Μείωση ενοικίων Νοεμβρίου με τον Ν.4753/2020, Άρθρο 33 (ΦΕΚ 227/Α’/18.11.2020)

Απόστολος Αλωνιάτης*

Σε πρόσφατo άρθρο, είχαμε ασχοληθεί με τη μείωση του ενοικίου, με κοινή συναίνεση, μεταξύ ιδιοκτήτη και ενοικιαστή. Μάλιστα τότε μιλάγαμε για τη μείωση των ενοικίων για τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο και Δεκέμβριο.
Άλλες όμως οι βουλές των ανθρώπων και άλλες του κορωνοϊού!
Η χώρα από το τέλος Οκτωβρίου, άρχισε σιγά σιγά να μπαίνει σε εγκλεισμό (και ελληνικά lockdown No 2). Από το Σάββατο 7 Νοεμβρίου και ώρα 06.00 στο σύνολο της επικράτειας επιβληθήκαν μέτρα μερικού lockdown. 

Τα νέα μέτρα

Ο υπουργός Οικονομικών εξήγγειλε μια σειρά από μέτρα για την ενίσχυση της οικονομίας μετά τη νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε.
Πέρα από το κλείσιμο τον επιχειρήσεων, την εφαρμογή μια ακόμη φορά της αναστολής εργασίας, τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας, εξαγγέλθηκε και η αναγκαστική μείωση των ενοικίων, και πάλι κατά 40% για το μήνα Νοέμβριο.
Τα μέτρα νομοθετήθηκαν με το Νόμο 4753/2020 (ΦΕΚ 227/Α’/18.11.2020). Η σχετική διάταξη, στην οποία καθορίζονται οι όροι για τη μείωση του 40% των ενοικίων, ενώ παράλληλα καθορίζονται και άλλες λεπτομέρειες που αφορούν και τα ενοίκια του Οκτωβρίου 2020, αναφέρεται στο Άρθρο 33 του Ν.4753/2020 «Επέκταση της μείωσης μισθώματος επαγγελματικών μισθώσεων, μισθώσεων κύριας κατοικίας, μισθώσεων εξαρτημένων μελών-φοιτητών και μισθώσεων ναυτικών»

Βασικά σημεία

Σχετικά με τη μείωση του ενοικίου τα βασικά σημεία της τροπολογίας είναι τα εξής:
8.α. Ο μισθωτής επαγγελματικής μίσθωσης επιχείρησης η οποία εδρεύει ή έχει υποκατάστημα σε περιφερειακή ενότητα, η οποία εντάσσεται σε επιδημιολογικό επίπεδο αυξημένου κινδύνου ή σε περιφερειακή ενότητα για την οποία έχουν εκδοθεί έκτακτα μέτρα προστασία δημόσιας υγείας κατ’ εφαρμογή κανονιστικής πράξης και για την οποία έχουν ληφθεί ειδικά και έκτακτα μέτρα περί αναστολής λειτουργίας για προληπτικούς ή κατασταλτικούς λόγους που σχετίζονται με τον κορωνοϊό COVID-19 ή η οποία πλήττεται οικονομικά λόγω της διάδοσης του κορονωϊού COVID-19, απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής του 40% του συνολικού μισθώματος, αρχής γενομένης από τον μήνα Νοέμβριο 2020, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων περί μισθώσεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο δεύτερο εδάφιο της παρ.1.
Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ, προσδιορίζονται οι πληγείσες επιχειρήσεις των προηγούμενων εδαφίων ανά Περιφερειακή Ενότητα, ανά κλάδο και ανά μήνα, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
8.β. Τα οριζόμενα στην περ α’ ισχύουν και για τις συμβάσεις μίσθωσης κύριας κατοικίας στις οποίες μισθωτής είναι εργαζόμενος ή σύζυγος ή έτερο μέρος σύμφωνου συμβίωσης του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω των μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, ανεξαρτήτως του επιδημιολογικού επιπέδου της περιφερειακής ενότητας στην οποία εδρεύει ή έχει υποκατάστημα η επιχείρηση.

Ποιες μισθώσεις μειώνονται
Πέρα από την μείωση κατά 40% της επαγγελματικής στέγης, το μέτρο ισχύει και
– για την κύρια κατοικία των εργαζομένων που τίθενται σε αναστολή σύμβασης εργασίας,
– για τη φοιτητική κατοικία των τέκνων τους, ανά την επικράτεια (τέκνων που σπουδάζουν σε ΑΕΙ ή ΤΕΙ μακριά από τον τόπο διαμονής των γονέων τους, εφόσον τουλάχιστον ο ένας εκ των δύο γονέων είναι εργαζόμενος σε επιχείρηση πληττόμενη οικονομικά από την πανδημία του κορωνοϊού και έχει ανασταλεί η σύμβαση εργασίας του).
Προσοχή: Όπως έχει νομοθετηθεί και στην πρώτη φάση της πανδημίας, το μέτρο είναι υποχρεωτικής εφαρμογής για τον/την ιδιοκτήτη/τρια του ακινήτου, δηλαδή δεν είναι διαπραγματεύσιμη η μείωση. 

Αποζημίωση ιδιοκτήτη

Σύμφωνα με το άρθρο 2 της τροπολογίας
«Στα ως άνω φυσικά πρόσωπα, τα οποία από τον μήνα Νοέμβριο και εφεξής, εισπράττουν μειωμένο μίσθωμα κατά 40%, σύμφωνα με διατάξεις στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των επιπτώσεων του κορωνοϊού COVID-19, αντί της έκπτωσης του προηγούμενου εδαφίου καταβάλλεται στον τραπεζικό λογαριασμό που έχει δηλωθεί στη δήλωση φόρου εισοδήματος της ΑΑΔΕ ποσό ίσο με το ήμισυ της μείωσης των μισθωμάτων των μηνών αυτών…. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, δύναται να καθορίζονται οι ειδικότερες διαδικαστικές προϋποθέσεις, η διασταύρωση των στοιχείων, η διαδικασία καταβολής και κάθε άλλο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος».
Δηλαδή, από το μήνα Νοέμβριο, για τους ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν ακίνητα, το 1/2 της ζημίας τους δεν θα συμψηφίζεται με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, όπως προβλέπεται μέχρι σήμερα, αλλά θα καταβάλλεται άμεσα στους δικαιούχους, και θα πιστώνεται απευθείας στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.

Πως θα λειτουργήσει
Σας παραθέτουμε το παράδειγμα που έδωσε στην δημοσιότητα η ΠΟΜΙΔΑ.
Ας υποθέσουμε για παράδειγμα ότι έχουμε ένα επαγγελματικό μηνιαίο μίσθωμα Νοεμβρίου των 1.000 ευρώ.
Ο ενοικιαστής υποχρεούται να καταβάλει για το μήνα Νοέμβριο 2020 το ποσό των 600 ευρώ, μειωμένο κατά 40%. Αυτά θα δηλωθούν και θα φορολογηθούν κανονικά την επόμενη χρονιά. Αν δεν καταβληθούν από τον ενοικιαστή, ο ιδιοκτήτης που δεν θα τα έχει εισπράξει μέχρι τότε, δικαιούται να μην φορολογηθεί γι’ αυτά αν παρουσιάσει στη ΔΟΥ δικαστική απόφαση ή έστω καταθέσει αγωγή στο αρμόδιο δικαστήριο για αυτά, μέχρι την ημέρα λήξης της προθεσμίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.
Η νέα ρύθμιση υπερτερεί σημαντικά γιατί από τα 400 ευρώ που “κόπηκαν”, το Δημόσιο θα επιστρέψει τα 200 ευρώ με κατάθεση στον τραπεζικό λογαριασμό του ιδιοκτήτη, και όχι μόνο τα 120 ευρώ με συμψηφισμό σε φορολογικές του υποχρεώσεις, όπως ήταν η μέχρι τώρα ρύθμιση. Το ποσό των 200 ευρώ που θα πιστωθεί σε κάθε ιδιοκτήτη θα παραμείνει αφορολόγητο. Τα υπόλοιπα 200 ευρώ χάνονται οριστικά για τους ιδιοκτήτες βάσει του νόμου και χωρίς αποζημίωση…
Η διαδικασία αυτή δεν αφορά τα μισθώματα Μαρτίου-Οκτωβρίου για τα οποία θα παραμείνει σε ισχύ η παλαιά ρύθμιση και διαδικασία επιστροφής.

Διαδικασία αποζημίωσης

Για να κατοχυρώσει το δικαίωμα αποζημίωσης της εισοδηματικής του απώλειας ο ιδιοκτήτης που υποχρεώνεται να εισπράξει μειωμένο κατά 40% το ενοίκιο Νοεμβρίου θα πρέπει να κάνει δύο απλά βήματα:
i. Να υποβάλει στο σύστημα TAXISnet δήλωση απώλειας μισθωμάτων (δήλωση Covid), στην οποία θα πρέπει να αναγράψει το ποσό απώλειας του μισθώματος για τον μήνα Νοέμβριο. Η δήλωση αυτή πρέπει να υποβληθεί μέσα από την ηλεκτρονική εφαρμογή υποβολής των δηλώσεων πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης.
ii. Να δηλώσει στο σύστημα taxisnet τον ΙΒΑΝ του τραπεζικού του λογαριασμού στον οποίο επιθυμεί να πιστωθεί το ποσό της αποζημίωσης που θα κερδίσει. Ο ΙΒΑΝ του λογαριασμού αυτού πρέπει να είναι δηλωμένος στο σύστημα taxisnet και συγκεκριμένα στην εφαρμογή “Δήλωση λογαριασμού – ΙΒΑΝ”, η οποία βρίσκεται στο μενού το οποίο εμφανίζεται μετά την είσοδο στο taxisnet και μετά την επιλογή “Ο λογαριασμός μου”.

Ενοίκια Οκτωβρίου
Ενοίκια δυο ταχυτήτων θα έχουμε για τον μήνα Οκτώβριο. 

i. Μείωση 30% προαιρετικά
Η προαιρετική μείωση ενοικίων κατά τουλάχιστον 30% σταματάει τον Οκτώβριο 2020., και αφορά, πέρα από την κύρια επαγγελματική στέγη:
Α) Τις συμβάσεις μίσθωσης ακινήτων για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών τέκνου – εξαρτώμενου μέλους, το οποίο φοιτά σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εκτός του τόπου μόνιμης κατοικίας του, εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας είναι εργαζόμενος σε επιχείρηση που έχει συμπεριληφθεί, βάσει απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, στις πληγείσες οικονομικά, λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού και των οποίων έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας.
Β) Την κύριας κατοικίας, ναυτικών των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης τελεί, κατά τα ειδικώς οριζόμενα, σε αναστολή, ή συζύγων ή έτερων μερών συμφώνου συμβίωσης (ίσχυσε με πρόβλεψη εφαρμογής από τον μήνα Οκτώβριο και για όσο χρόνο η σύμβαση ναυτολόγησης εξακολουθεί να τελεί σε αναστολή).
Πέρα από τις αποφάσεις που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα [για το μήνα Σεπτέμβριο: A.1213/24.9.2020 (ΦΕΚ 4180/Β’/28.9.2020) και για το μήνα Οκτώβριο: Α.1225/7.10.2020 (ΦΕΚ 4469/Β’/9.10.2020)], προβλέπεται να εκδοθεί και άλλη απόφαση με λεπτομέρειες για την εφαρμογή και τους ΚΑΔ (Κωδικούς Δραστηριότητας) που καλύπτει η προαιρετική μείωση του 30%.

ii. Μείωση 40% υποχρεωτικά
Για το μήνα Οκτώβριο 2020 υποχρεωτική μείωση ενοικίου 40% δικαιούνται:
Α) Μισθωτές επαγγελματικής μίσθωσης προς εγκατάσταση επιχείρησης, η οποία εδρεύει ή έχει υποκατάστημα σε περιοχές που εντάχθηκε για τουλάχιστον δεκατέσσερις (14) ημέρες κατά τον μήνα Οκτώβριο σε επιδημιολογικό επίπεδο «πολύ υψηλό», σύμφωνα με την αναφερόμενη Κοινή Υπουργική Απόφαση και τους οριζόμενους, σχετικά με τον κορωνοϊό, λόγους.
Β) Συμβάσεις μίσθωσης κύριας κατοικίας, εργαζόμενους ή συζύγους ή τα έτερα μέρη συμφώνου συμβίωσης εργαζόμενων σε επιχειρήσεις οι οποίες κηρύχθηκαν κατά το μήνα Οκτώβριο 2020, για τουλάχιστον δεκατέσσερις (14) ημέρες, σε επιδημιολογικό επίπεδο «πολύ υψηλό» και των οποίων έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας.
Γ) Συμβάσεις μίσθωσης ακινήτων για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών τέκνου – εξαρτώμενου μέλους που φοιτά σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εκτός του τόπου μόνιμης κατοικίας του εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας είναι εργαζόμενος σε επιχείρηση που εδρεύει ή έχει υποκατάστημα σε περιοχές που εντάχθηκε, εντός του μήνα Οκτωβρίου 2020, για τουλάχιστον δεκατέσσερις (14) ημέρες, σε επιδημιολογικό επίπεδο «πολύ υψηλό», και του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας.
Η τροπολογία προβλέπει να εκδοθεί και άλλη απόφαση με λεπτομέρειες για την εφαρμογή και τους ΚΑΔ (Κωδικούς Δραστηριότητας) που καλύπτει η υποχρεωτική μείωση του 40%.

Παράταση των διορθώσεων
1) Με την απόφαση με αριθμό Α.1243/2020 (ΦΕΚ Β’ 4914/9-11-2020) απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ , δόθηκε προθεσμία μέχρι τη 15η Δεκεμβρίου 2020 για τη διόρθωση λαθών και παραλείψεων σε «Δηλώσεις Covid» και «Δηλώσεις Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας. Συγκεκριμένα η απόφαση αναφέρει:
[….]
1.  Μετά την παρ. 7 του άρθρου 11 της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1162/2018 απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων προστίθεται νέα παρ. 8 ως εξής:
«8. Οι εκμισθωτές που λαμβάνουν ειδοποίηση από τη Φορολογική Διοίκηση για υποβολή της «Δήλωσης Covid» ή και της «Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας» μηνών Μαρτίου έως και Αυγούστου 2020 προκειμένου να διορθώσουν λάθη ή παραλείψεις τους, υποβάλλουν μέχρι τη 15η Δεκεμβρίου 2020».
2. Κατά τα λοιπά ισχύει η υπό στοιχεία ΠΟΛ.1162/2018 απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.»

2) Με την Α.1253/20.11.2020 της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) – που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 5180/Β’/23.11.2020 με θέμα ” Τροποποίηση της ΠΟΛ.1162/2018 (Β’ 3579) απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε ” ορίζονται τα ακόλουθα.
[….]
Άρθρο 1
1. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 11 της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1162/2018 απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., αντικαθίσταται ως εξής:
«Για τυχόν μεταγενέστερη μείωση του μισθώματος λόγω μέτρων που λαμβάνονται συνεπεία της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 οι εκμισθωτές υποβάλλουν τη «Δήλωση Covid», αρχική ή τροποποιητική, μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από τον μήνα που αφορά η μείωση».
2. Η παρ. 3 του άρθρου 11 της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1162/2018 απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. αντικαθίσταται ως εξής:
«Σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά αρχική ή τροποποιητική «Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας», πρέπει να προηγηθεί της «Δήλωσης Covid» η υποβολή της «Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας», χωρίς την επιβολή κυρώσεων, μέχρι την ημερομηνία υποβολής της «Δήλωσης Covid» έκαστου μήνα, στην οποία δηλώνονται τα στοιχεία της συμφωνίας μίσθωσης, όπως αυτά ίσχυαν πριν τη μείωση του μισθώματος». 

Άρθρο 2
Η «Δήλωση Covid» του μηνός Οκτωβρίου υποβάλλεται μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2020. 

Άρθρο 3
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ο Διοικητής Α.Α.ΔΕ. – ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Τα μέτρα νομοθετήθηκαν με το νόμο 4753/2020 (ΦΕΚ 227/Α’/18.11.2020).
Η σχετική διάταξη αναφέρεται στο Άρθρο 33 του Ν.4753/2020 «Επέκταση της μείωσης μισθώματος επαγγελματικών μισθώσεων, μισθώσεων κύριας κατοικίας, μισθώσεων εξαρτημένων μελών-φοιτητών και μισθώσεων ναυτικών»: 

ΜΕΡΟΣ Ζ’
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ 

Άρθρο 33
Επέκταση της μείωσης μισθώματος επαγγελματικών μισθώσεων, μισθώσεων κύριας κατοικίας, μισθώσεων εξαρτημένων μελών-φοιτητών και μισθώσεων ναυτικών 

1. Η παρ. 6 του άρθρου δεύτερου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α’ 83), αντικαθίσταται ως εξής:
   «6. Ο μισθωτής επαγγελματικής μίσθωσης προς εγκατάσταση επιχείρησης, η οποία πλήττεται οικονομικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19 δύναται να απαλλαγεί από την υποχρέωση καταβολής μέρους του συνολικού μισθώματος, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το 30% του συνολικού μισθώματος για τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2020, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων περί μισθώσεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο δεύτερο και το τρίτο εδάφιο της παρ. 1 και με την επιφύλαξη των οριζομένων στην παρ. 7. Για την εφαρμογή της παρούσας απαιτείται σχετική συμφωνία μεταξύ του εκμισθωτή και του μισθωτή, οι οποίοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά δήλωση στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και καταβολή του μειωμένου τουλάχιστον κατά 30% μισθώματος εντός των συμφωνημένων ή συνηθισμένων προθεσμιών, σύμφωνα με το άρθρο 595 του Αστικού Κώδικα. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, προσδιορίζονται οι πληγείσες επιχειρήσεις του πρώτου εδαφίου ανά κλάδο και ανά μήνα, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος. Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζονται ο τρόπος, ο χρόνος, καθώς και κάθε ειδικότερο θέμα για την υποβολή της δήλωσης της παρούσας. Τα οριζόμενα στην παρούσα ισχύουν, για τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2020 και για τις συμβάσεις μίσθωσης κύριας κατοικίας, στις οποίες μισθωτής είναι εργαζόμενος ή σύζυγος ή το έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης εργαζομένου σε επιχείρηση του πρώτου εδαφίου, του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω των μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τηρουμένων των προϋποθέσεων της παρ. 2 και με την επιφύλαξη των οριζομένων στις επόμενες παραγράφους.».
   

2. Στο δεύτερο άρθρο της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020, προστίθενται παρ. 7, 8 και 9 ως εξής:
   «7. Ο μισθωτής επαγγελματικής μίσθωσης προς εγκατάσταση επιχείρησης, η οποία εδρεύει ή έχει υποκατάστημα σε περιφερειακή ενότητα, η οποία εντάχθηκε για τουλάχιστον δεκατέσσερις (14) ημέρες κατά τον μήνα Οκτώβριο 2020 σε επιδημιολογικό επίπεδο «πολύ υψηλό», σύμφωνα με την υπό στοιχεία Δ1α/Γ.Π. οικ.64450/11.10.2020 κοινή υπουργική απόφαση (Β’ 4484), και για την οποία έχουν ληφθεί ειδικά και έκτακτα μέτρα περί αναστολής ή προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας για προληπτικούς ή κατασταλτικούς λόγους που σχετίζονται με τον κορωνοϊό COVID-19 ή η οποία πλήττεται οικονομικά λόγω της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής του 40% του συνολικού μισθώματος για τον μήνα Οκτώβριο 2020, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων περί μισθώσεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο δεύτερο και τρίτο εδάφιο της παρ. 1. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), προσδιορίζονται οι πληγείσες επιχειρήσεις των προηγούμενων εδαφίων ανά περιφερειακή ενότητα και ανά κλάδο, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος. Τα οριζόμενα στην παρούσα ισχύουν και για τις συμβάσεις μίσθωσης κύριας κατοικίας, στις οποίες μισθωτής είναι εργαζόμενος ή σύζυγος ή το έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης εργαζόμενου σε επιχείρηση του πρώτου εδαφίου του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω των μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων της παρ. 2.
   8.α. Ο μισθωτής επαγγελματικής μίσθωσης προς εγκατάσταση επιχείρησης η οποία εδρεύει ή έχει υποκατάστημα σε περιφερειακή ενότητα, η οποία εντάσσεται σε επιδημιολογικό επίπεδο αυξημένου κινδύνου, ή σε περιφερειακή ενότητα για την οποία έχουν εκδοθεί έκτακτα μέτρα προστασίας δημόσιας υγείας κατ’ εφαρμογή κανονιστικής πράξης και για την οποία έχουν ληφθεί ειδικά και έκτακτα μέτρα περί αναστολής ή προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας για προληπτικούς ή κατασταλτικούς λόγους που σχετίζονται με τον κορωνοϊό COVID-19 ή η οποία πλήττεται οικονομικά λόγω της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής του 40% του συνολικού μισθώματος αρχής γενομένης από τον μήνα Νοέμβριο 2020, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων περί μισθώσεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο δεύτερο και τρίτο εδάφιο της παρ. 1. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, προσδιορίζονται οι πληγείσες επιχειρήσεις των προηγούμενων εδαφίων ανά Περιφερειακή Ενότητα, ανά κλάδο και ανά μήνα, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
   β. Τα οριζόμενα στην περ. α’ ισχύουν και για τις συμβάσεις μίσθωσης κύριας κατοικίας, στις οποίες μισθωτής είναι εργαζόμενος ή σύζυγος ή το έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω των μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, ανεξαρτήτως του επιδημιολογικού επιπέδου της περιφερειακής ενότητας στην οποία εδρεύει ή έχει υποκατάστημα η επιχείρηση.
   9. Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νοούνται ως επαγγελματικές και οι μισθώσεις προς εγκατάσταση κυλικείων ή αναψυκτηρίων και λοιπών επιχειρήσεων που λειτουργούν εντός χώρων, που ανήκουν κατά κυριότητα ή χρήση σε δημόσιες υπηρεσίες Υπουργείων ή υπεκμισθώνονται από αυτές, καθώς και εντός κτιρίων που στεγάζουν υπηρεσίες αυτών.».
   

3. Η παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 4684/2020 (Α’ 86) αντικαθίσταται ως εξής:
   «4. Τα οριζόμενα στην παρ. 1 δύνανται να ισχύουν για τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2020, εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας είναι εργαζόμενος σε επιχείρηση της παρ. 6 του άρθρου δεύτερου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α’ 83), και του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω των μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, όπως αυτές προσδιορίζονται ανά κλάδο και μήνα με την απόφαση της παρ. 6 του ίδιου άρθρου, και του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω των μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων της παρ. 2 του ίδιου άρθρου. Η απαλλαγή από την καταβολή μέρους του συνολικού μισθώματος, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το 30% του συνολικού μισθώματος. Για την εφαρμογή της παρούσας απαιτείται σχετική συμφωνία μεταξύ του εκμισθωτή και του μισθωτή, οι οποίοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά δήλωση στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), και καταβολή του μειωμένου τουλάχιστον κατά 30% μισθώματος εντός των συμφωνημένων ή συνηθισμένων προθεσμιών, σύμφωνα με το άρθρο 595 του Αστικού Κώδικα. Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζονται ο τρόπος, ο χρόνος, καθώς και κάθε ειδικότερο θέμα για την υποβολή της δήλωσης του παρόντος.».
   

4. Στο άρθρο 3 του ν. 4684/2020 προστίθενται παρ. 5 και 6 ως εξής:
   «5. Τα οριζόμενα στην παρ. 1 ισχύουν για τον μήνα Οκτώβριο 2020, εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας είναι εργαζόμενος σε επιχείρηση της παρ. 7 του άρθρου δεύτερου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α’ 83), και του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω των μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων της παρ. 2 του άρθρου δεύτερου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68).

6. Τα οριζόμενα στην παρ. 1 ισχύουν αρχής γενομένης από τον μήνα Νοέμβριο 2020, εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας είναι εργαζόμενος της περ. β’ της παρ. 8 του άρθρου δεύτερου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α’ 83), και του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω των μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, ανεξαρτήτως του επιδημιολογικού επιπέδου της περιφερειακής ενότητας στην οποία εδρεύει ή έχει υποκατάστημα η επιχείρηση.».
   

5. Η παρ. 4β του άρθρου εξηκοστού τρίτου της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020, αντικαθίσταται ως εξής:
   «4.β. Ναυτικοί των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης τελεί σε αναστολή σύμφωνα με την παρ. 2 ή σύζυγος ή το έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης δύνανται να απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής μέρους του συνολικού μισθώματος κύριας κατοικίας, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το 30% του συνολικού μισθώματος, για τον μήνα Οκτώβριο 2020, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων περί μισθώσεων. Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου απαιτείται σχετική συμφωνία μεταξύ του εκμισθωτή και του μισθωτή, οι οποίοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά δήλωση στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), και καταβολή του μειωμένου τουλάχιστον κατά 30% μισθώματος εντός των συμφωνημένων ή συνηθισμένων προθεσμιών, σύμφωνα με το άρθρο 595 του Αστικού Κώδικα. Με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίζονται ο τρόπος, ο χρόνος, καθώς και κάθε ειδικότερο θέμα για την υποβολή της δήλωσης της παρούσας.».
   

6. Στο εξηκοστό τρίτο άρθρο της από 30.03.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 προστίθεται παρ. 4γ ως εξής:
   «4.γ. Ναυτικοί, των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης τελεί σε αναστολή σύμφωνα με την παρ. 2, ή σύζυγος ή το έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής του 40% του συνολικού μισθώματος κύριας κατοικίας, αρχής γενομένης από τον μήνα Νοέμβριο 2020, για όσο χρόνο η σύμβαση ναυτολόγησης εξακολουθεί να τελεί σε αναστολή, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων περί μισθώσεων. Με την απόφαση του δεύτερου εδαφίου της παρ. 4 ρυθμίζονται και τα θέματα εφαρμογής της παρούσας.».

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.