Φορολογικές υποχρεώσεις φυσικών και νομικών προσώπων για το 2020

 Απόστολος Αλωνιάτης*

Μία ακόμη χρονιά τελειώνει και λόγω της πανδημίας και του lockdown έχουν έλθει τα πάνω κάτω. Τόσο στη ζωή μας, όσο και στην καταγραφή των υποχρεώσεων των πολιτών και μαζί των λογιστών.
Οι παρατάσεις, όπως έχουμε ξαναγράψει, πάνε «σύννεφο»,  και κανείς δεν μπορεί να προγραμματίσει ούτε ποιες  δηλωτικές υποχρεώσεις υπάρχουν και τον αφορούν, αλλά και  ούτε τι  θα πληρωθεί στο τέλος του χρόνου.
Δεν φτάνει μόνο αυτό. Οι αποφάσεις για τις παρατάσεις βγαίνουν, κυριολεκτικά, την τελευταία στιγμή και αυτό δημιουργεί μεγαλύτερα προβλήματα στην αγορά.
Ένα ακόμη πρόβλημα, είναι η διάσταση που υπάρχει μεταξύ εξαγγελιών και αποφάσεων. Τελευταίο παράδειγμα είναι οι εξαγγελίες για παρατάσεις των υποχρεώσεων του Νοεμβρίου, λόγω του νέου lockdown, και τελικά το μέτρο αφορούσε κύρια τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή. 

Όλα αλλιώτικα…
Όλα αυτά ουσιαστικά οδηγούν στο άμεσο μέλλον σε μια άλλη αγορά, από οικονομική άποψη, ειδικά για τις Μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)  και την μισθωτή εργασία.
Μετά από μια κρίση 10 και πλέον χρόνων, με τα μνημόνια, η οικονομία μας δεν πήρε ανάσα και «έπεσε» στην πανδημία του Covid-19. Αποτέλεσμα, όπως προβλέπουν τα επιμελητήρια και η ΓΕΣΕΒΕ, από τις περίπου 804.000 μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες  οι 200.000 δεν θα ξανανοίξουν, και αν ανοίξουν θα είναι μόνο για να «ξεπουλήσουν» τα εμπορεύματα τους και να κλείσουν. Αν υποθέσουμε ότι σε αυτές δουλεύουν 1-2 άνθρωποι, μέσα στους πρώτους μήνες  του 2021 θα προστεθούν 200-300 χιλιάδες άνεργοι. Όπως είναι κατανοητό όλα αυτά, θα δημιουργήσουν, πέρα από την ανεργία και μια σειρά ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, αυξάνοντας το ιδιωτικό χρέος.
Μπαλάκι η ευθύνη
Κλείνοντας αυτή την εισαγωγή θέλω να πω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στον υπουργό μας Γιάννη Βρούτση. Σε τηλεοπτική του συνέντευξη έριξε όλες τις ευθύνες για την μη πληρωμή των επιδομάτων των εργαζομένων, στους λογιστές. Όταν δεν υπάρχει απόφαση με βάση την οποία υποβάλλονται αυτές οι δηλώσεις, ο μόνος τελικά υπεύθυνος είναι όποιος δεν φρόντισε αυτή να εκδοθεί. Επομένως αν ο κ. Υπουργός κοιτάξει σε ένα καθρέπτη, θα δει αυτομάτως ποιος έχει την ευθύνη στην ιστορία αυτή. 

Δηλωτικές υποχρεώσεις

Οι φορολογούμενοι μέχρι το τέλος του έτους μπορούν να υποβάλλουν εμπρόθεσμα, δηλαδή χωρίς πρόστιμα και προσαυξήσεις, δηλώσεις που αφορούν:

• Δήλωση αποβιώσαντος
  Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων υποβάλλονται αποκλειστικά σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., εμπρόθεσμα, έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του χρόνου(Πέμπτη 31.12.2020). Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση του Τμήματος Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ. του αποβιώσαντος, πριν από την υποβολή της δήλωσης, με την ημερομηνία θανάτου και τα στοιχεία των νόμιμων κληρονόμων / εγγύτερων συγγενών, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών (ΠΟΛ.1034/2017). Πιο συγκεκριμένα, κατά την υποβολή της δήλωσης του θανόντος από τον/τους κληρονόμο/μους του υποβάλλεται μαζί με αυτή: ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών, καθώς και πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης (ΠΟΛ.1088/2015).

• Δήλωση αναδρομικών αποδοχών, οι οποίες εισπράχθηκαν μέσα στο φορολογικό έτος 2019
  Με τροποποιητικές δηλώσεις οι οποίες θα παραλαμβάνονται χωρίς κυρώσεις μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν, κατά περίπτωση, οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων (ΠΟΛ.1034/2017, Β’ 759). Εάν στην φορολογική δήλωση και ειδικά στις βεβαιώσεις συντάξεων, αναφέρονται ποσά που αφορούν προηγούμενα φορολογικά έτη, τότε ο φορολογούμενος πρέπει να καταθέσει χειρόγραφη φορολογική δήλωση, ανά φορολογικό έτος στην Δ.Ο.Υ. για τα αναδρομικά που αφορούν εισοδήματα μέχρι και 31.12.2014. Για τα εισοδήματα που αφορούν τα φορολογικά έτη 2015 και μετά, οι δηλώσεις θα κατατεθούν ηλεκτρονικά μέσω taxisnet.

Προσοχή: Σε περίπτωση που το ποσό που αναφέρεται αφορά περισσότερα από ένα φορολογικά έτη, ο φορολογούμενος πρέπει να αποταθεί στον ασφαλιστικό φορέα ή την υπηρεσία που έστειλε τα στοιχεία στο taxisnet ώστε να γίνει διαχωρισμός του ποσού κατά φορολογικό έτος. 

• Δηλώσεις κατοίκων εξωτερικού, που έγινε δεκτή η μεταφορά τους στην Δ.Ο.Υ. κατοίκων εξωτερικού
  Οι φορολογούμενοι που κατέθεσαν αίτηση μεταφοράς στην Δ.Ο.Υ. κατοίκων εξωτερικού για πρώτη φορά και η αίτηση τους εγκρίθηκε μέσα στο 2020, μπορούν να υποβάλουν την φορολογική δήλωση για το φορολογικό έτος 2019, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του χρόνου.
  Σε περίπτωση που η αίτηση για μεταφορά της φορολογικής κατοικίας σε χώρα του εξωτερικού δεν εγκρίθηκε, ο φορολογούμενος έχει την υποχρέωση την υποβολή φορολογικής δήλωσης, ως φορολογικός κάτοικος Ελλάδος. Η δήλωση αυτή θεωρείται εκπρόθεσμη και έχει τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις της εκπροθέσμου δηλώσεως.

• Δηλώσεις Αγροτών
  Οι αγρότες που έλαβαν επιδοτήσεις μέσα στο 2019 και αφορούν προηγούμενα έτη, υποχρεούνται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα Δεκεμβρίου να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις. Οι τροποποιητικές δηλώσεις υποβάλλονται μέχρι τέλος του έτους που εκδόθηκαν οι σχετικές βεβαιώσεις χωρίς την επιβολή προστίμων (ΠΟΛ.1068/2018).
  «Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται χειρόγραφα μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους που εκδόθηκε η βεβαίωση και η καταβολή του φόρου γίνεται όπως και των λοιπών δηλώσεων µε καταληκτική ημερομηνία υποβολής την 31η Δεκεμβρίου εκάστου φορολογικού έτους».

Προσοχή: Από φέτος οι δηλώσεις πάνε και μέσω taxisnet, για όσους δεν τις έχουν υποβάλλει ακόμα.

Οι υπόλοιπες δηλωτικές υποχρεώσεις, καθώς και οι ασφαλιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις που πρέπει να καταβληθούν από τους φορολογούμενους έως το τέλος του έτους σε επόμενο άρθρο… εν αναμονή παρατάσεων!

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.