Έως τη Μεγάλη Τετάρτη 1η Μαΐου πρέπει οι επιχειρήσεις να καταβάλουν το δώρο Πάσχα στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Την υποχρέωση των εργοδοτών επισημαίνει με αναλυτικό της σημείωμα προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης η Επιθεώρηση Εργασίας (Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας – ΑΑΕΕ), καθώς η μη καταβολή του δώρου συνιστά ποινικό αδίκημα.

Απόστολος Αλωνιάτης*

Προειδοποιεί δε ότι κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου, θα πραγματοποιήσει ελέγχους σε επιχειρήσεις, σε όλη τη χώρα, και θα επιβάλει τα νόμιμα στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται παράβαση των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας.
Προϋπόθεση για την καταβολή του δώρου Πάσχα 2024 προς τους μισθωτούς που αμείβονται με μισθό ή με ημερομίσθιο και εργάζονται είτε με πλήρη είτε με μερική απασχόληση και έχουν σύμβαση εργασίας είτε ορισμένου είτε αορίστου χρόνου είναι η ύπαρξη εργασιακής σχέσης του μισθωτού του ιδιωτικού τομέα μέσα στο χρονικό διάστημα από 01.01.2024 μέχρι 30.04.2024.
Βάση υπολογισμού του δώρου αποτελούν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές τη 15η ημέρα πριν από το Πάσχα, δηλαδή με τον μισθό που έχει ο εργαζόμενος την 15η Απριλίου 2024. Συνεπώς το Δώρο Πάσχα για το 2024 θα δοθεί με τον νέο κατώτερο μισθό που αναπροσαρμόστηκε την 1η Απριλίου.

Πως υπολογίζεται
Η Επιθεώρηση Εργασίας ενημερώνει ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της Κ.Υ.Α. 19040/1981 (ΦΕΚ 742/Β/81) των υπουργών Οικονομίας και Εργασίας, που εκδόθηκε σε εκτέλεση του αρ. 1 του Ν. 1082/1980 (ΦΕΚ 250/Α/80), καθορίζεται πάγια το σύστημα υπολογισμού του δώρου εορτών Πάσχα, το οποίο για το τρέχον έτος πρέπει να καταβληθεί στους μισθωτούς έως την Μ. Τετάρτη (01.05.2024), εννοείται ότι οι εργοδότες μπορούν να το πληρώσουν και νωρίτερα.
Όλοι οι μισθωτοί που αμείβονται με μισθό ή με ημερομίσθιο και εργάζονται είτε με πλήρη, είτε με μερική απασχόληση και έχουν σύμβαση εργασίας είτε ορισμένου, είτε αορίστου χρόνου, δικαιούνται από τους εργοδότες τους δώρο Πάσχα ίσο με μισό μηνιαίο μισθό, για τους αμειβόμενους με μισθό και με 15 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο. Σε κάθε περίπτωση, σημασία έχει η διάρκεια της εργασιακής σχέσης, έτσι ώστε να υπολογιστεί το τελικό ποσό
Ως βάση του υπολογισμού του Δώρου αποτελούν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές την 15η ημέρα πριν το Πάσχα. Διευκρινίζεται ότι από 1 Απριλίου 2024 για τους αμειβόμενους με την Υ.Α. 25058/29.3.2024 (ΦΕΚ 1974/2024) ισχύει νέος κατώτατος νομοθετημένος μισθός και νέο κατώτατο νόμιμο ημερομίσθιο (υπολογιζόμενης της προϋπηρεσίας τους, σύμφωνα με την αριθ. 88073/06.10.2023 εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης).
Για τους μισθωτούς των οποίων η σχέση εργασίας λύθηκε πριν από την ως άνω ημέρα, είτε λόγω απόλυσης είτε λόγω οικειοθελούς αποχώρησης, αλλά εντός του διαστήματος υπολογισμού του Δώρου ήτοι από 01-01-2024 έως 30-04-2024, λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές της ημέρας λύσης της σχέσης. Αυτό σημαίνει ότι ένας απολυμένος εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα που αμείβεται με μισθό (ημερομίσθιο ή ωρομίσθιο) μπορεί να υπολογίσει το Δώρο Πάσχα 2024 που θα του καταβληθεί ως ακολούθως:
– 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού για κάθε 8 ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης, αν πρόκειται για εργαζόμενο με μισθό.
– Ένα ημερομίσθιο για κάθε 8 ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης, αν πρόκειται για αμειβόμενους με ημερομίσθιο.
Και οι μισθωτοί που εργάστηκαν για χρονικό διάστημα μικρότερο των 8 ημερών και απολύθηκαν στη συνέχεια, δικαιούνται ανάλογο κλάσμα του δώρου Πάσχα.
Το Δώρο Πάσχα 2024 δεν επιτρέπεται να καταβληθεί σε είδος, αλλά μόνο σε χρήμα.

Ποινικό αδίκημα
Αν οι εργοδότες δεν τηρήσουν το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, εντός του οποίου πρέπει να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους, τότε θα υποστούν και τις συνέπειες του νόμου, καθώς η μη καταβολή του Δώρου συνιστά ποινικό αδίκημα.
Από την πλευρά τους, οι εργαζόμενοι και τα σωματεία μπορούν να κάνουν σχετικές καταγγελίες, επώνυμα ή ανώνυμα, μέσω της τηλεφωνικής γραμμής καταγγελιών 1555 ή online μέσω του https://www.hli.gov.gr/asfaleia-kai-ygeia/ergazomenoi-asfaleia-kai-ygeia/katangelia/katangelia-3/. Εφόσον οι εργαζόμενοι ή και τα σωματεία προσφύγουν στην αρμόδια με βάση τον τόπο εργασίας Επιθεώρηση Εργασίας θα συνταχθεί σχετική μηνυτήρια αναφορά. Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη ή του νομίμου εκπροσώπου αυτού, στην περίπτωση νομικού προσώπου (εταιρείας, οργανισμού κτλ). Παράλληλα, διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.
Ακόμη, οι εργαζόμενοι ή και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας. Επισημαίνεται ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται, ει δυνατόν με ακρίβεια, τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, ώστε να είναι ευχερής η κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.
Η Επιθεώρηση Εργασίας θα πραγματοποιήσει κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου ελέγχους σε επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα και θα επιβάλει τα νόμιμα, στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται παράβαση των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας
Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Πάσχα 2024 μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, όπως ορίζεται στις προαναφερόμενες διατάξεις, οι Επιθεωρητές Εργασίας θα επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και εργατικές διαφορές (άρθ. 23β του Ν. 4144/2013) και θα βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την εφαρμογή των κείμενων διατάξεων, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας του αυτοφώρου, όπως προβλέπεται από το άρθρο 417 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλούμε να ενημερώνεστε από τον ιστότοπο της Επιθεώρησης Εργασίας στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://www.hli.gov.gr/ergasiakes-scheseis/nomothesia-ergasiakes-scheseis/amoivi/doro-pascha/dikaiouchoi-chronos-katavolis.

Επίσης, στην ιστοσελίδα του Κέντρου Πληροφόρησης εργαζόμενων και ανέργων της ΓΣΣΕ (kepea.gr) μπορείτε να βρείτε αναλυτικές πληροφορίες καθώς και την online εφαρμογή για τον υπολογισμό του Δώρου Πάσχα 2024:
https://www.kepea.gr/calc-doro-pasxa.php.

Για κάθε διευκρίνηση, καταγγελία ή παροχή οποιασδήποτε πληροφορίας επί των διαλαμβανομένων, οι εργαζόμενοι μπορούν να απευθύνονται στα κατά τόπους τμήματα Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων: https://www.hli.gov.gr/epikoinonia/diadrastikos-chartis/.
(Οδηγίες για καταγγελίες δίνει η Επιθεώρηση Εργασίας, με έγγραφο που δημοσιοποίησε.    Σχετικές καταγγελίες μπορούν να γίνουν, επώνυμα ή ανώνυμα, μέσω της τηλεφωνικής γραμμής καταγγελιών 1555 ή online μέσω του hli.gov.gr.).

Ε4: Τροποποιητικός πίνακας ωραρίου
Με την ευκαιρία να υπενθυμίσουμε ότι μετά την αλλαγή στον κατώτατο μισθό, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλουν στο ΕΡΓΑΝΗ τροποποιητικό πίνακα με τους νέους μισθούς.
Με ανακοίνωση του το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, ενημερώνει τις επιχειρήσεις ότι σύμφωνα με την παρ. α’/ii του άρθρου 5Α της υπ’ αριθμ. 40331 Δ1.13521/13-9-2019 Υ.Α. (Β’ 3520), το οποίο προστεθεί με το άρθρο πρώτο, παρ. 19, του μέρους Γ’, της υπ’ αριθμ. 113169/27.12.2023 Υ.Α. (B’ 7421), η μεταβολή μισθού, η οποία προβλέπεται από νόμο ή κανονιστική πράξη ή από ΣΣΕ, υποβάλλεται εντός 30 ημερών από την πραγματοποίησή της.
Κατά συνέπεια, από την έναρξη ισχύος το νέου κατώτατου μισθού, ήτοι την 1η.4.2024, η προθεσμία υποβολής της μεταβολής του μισθού στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, όσων μισθωτών αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, εκπνέει την 1η.5.2024.
Με την ανακοίνωση διευκρινίζεται ότι οι τροποποιήσεις γίνονται εντός του περιβάλλοντος ΕΡΓΑΝΗ Ι και ουδόλως η νομοθετημένη προθεσμία των 30 ημερών που αναφέρεται ανωτέρω επηρεάζεται από την έναρξη εφαρμογής του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ που έχει οριστεί για την 1.7.2024. 

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.