοίων, υπεραξία από εκποίηση πλοίου, είσπραξη από ασφαλιστική αποζημίωση, οικονομική ενίσχυση λόγω διάλυσης αλιευτικού, εκμίσθωση για θαλάσσιες έρευνες ή οποιαδήποτε άλλη αιτία» αναγράφονται τα ποσά που προέρχονται από ατομική επιχείρηση αλιευμάτων αλιευτικών πλοίων, ανεξαρτήτως κόρων ολικής χωρητικότητας αυτών, τα οποία από 1.1.2014 και εφεξής φορολογούνται με την ειδική φορολογία του ν.27/1975, όπως συνέβαινε και έως 31.12.2013, με βάση την αριθ. 47/2015 γνωμοδότηση του ΝΣΚ. Με τον ίδιο τρόπο φορολογούνται και τα λοιπά εισοδήματα από την εκμετάλλευση αλιευτικών πλοίων σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν.27/1975, δηλαδή υπεραξία πραγματοποιούμενη από εκποίηση πλοίου, είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης ή είσπραξη από οποιαδήποτε άλλη αιτία, όπως οικονομική ενίσχυση λόγω διάλυσης αλιευτικού σκάφους, εισόδημα από εκμίσθωση ιδιόκτητου αλιευτικού σκάφους για θαλάσσιες έρευνες με πειραματική αλιεία, κ.λπ. (Ε.2023/2020 εγκύκλιος). Τα εισοδήματα αυτά απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος αλλά υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013.
Με την επιβολή του φόρου χωρητικότητας αλιευτικών πλοίων βάσει του άρθρου 2 του ν.27/1975 και την καταβολή του τέλους των ίδιων πλοίων βάσει του άρθρου 57 του ν.4646/2019, από την 1.1.2020 και μετά, εξαντλείται κάθε υποχρέωση του πλοιοκτήτη φυσικού ή νομικού προσώπου από τον φόρο εισοδήματος εκτός από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013. Στις περιπτώσεις που το εισόδημα αυτό για τα φορολογικά έτη 2014-2018 φορολογήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν.4172/2013, υποβάλλονται τροποποιητικές δηλώσεις εμπρόθεσμα χωρίς κυρώσεις έως την 31.12.2020, χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ., ενώ το εισόδημα αυτό θα περιληφθεί, για τα φορολογικά έτη αυτά, στην υποπερίπτωση «Λοιπές περιπτώσεις» των κωδικών 659-660.
Στην υποπερίπτωση «Εξωιδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους» δεν περιλαμβάνονται και συνεπώς δεν αναγράφονται οι προνοιακές παροχές σε χρήμα που διαχειρίζεται και χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ σε άτομα με αναπηρία που αποσκοπούν στην κάλυψη των αναγκών της αναπηρίας τους και οι οποίες σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 81 του ν.4611/2019 (Α’ 73) δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος (υποπεριπτώσεις αα’, ββ’, γγ’, δδ’, εε’, στστ’, ζζ’, ηη’, θθ’, ιι’ της περίπτωσης ε’ του άρθρου 4 του ν.4520/2018, Α’ 30).
Ομοίως δεν περιλαμβάνονται στους πιο πάνω κωδικούς οι προνοιακές παροχές, οικονομικές και εισοδηματικές ενισχύσεις και κοινωνικές υπηρεσίες για την οικονομική στήριξη-ενίσχυση ειδικών και ευπαθών ομάδων (υποπεριπτώσεις αα’, ββ’, γγ’ της περίπτωσης στ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του ν.4520/2018, δηλ. το Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες, η εισοδηματική ενίσχυση Οικογενειών Ορεινών Μειονεκτικών Περιοχών, η Κάρτα μετακίνησης Πολυτέκνων κ.λπ.).
Δεν αναγράφεται επίσης στους κωδικούς αυτούς το επίδομα στέγασης που χορηγείται με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του ν.4472/2017 (Α’ 74) και το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου και νόμου δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος.
Εξάλλου, δεν αναγράφονται στους ίδιους κωδικούς και οι παροχές και υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας σύμφωνα με τον ν.3050/2002 (Α’ 214) (περίπτωση δ’ του άρθρ. 4 του ν.4520/2018).
Επιπροσθέτως, δεν αποτελεί εισόδημα το επίδομα ομογενών προσφύγων που χορηγείται βάσει των διατάξεων του ν.δ.57/1973 (Α’ 149) στα πλαίσια παροχής προγραμμάτων Κοινωνικής Προστασίας του οποίου η διαδικασία χορήγησης προβλέπεται από τις υπουργικές αποφάσεις Γ1α/οικ842/19.4.1988 (Β’ 242), Π3οικ/603/23.2.1994 (Β’ 148), Π3οικ.2091/6.6.1995 (Β’ 537), Π3/οικ.3427/5.10.1995 (Β’ 868).
Τέλος, δεν αποτελούν εισόδημα και δεν αναγράφονται στους κωδικούς 659-660 οι έκτακτες εφάπαξ οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές. 

Με τι ποσοστό υπολογίζεται η εισφορά;
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, που επιβάλλεται στο συνολικό καθαρό εισόδημα υπολογίζεται με την ακόλουθη κλίμακα:

 Ποια εισοδήματα εξαιρούνται;
«2. Εξαιρούνται και δεν προσμετρώνται τα εισοδήματα των προσώπων που παρουσιάζουν αναπηρίες κάθε μορφής σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, η αποζημίωση για τη λύση ή καταγγελία της εργασιακής σχέσης της περίπτωσης ε’ της παραγράφου 3 του άρθρου 12 και της περίπτωσης στ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 14.
Επίσης, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς οι μακροχρόνια άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω οργανισμό, εφόσον κατά το έτος της βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα.
Από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς εξαιρούνται, επίσης, οι μακροχρόνια άνεργοι ναυτικοί που είναι εγγεγραμμένοι στους καταλόγους προσφερομένων προς ναυτολόγηση του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.), στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι σχετικοί κατάλογοι των Λιμενικών Αρχών που λειτουργούν ως παραρτήματά του, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω Φορέα, εφόσον κατά το χρόνο βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα.
Δεν επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα κεφαλαιακά κέρδη που προκύπτουν από την ανταλλαγή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου στο πλαίσιο του προγράμματος διαχείρισης των υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου, κατ’ εφαρμογή της υπ’ αριθ. 1332/15.11.2017 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών (Β’ 3995).
Επίσης, της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης απαλλάσσονται τα τεκμαρτά εισοδήματα που προκύπτουν:
α) από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι διακόσια τετραγωνικά μέτρα (200 τ.μ.), προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες και
β) από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτων στο Ελληνικό Δημόσιο ή σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Επίσης, εξαιρούνται από την εισφορά αλληλεγγύης τα φυσικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής για το εισόδημα από τόκους κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και για το εισόδημα από τόκους εταιρικών ομολογιών κατά την παράγραφο 5 του άρθρου 37.»
Αναλυτικότερα, απαλλάσσονται της εισφοράς αλληλεγγύης οι ακόλουθες κατηγορίες εισοδημάτων, που αναφέρονται στους παρακάτω κωδικούς του Ε1:
i. Κωδικοί 649-650
Στους κωδικούς 649-650 «Μη εισαχθέντα μερίσματα πλοιοκτητριών εταιρειών που δεν φορολογούνται με τον ν.4607/2019» αναγράφονται τα ποσά των μη εισαχθέντων στην Ελλάδα μερισμάτων των πλοιοκτητριών εταιρειών που δεν έχουν υπογράψει το νέο Συνυποσχετικό οικειοθελούς παροχής. Τα μερίσματα της περίπτωσης αυτής απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος με βάση τις διατάξεις του ν.27/1975, αλλά υπόκεινται σε εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013 και καλύπτουν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην αλλοδαπή ή απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην ημεδαπή, στην περίπτωση που το τίμημα καταβλήθηκε στην αλλοδαπή. Όταν το τίμημα καταβάλλεται στην αλλοδαπή, ενώ το περιουσιακό στοιχείο βρίσκεται στην ημεδαπή, επιλέγεται, κατά την ηλεκτρονική συμπλήρωση των κωδικών του Πίνακα 5.2., η ένδειξη «καταβολή του τιμήματος στην αλλοδαπή».
ii. Κωδικοί 435-436
Στους κωδικούς «Μη εισαχθέντα μερίσματα πλοιοκτητριών εταιρειών που φορολογούνται με τον ν.4607/2019», αναγράφονται τα μερίσματα πλοιοκτητριών εταιρειών που έχουν υπογράψει το νέο Συνυποσχετικό οικειοθελούς παροχής, αλλά δεν έχουν εισαχθεί στην Ελλάδα. Τα ποσά αυτά απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος με βάση τις διατάξεις του ν.27/1975 καθώς και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013 και καλύπτουν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην αλλοδαπή ή απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην ημεδαπή, στην περίπτωση που το τίμημα καταβλήθηκε στην αλλοδαπή. Όταν το τίμημα καταβάλλεται στην αλλοδαπή, ενώ το περιουσιακό στοιχείο βρίσκεται στην ημεδαπή, επιλέγεται, κατά την ηλεκτρονική συμπλήρωση των κωδικών του Πίνακα 5.2., η ένδειξη «καταβολή του τιμήματος στην αλλοδαπή».
iii. Κωδικοί 657-658 ή 617-618
Ανάλογα με το αν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση, συμπληρώνονται τα εισοδήματα που απαλλάσσονται του φόρου και της ειδικής εισφοράς και εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα με την προέλευσή τους:
– Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών ή κινητικά αναπήρων 80% και άνω.
– Αποζημίωση λόγω διακοπής εργασιακής σχέσης.
– Αμοιβές υπαλλήλων της Ε.Ε. (Διατάξεις Προνομίων – Ασυλιών της Ε.Ε.).
– Αμοιβές των εργαζόμενων στην Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης του Εύξεινου Πόντου (Διατάξεις του άρθρου 52 της Ιδρυτικής Συμφωνίας της Τράπεζας).
– Αποδοχές που καταβάλλει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στους υπαλλήλους του (Διατάξεις της Σύμβασης για τα προνόμια και Ασυλίες των Ηνωμένων Εθνών.)
– Μισθοί και εν γένει αποδοχές των υπάλληλων του ΝΑΤΟ.
– Επίδομα παιδιού του άρθρου 214 του ν.4512/2018 (Α’ 5).
– Εκλογική αποζημίωση (παρ. 3 του αρθρου108 του Π.Δ.26/2012, Α’ 57).
– Μερίσματα από ναυλομεσιτικές εταιρίες της παραγράφου 5 του άρθρου 43 του ν.4111/2013 (Α’ 18) καθώς και οι έκτακτες αμοιβές και τα ποσοστά (bonus) που οι εταιρίες αυτές διανέμουν σε μέλη Δ.Σ. ή σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους τους. Στον ίδιο κωδικό αναγράφονται και οι έκτακτες αμοιβές και τα ποσοστά (bonus) που οι εταιρίες του άρθρου 25 του ν.27/1975, που ασχολούνται με την διαχείριση πλοίων και είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα, διανέμουν σε μέλη Δ.Σ. ή σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους τους.
– Επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων.
– Εισόδημα που με βάση τις ΣΑΔΦ απαλλάσσεται και από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
– Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους (Α.ΝΗ.ΚΟ., ν.4551/2018, Α’ 116).
Από τον παραπάνω πίνακα, τα ποσά που αφορούν στο επίδομα παιδιού δεν προσμετρούνται στο φορολογητέο εισόδημα κανενός μέλους της οικογένειας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 214 του ν.4512/2018. Το ίδιο ισχύει και για το Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 7 του ν.4551/2018.
iv. Κωδικοί 781 – 782
Συμπληρώνονται τα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα και εμφανίζεται ομοίως πίνακας για την ανάλυσή τους:
– Πώληση ακινήτου.
– Εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή από ταμεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισμούς του Δημοσίου και επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο.
– Διάθεση λοιπών περιουσιακών στοιχείων.
– Εισαγωγή συναλλάγματος από νυν ή πρώην κατοίκους αλλοδαπής.
– Δάνεια.
– Κληρονομιές.
– Δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών (δωρεοδόχος).
– Κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ κ.λπ.
– Χρηματική αποζημίωση που καταβάλλεται με βάση τις διατάξεις της παρ. 1 άρθρου 168 του ν. 4001/2011 για την αποκατάσταση ζημιάς ή φθοράς που προκλήθηκε από την εγκατάσταση του αγωγού φυσικού αερίου (σχετ. το ΔΕΑΦ/1019566/5.2.2018 έγγραφό μας).
– Αποζημίωση για ηθική βλάβη.
– Υποτροφίες που δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος και της παρ. 6 του άρθρου 24 του ν.4386/2016.
– Επιστροφές καταβεβλημένων κεφαλαίων/ δανείων.
– Κοινωνικό Μέρισμα.
– Εισπραττόμενα από συζύγους χρηματικά ποσά, δυνάμει του άρθρου 1400 του Α.Κ., λόγω αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα του γάμου (σχετ. το ΔΕΑΦ/1017570/1.2.2018 έγγραφό μας).
– Ποσό που προκύπτει από τον πλειστηριασμό κατοικιών, προκειμένου να καλυφθεί το τεκμήριο της ολοσχερούς τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης του στεγαστικού δανείου (κωδικοί 727-728 του Πίνακα 5).
– Λοιπές περιπτώσεις (στις περιπτώσεις αυτές συγκαταλέγονται και ποσά που δεν έχουν τα εννοιολογικά γνωρίσματα του εισοδήματος ήτοι δεν υπάρχει περιοδικότητα και μόνιμη πηγή προέλευσης).

Τι ισχύει για τους ανέργους;
Όπως αναφέρει ο νόμος οι άνεργοι που θα δηλώνουν ετήσια εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ θα έχουν τη δυνατότητα να εξαιρεθούν από την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης εφόσον πληρούν αθροιστικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ, το ΓΕΝΕ ή το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ ή είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων των οργανισμών αυτών για τουλάχιστον 12 συνεχόμενους μήνες, ούτως ώστε να χαρακτηρίζονται μακροχρόνια άνεργοι.
β) Δεν έχουν, κατά το χρόνο υπολογισμού και επιβολής της εισφοράς, «πραγματικά εισοδήματα». Ως «πραγματικά εισοδήματα» νοούνται τα εισοδήματα από ακίνητα, εμπορικές επιχειρήσεις, ελευθέρια επαγγέλματα, κινητές αξίες και γεωργικές δραστηριότητες κι όχι τα εισοδήματα που προέρχονται από μισθούς.

Πάγωμα εισφοράς αλληλεγγύης
Ο κορωναϊός οδήγησε την κυβέρνηση στην αναστολή, σε δύο δόσεις, της εισφοράς αλληλεγγύης σε ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων.
Στον νόμο που ψηφίστηκε πριν λίγες μέρες και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ την Τρίτη 27 Οκτωβρίου, υπάρχουν δυο μεταβατικές διατάξεις για την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης.
Πιο συγκεκριμένα στο Νόμο 4738/2020 «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις» και συγκεκριμένα στο Άρθρο 298 αναφέρει:
Άρθρο 298: Απαλλαγή της επιβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα εισοδήματα του άρθρου 43Α ΚΦΕ με εξαίρεση τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
Κείμενο νόμου:  Στο άρθρο 72 του ν.4172/2013 (Α’ 167) προστίθενται παρ. 49 και 50 ως εξής:
«49. Ειδικά για το φορολογικό έτος 2020 απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α τα εισοδήματα που προβλέπονται στο άρθρο αυτό, με εξαίρεση τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Αν το εισόδημα προσδιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 34, η απαλλαγή της παρούσας παρέχεται εφόσον για τα δύο (2) προηγούμενα φορολογικά έτη δεν έτυχε εφαρμογής ο εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού της ελάχιστης φορολογίας, σύμφωνα με τα άρθρα 30, 31, 32, 33 και 34.
50. Για το φορολογικό έτος 2021 απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α τα εισοδήματα που αποκτώνται από μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Αν το εισόδημα προσδιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 34, η απαλλαγή της παρούσας παρέχεται εφόσον για τα δύο (2) προηγούμενα φορολογικά έτη δεν έτυχε εφαρμογής ο εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού της ελάχιστης φορολογίας σύμφωνα με τα άρθρα 30, 31, 32, 33 και 34.»

Η προσθήκη στο άρθρο 72 του ΚΦΕ και όχι στον άρθρο 43Α, δηλώνει το προσωρινό του μέτρου.

Ποια εισοδήματα απαλλάσσονται για το 2020;
Όπως αναφέραμε η απαλλαγή θα γίνει σε δυο δόσεις· την απαλλαγή, θα δουν στα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2020, δηλαδή στις δηλώσεις που θα κατατεθούν έως 30 Ιουνίου 2021, τα παρακάτω εισοδήματα· σύμφωνα λοιπόν, με τις διευκρινίσεις που δόθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών, εξαιρούνται της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για το έτος 2021, οι ακόλουθες κατηγορίες εισοδημάτων, εφόσον μεμονωμένα ή αθροιστικά υπερβαίνουν σε ετήσια βάση τα 12.000 ευρώ (τα ετήσια εισοδήματα κάτω των 12.000 ευρώ απαλλάσσονται ήδη):
Απαλλαγή θα έχουν τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν μέσα στο 2020:
– Τα καθαρά κέρδη από την ατομική άσκηση αγροτικής δραστηριότητας.
– Τα ενοίκια ακινήτων.
– Τα τεκμαρτά εισοδήματα από δωρεάν παραχώρηση ή ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτων.
– Τα μερίσματα για τη χρήση του 2020. Στα μερίσματα περιλαμβάνονται τα εισοδήματα που προκύπτουν από μετοχές, ιδρυτικούς τίτλους, ή άλλα δικαιώματα συμμετοχής σε κέρδη, καθώς και τα εισοδήματα από άλλα εταιρικά δικαιώματα, στα οποία περιλαμβάνονται τα μερίδια, οι μερίδες συμπεριλαμβανομένων των προμερισμάτων και μαθηματικών αποθεματικών, οι συμμετοχές σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, οι διανομές των κερδών από κάθε είδους νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, καθώς και κάθε άλλο συναφές διανεμόμενο ποσό.
– Οι τόκοι των τραπεζικών καταθέσεων.
– Οι τόκοι που εκδικάζονται από τα δικαστήρια ή προκύπτουν από υπερήμερη εξόφληση υποχρεώσεων.
– Οι τόκοι των συμφωνιών επαναγοράς (repos/ reverse repos).
– Οι τόκοι ομολόγων ή εντόκων γραμμάτιων του Ελληνικού δημοσίου.
– Τα δικαιώματα που αφορούν το έτος 2020. Ο όρος «δικαιώματα» σημαίνει το εισόδημα που αποκτάται ως αντάλλαγμα για τη χρήση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή σε αντάλλαγμα πληροφοριών που αφορούν βιομηχανική, εμπορική ή επιστημονική πείρα, οι πληρωμές για τη χρήση βιομηχανικού, εμπορικού ή επιστημονικού εξοπλισμού, για τη χρήση τεχνικών μεθόδων παραγωγής, τεχνικής ή τεχνολογικής βοήθειας, τεχνογνωσίας (knowhow), αποτελεσμάτων ερευνών, αναδημοσίευσης άρθρων και μελετών, καθώς και οι πληρωμές για συμβουλευτικές υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά μέσω δικτύων πληροφορικής σε βάση δεδομένων επίλυσης προβλημάτων, την ηλεκτρονική λήψη (downloading) λογισμικού ηλεκτρονικού υπολογιστή.
– Τα κέρδη από τη μεταβίβαση μεριδίων ή μερίδων σε προσωπικές εταιρείες.
– Τα κέρδη από τη μεταβίβαση κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων ή εταιρικών ομολόγων.
– Τα κέρδη από τη μεταβίβαση παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων.
– Τα κέρδη από την πώληση εισηγμένων μετοχών με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5%.
– Τα κέρδη από τη μεταβίβαση εισηγμένων κινητών αξιών (απόκτηση πριν από 1.1.2009).
– Τα αφορολόγητα κέρδη που αποκτώνται εντός του 2020 από ημεδαπά ΕΕ/ΕΟΧ/ΕΖΕΖ αμοιβαία κεφάλαια.
– Τα από την πώληση προϊόντων για την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη (άρθ. 71Α Ν.4172/2013).
– Τα κέρδη από τη διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι 10 KW.
– Τα ποσά διατροφής από σύζυγο και τέκνα.
– Τα κέρδη από τη μεταβίβαση τίτλων φορολογικού κατοίκου χώρας με την οποία υπάρχει ΣΑΔΦ και είναι υπόχρεος για υποβολή δήλωσης από άλλη αιτία.
– Το εισπραττόμενο ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης.
– Οι «πράσινες» και συνδεδεμένες αγροτικές ενισχύσεις μέχρι 12.000 ευρώ αθροιζόμενες.
– Οι λοιπές εισοδηματικές αγροτικές ενισχύσεις.
– Τα επιδόματα ειδικής επιδότησης ανεργίας που καταβλήθηκαν ή θα καταβληθούν φέτος σε απολυμένους πρώην εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα για την αντικατάσταση των εισοδηματικών απωλειών τους. 

Ποια εισοδήματα απαλλάσσονται για το 2021;
Την απαλλαγή θα δουν στα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2021, δηλαδή στην εκκαθάριση που θα λάβουν στις 31 Ιανουαρίου 2021, οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα.
Δηλαδή οι μισθοί, τα ημερομίσθια, τα επιδόματα και οι παροχές σε είδος καθώς και κάθε άλλου είδους αμοιβές που καταβάλλονται τακτικά από την 1 Ιανουαρίου 2021 έως την 31η Δεκεμβρίου 2021 σε κάθε εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος απασχολείται με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Στην περίπτωση αυτή υπάγονται και οι αμοιβές που λαμβάνουν μηνιαίως οι απασχολούμενοι με συμβάσεις παροχής υπηρεσιών και εκδίδοντες τιμολόγια παροχής υπηρεσιών από «μπλοκάκια». Υπάγονται επίσης και οι περιστασιακά απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και όλες οι αμοιβές που αναφέρονται στο άρθρο 12 του ΚΦΕ και θεωρούνται οιωνοί, αμοιβές από μισθωτές υπηρεσίες, πάντα του ιδιωτικού τομέα.
Πιο συγκεκριμένα, εκτός από την μισθωτή εργασία, θεωρούνται:
«2. Για τους σκοπούς του Κ.Φ.Ε., εργασιακή σχέση υφίσταται όταν ένα φυσικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες:
α) στο πλαίσιο σύμβασης εργασίας, σύμφωνα με το εργατικό δίκαιο,
β) βάσει σύμβασης, προφορικής ή έγγραφης, με την οποία το φυσικό πρόσωπο αποκτά σχέση εξαρτημένης εργασίας με άλλο πρόσωπο, το οποίο έχει το δικαίωμα να ορίζει και να ελέγχει τον τρόπο, το χρόνο και τον τόπο εκτέλεσης των υπηρεσιών,
γ) ….
δ) ως διευθυντής ή μέλος του ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας,
ε) ως δικηγόρος έναντι πάγιας αντιμισθίας για την παροχή νομικών υπηρεσιών,
στ) βάσει έγγραφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεων έργου, με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες τα οποία δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ή, εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες και εφόσον δεν έχει την εμπορική ιδιότητα και δεν διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση που διαφέρει από την κατοικία του. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από μισθωτή εργασία, σύμφωνα με μία από τις περιπτώσεις α’ έως ε’ του παρόντος άρθρου. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα μπορούν να προβλέπονται περαιτέρω προϋποθέσεις και να καθορίζονται όλες οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή αυτής της περίπτωσης.
Ως ακαθάριστα εισοδήματα από μισθωτή εργασία θεωρούνται ακόμη και τα εξής:
α) ημερομίσθιο, μισθός, επίδομα αδείας, επίδομα ασθενείας, επίδομα εορτών, αποζημίωση μη ληφθείσας άδειας, αμοιβές, προμήθειες, επιμίσθια και φιλοδωρήματα,
β) επιδόματα περιλαμβανομένων του επιδόματος κόστους διαβίωσης, του επιδόματος ενοικίου, της αποζημίωσης εξόδων φιλοξενίας ή ταξιδίου,
γ) αποζημίωση εξόδων στα οποία έχει υποβληθεί ο εργαζόμενος ή συγγενικό πρόσωπο του εργαζομένου,
δ) παροχή οποιασδήποτε μορφής που λαμβάνει ο εργαζόμενος πριν την έναρξη της εργασιακής σχέσης,
ε) αποζημιώσεις για τη λύση ή καταγγελία της εργασιακής σχέσης, (απαλλάσσεται από τον νόμο από την εισφορά)
στ) …..
ζ) …..
η) κάθε άλλη παροχή που εισπράττεται έναντι υφιστάμενης, παρελθούσας ή μελλοντικής εργασιακής σχέσης.
θ) Ποσοστό έως 35% των κερδών προ φόρων, το οποίο καταβάλλεται από τους Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στους εργαζομένους τους.»
– Όσοι μισθωτοί, μέτοχοι, μέλη Δ.Σ. και εταίροι έχουν τεκμαρτό εισόδημα από «Παροχές σε είδος» του άρθρου 13 του Ν.4172/2013 (παροχή σε είδος από αυτοκίνητα, δάνεια, παροχή κατοικίας ή δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών)

Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να χαθεί η απαλλαγή;
Σε περίπτωση κατά την οποία τα εισοδήματα του φορολογούμενου προσδιορίζονται με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, για να ισχύσει η απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης θα πρέπει ο φορολογούμενος να μην έχει φορολογηθεί τα προηγούμενα δύο χρόνια με βάση τα τεκμήρια.
Ειδικότερα:
I. Για όσους φορολογούμενους αποκτούν φέτος εισοδήματα μη προερχόμενα από μισθούς και συντάξεις και εντασσόμενα στην απαλλαγή, αν τα φορολογητέα εισοδήματα του έτους φορολογικού 2020 προσδιοριστούν με βάση τα τεκμήρια, δηλαδή κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος που θα υποβάλουν το 2021, η απαλλαγή θα ισχύσει μόνο εφόσον τα φορολογητέα εισοδήματα των δύο προηγούμενων ετών, φορολογικό 2018 και φορολογικό 2019, ο φορολογούμενος δεν έχει πληρώσει φόρο με βάση τα τεκμήρια.
II. Για όσους φορολογούμενους θα αποκτήσουν το φορολογικό 2021 εισοδήματα από μισθούς του ιδιωτικού τομέα τα οποία εντάσσονται στην απαλλαγή, αν τα φορολογητέα εισοδήματα του 2021 προσδιοριστούν το 2022 με βάση τα τεκμήρια, τότε για να μη χάσουν την απαλλαγή θα πρέπει τα φορολογητέα εισοδήματα των ετών φορολογικό έτος 2019 και φορολογικό έτος 2020, που εκκαθαρίστηκαν με τις φορολογικές δηλώσεις 2020 και 2021, να μην έχουν προσδιοριστεί τα εισοδήματα τους με βάση τα τεκμήρια.

Σύμφωνα με τις αρχικές διευκρινίσεις που δόθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών, δεν εξαιρούνται και θα εξακολουθήσουν να βαρύνοντα με ειδική εισφορά αλληλεγγύης και το 2021, τα ακόλουθα εισοδήματα:
– Όλες οι αμοιβές των υπαλλήλων του Δημοσίου, τους ΟΤΑ, τους δημοσίους οργανισμούς και τις δημόσιες επιχειρήσεις και γενικότερα σε όλους τους φορείς της γενικής κυβέρνησης. Οι υπάλληλοι του Δημοσίου θα εξακολουθήσουν να βαρύνοντα με ειδική εισφορά αλληλεγγύης, εφόσον το εισόδημά τους υπερβαίνει το ποσό των 12.000 ευρώ ετησίως.
– Οι υπάλληλοι των ειδικών μισθολογίων (στρατιωτικοί, πυροσβέστες, αστυνομικοί, καθηγητές κ.λπ.),
– Οι αμοιβές που καταβάλλονται από δημόσιους φορείς και σε εργαζόμενους με «μπλοκάκια».
– Οι συντάξεις, συμπεριλαμβανομένων και των μερισμάτων από μετοχικά ταμεία και των επιδομάτων που συγκαταβάλλονται με τις συντάξιμες αποδοχές.
– Τα εισοδήματα φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής που εργάζονται σε πρεσβείες, προξενεία, κ.λπ.
– Οι συντάξεις των αναπήρων πολέμου ή των θυμάτων πολέμου ή των αναπήρων που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους.
– Το εξωιδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται από δημόσιους φορείς σε αναπήρους και το οποίο συγκεντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος όπως περιοδικότητα και μόνιμη πηγή προέλευσης.
– Οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται από δημοσίους φορείς σε αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%.
– Τα επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων, που χορηγούνται από δημόσιους φορείς.
– Τα επιδόματα επικίνδυνης εργασίας (το 65%).
– Η καταβαλλόμενη πτητική αποζημίωση στους πιλότους πολιτικής αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
– Το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης.
– Η αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης.

Προσοχή! Υπάρχει ο κίνδυνος να πληρώσουν την εισφορά αλληλεγγύης, οι μισθωτοί, με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων. Στους μισθωτούς η εισφορά αλληλεγγύης παρακρατείτε κάθε μήνα, παράλληλα με το φόρο μισθωτών υπηρεσιών· από τον Ιανουάριο του 2021, δεν θα παρακρατείτε, βάσει της νέας διάταξης. Με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης το 2022, θα διασταυρωθεί από το taxisnet, εάν ο μισθωτός βαρύνετε με τεκμαρτές δαπάνες υψηλότερες του δηλωθέντος εισοδήματος, τότε θα του χρεωθεί στο εκκαθαριστικό σημείωμα, ολόκληρη η εισφορά αλληλεγγύης. 

Ποιοι θα συνεχίσουν να πληρώνουν;
Οι υπάλληλοι του δημοσίου και των φορέων Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και οι συνταξιούχοι οι οποίοι δεν επλήγησαν από την υγειονομική κρίση τουλάχιστον οικονομικά. Όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός, στην εξαγγελία του μέτρου, «επιλογή της κυβέρνησης είναι να στηριχθεί ο ιδιωτικός τομέας, γιατί αυτός έχει πληγεί πολύ περισσότερο από τις συνέπειες της πανδημίας».
Βέβαια οι παραπάνω κατηγορίες δεν θα έχουν την απαλλαγή στους μισθούς ή στις συντάξεις, αλλά θα έχουν κανονικά τη μείωση στα λοιπά εισοδήματα που έχουν για το φορολογικό έτος 2020, δηλαδή για τα εισοδήματα από ενοίκια, μετοχές δικαιώματα, μερίσματα, κ.λπ. που θα αποκτήσουν από 1.1.2020 έως 31.12.2020 και θα εκκαθαριστούν στη δήλωση που θα κατατεθεί το 2021.

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας