Απόστολος Αλωνιάτης
Παράταση στις Δηλώσεις, αλλαγές σε ΦΠΑ και ΕΝΦΙΑ
Παράταση στην υποβολή των φορολογικών δηλώσεων
Δόθηκε και η παράταση, που όλοι συζητάγαμε… μπορεί το Κράτος να απαιτεί από τον ιδιωτικό τομέα να υποβάλει βεβαιώσεις αποδοχών και δηλώσεις, σε συγκεκριμένες ημερομηνίες, και να επιβάλλει και τα ανάλογα πρόστιμα αν αυτές δεν τηρηθούν, αλλά δεν υπάρχει η ίδια αντιμετώπιση και για τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Απόστολος Αλωνιάτης*
Μπορεί, οι Δηλώσεις, να ανοίγουν κάθε φορά νωρίς, αλλά, στο σύστημα δεν υπάρχουν όλα τα απαιτούμενα στοιχεία, όπως έχουμε ξαναγράψει πολλές φορές, επειδή τα ασφαλιστικά ταμεία ή οι τράπεζες ή το ίδιο το Δημόσιο, δεν έχει αποστείλει ακόμη τα αρχεία που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί η ενημέρωση των δηλώσεων.
Άρα μπορεί να βγάλει κάποιος το συμπέρασμα ότι το κράτος «κόπτεται» να επιβάλει πρόστιμα στους πολίτες του! Υπάρχει άραγε, αναρωτιέμαι πουθενά αλλού σε άλλο κράτος τόση προστιμολαγνεία; Γιατί άραγε δύο μέτρα και δύο σταθμά; Ενώ το δημόσιο τα ταμεία, κύρια ή επικουρικά, αργούν να στείλουν τα στοιχεία στο taxisnet (ή myAADE σήμερα) στον ιδιωτικό τομέα επιβάλλονται τα πρόστιμα.
Δηλώσεις έως 29 Ιουλίου, ώρα 15.00
Το Υπουργείο Οικονομικών, πάντα, σύμφωνα με την ανακοίνωσή του, «υλοποιεί έμπρακτα τη δέσμευσή του για τη διευκόλυνση και την εξυπηρέτηση όλων των φορολογούμενων πολιτών.». Και ακόμη, «Η Κυβέρνηση, ασκώντας σταθερά μια φορολογική πολιτική με κοινωνικό και αναπτυξιακό πρόσημο, παρατείνει το χρονικό περιθώριο υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, προκειμένου να διευκολύνει όλους τους Έλληνες πολίτες για να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους».
Έτσι με απόφαση που υπέγραψε ο Υφυπουργός Οικονομικών, κ. Απόστολος Βεσυρόπουλος, παρατείνεται έως τις 29 Ιουλίου 2022 και ώρα 15.00 (ώστε να πληρωθεί και η πρώτη δόση μέχρι την ώρα που κλείνει το e-banking των τραπεζών), η προθεσμία για την υποβολή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2021 φυσικών και νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων του άρθρου 45 του ΚΦΕ, των οποίων το φορολογικό έτος λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2021.
Παρά το γεγονός ότι φέτος η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων ξεκίνησε να λειτουργεί από τις 30 Μαρτίου 2022, η χρονική αυτή παράταση κρίνεται επιβεβλημένη, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν. (έως 30 Ιουνίου myDATA, πλατφόρμες POWER PASS, FUEL PASS ΙΙ, Ανακυκλώνω – αλλάζω συσκευή, από Τρίτη 21.6.2022 και λήγει την Τρίτη 5.7.2022 και ώρα 15:00).
Υπενθυμίζεται ότι η καταβολή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος θα πρέπει να γίνει έως τις 29 Ιουλίου.
Προσοχή! Για να υπάρξει η μείωση του φόρου εισοδήματος κατά 3%, πρέπει στις 29 Ιουλίου να εξοφληθεί όλο το ποσό του φόρου εισοδήματος. Η έκπτωση αφορά μόνο τα φυσικά πρόσωπα.
… και αλλαγές σε ΦΠΑ και ΕΝΦΙΑ με νέο Νόμο
Φορολογικά θέματα περιέχει ο Νόμος 4949/2022 (ΦΕΚ 126/Α/30.6.2022) του Υπουργείου Οικονομικών με τίτλο «Ενσωμάτωση της παρ. 5 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/952 του Συμβουλίου της 29ης Μαΐου 2017 για την τροποποίηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/1164 όσον αφορά τις ασυμφωνίες στη μεταχείριση υβριδικών μέσων με τρίτες χώρες (L 114), κύρωση της Σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Επιχείρησης Καζίνο Ευρέος Φάσματος Ελληνικού Ανώνυμη Εταιρεία, για την παραχώρηση άδειας λειτουργίας επιχείρησης καζίνο (ΕΚΑΖ) ευρέος φάσματος δραστηριοτήτων στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού – Αγίου Κοσμά, θέσπιση ολοκληρωμένου πλαισίου για την απόδοση βιώσιμης προοπτικής ανάπτυξης και την εκ νέου λειτουργία των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, τροποποιήσεις του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων και του Οργανισμού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, επείγουσες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών», που ψηφίστηκε στη Βουλή.
Με τον ως άνω Νόμο θεσπίζονται μεταξύ άλλων οι ακόλουθες σημαντικές διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών!
Παράταση μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ**
Στο άρθρο 39 ορίζεται το διάστημα εφαρμογής καθεστώτος μειωμένων ή/και υπερμειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. έως και τις 31.12.2022 για συγκεκριμένα αγαθά και υπηρεσίες, όπως:
– μη αλκοολούχα ποτά και αεριούχα νερά, εισιτήρια κινηματογράφων, μεταφορές προσώπων και αποσκευών τους καθώς και εστίαση,
– εισιτήρια για ζωολογικούς κήπους,
– παροχή υπηρεσιών από γυμναστήρια,
– παροχή υπηρεσιών από σχολές εκμάθησης χορού.
Πιο συγκεκριμένα η νομοθετική διάταξη, όπως κατατέθηκε στη Βουλή, έχει ως εξής:
Άρθρο 39
Παράταση ισχύος μειωμένων και υπερμειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. για ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες – Τροποποίηση του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α.
1. Η παρ. 2 του άρθρου 11 του ν.4690/2020 (Α’ 104), τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του μειωμένου ή υπερμειωμένου, κατά περίπτωση, συντελεστή Φ.Π.Α. στα μη αλκοολούχα ποτά και αεριούχα νερά, στα εισιτήρια κινηματογράφων, στις μεταφορές προσώπων και των αποσκευών τους, καθώς και στην εστίαση και διαμορφώνεται ως εξής:
«2. Οι διατάξεις του Παραρτήματος ΙΙΙ «Αγαθά και Υπηρεσίες που υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 21» του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, όπως τροποποιούνται από την παρ. 1, εφαρμόζονται από την 1.6.2020 έως και τις 31.12.2022.».
2. Η παρ. 5 του άρθρου 49 του ν.4772/2021 (Α’ 17), τροποποιείται ως προς τον χρόνο ισχύος του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. για τα εισιτήρια για ζωολογικούς κήπους και διαμορφώνεται ως εξής:
«5. Το άρθρο 36 ισχύει από τη δημοσίευση του παρόντος και εφαρμόζεται μέχρι και τις 31.12.2022.».
3. Οι παρ. 9 και 10 του Κεφαλαίου Β, «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ» του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α. τροποποιούνται ως προς τον χρόνο ισχύος του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. στις υπηρεσίες που παρέχονται από γυμναστήρια και σχολές εκμάθησης χορού και διαμορφώνονται ως εξής:
«9. Η παροχή υπηρεσιών από γυμναστήρια από την 1.10.2021 έως και τις 31.12.2022.
10. Η παροχή υπηρεσιών από σχολές εκμάθησης χορού από την 1.10.2021 έως και τις 31.12.2022 και εφόσον δεν απαλλάσσονται με το άρθρο 22.».
Σημείωση: Κανονικός συντελεστής ΦΠΑ 24%, μειωμένος 13% και υπερμειωμένος 6%
________________
**Μείωση του ΦΠΑ
Με τον Ν.4949/20022 (ΦΕΚ 126/Α’ /30.6.2022), ψηφίστηκε η παράταση της παραμονής προϊόντων και υπηρεσιών, μέχρι τις 31.12.2022, στον μειωμένο (13%) και υπερμειωμένο (6%), συντελεστή. Μετά τον σάλο που ξεσηκώθηκε με τα προϊόντα προστασίας από τον Covid-19, που ο νομοθέτης είχε ξεχάσει να τα περιλάβει σε αυτά που παραμένουν στον υπερμειωμένο συντελεστή, η κυβέρνηση με νομοθετική παρέμβαση τα περιέλαβε στα προϊόντα που παραμένουν σε κατώτερο συντελεστή μέχρι το τέλος του έτους.
Έτσι, μετά τις νομοθετικές παρεμβάσεις, έχουμε τις εξής αλλαγές:
Προϊόντα
Στο συντελεστή 6% παραμένουν έως 31.12.2022
α. Ειδικά για τα φίλτρα αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθησης, αιμοδιαδιήθησης και πλασμαφαίρεσης (Δ.Κ. ΕΧ 9018) και τις γραμμές αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθησης, αιμοδιαδιήθησης και πλασμαφαίρεσης (Δ.Κ. ΕΧ 9018).
β. Μάσκες προστασίας και γάντια για την ιατρική (για την προστασία από ιούς και την αποφυγή μετάδοσης ασθενειών – νοσοκομειακή και ιδιωτική χρήση) (ΔΚ ΕΧ 3926, ΕΧ 4015, ΕΧ 4818 ΕΧ, ΕΧ 6307).
γ. Σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή (ΔΚ ΕΧ 3401 και ΕΧ 3402).
δ. Αντισηπτικά διαλύματα, αντισηπτικά μαντιλάκια και άλλα αντισηπτικά παρασκευάσματα (ΔΚ 3307 ΕΧ, ΔΚ ΕΧ 3401, ΔΚ ΕΧ 2828, ΔΚ ΕΧ 3402, ΔΚ ΕΧ 3808 και ΕΧ 3824).
ε. Αιθυλική αλκοόλη μετουσιωμένη (ΔΚ ΕΧ 2207), η οποία προορίζεται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αντισηπτικών.
στ. Καθαρή αιθυλική αλκοόλη μη μετουσιωμένη γεωργικής προέλευσης με αλκοολικό τίτλο 95%, η οποία διατίθεται εμφιαλωμένη στη λιανική πώληση, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 8 του ν.2969/2001 (Α’ 281) (ΔΚ ΕΧ 2207).
Στο συντελεστή 13% παραμένουν έως 31.12.2022
α. Μη αλκοολούχα ποτά, χωρίς προσθήκη αλκοόλης σε οποιαδήποτε αναλογία (ΔΚ ΕΧ 2202). Αεριούχα νερά της Δ.Κ. 2201 (ΔΚ ΕΧ 2201). Ο συντελεστής του φόρου για τα αγαθά των εν λόγω δασμολογικών κλάσεων.
β. Η εισαγωγή αντικειμένων τέχνης, συλλογών ή αρχαιοτήτων (ΔΚ 9701, 9702, 9703, 9704, 9705 και 9706).
γ. Η παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας των παρ. 1, 2 και 3 του Κεφαλαίου Α’ του Παραρτήματος V του παρόντος νόμου, εφόσον πραγματοποιείται από τον ίδιο τον δημιουργό τους ή τους διαδόχους του.
Υπηρεσίες
Στο συντελεστή 6% παραμένουν έως 31.12.2022
Εισιτήρια θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών
Στο συντελεστή 13% παραμένουν έως 31.12.2022
α. Εισιτήρια κινηματογράφων.
β. Η μεταφορά προσώπων και των αποσκευών τους.
γ. Εισιτήρια (δικαίωμα εισόδου) για ζωολογικούς κήπους.
δ. Η εκμετάλλευση καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων και λοιπών συναφών προς αυτές επιχειρήσεων, πλην των κέντρων διασκέδασης, με εξαίρεση τη διάθεση ποτών που περιέχουν οινόπνευμα σε οποιαδήποτε αναλογία.
ε. Η παροχή υπηρεσιών από γυμναστήρια από την 1η.10.2021 έως και την 30ή.6.2022.
στ. Η παροχή υπηρεσιών από σχολές εκμάθησης χορού από την 1η.10.2021 έως και την 30ή.6.2022 και εφόσον δεν απαλλάσσονται με το άρθρο 22.
Προσοχή! Τα εισιτήρια αθλητικών αγώνων, που από την 1η.09.2020 έως και τη 30ή.06.2022, ήταν στον μειωμένο συντελεστή 13%, επανέρχονται από 1.7.2022, στον κανονικό συντελεστή 24%.
________________
Επιστροφή ποσών ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ βάσει των Α.Φ.ΕΚ. που εκκρεμούν στις Δ.Ο.Υ
Με το άρθρο 40 συμπληρώνονται οι ρυθμίσεις του άρθρου 32 του ν.3842/2010 αναφορικά με τον προσδιορισμό της αξίας ακινήτων φυσικών προσώπων. Συγκεκριμένα ορίζεται καταληκτική ημερομηνία συμψηφισμού του φόρου που προκύπτει, στην περίπτωση που βεβαιωθεί Φόρος Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.) και Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) με βάση τιμές εκκίνησης και συντελεστές αυξομείωσης διαφορετικούς από τους αναφερόμενους.
Η διάταξη αφορά φυσικά και νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες με ακίνητα στις περιοχές στις οποίες διενεργήθηκε νέα εκκαθάριση Φ.Α.Π. και ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε εφαρμογή της υπ. αρ. 2333/2016 απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Σύμφωνα με το προτεινόμενο Άρθρο 36, «Ρύθμιση για τη φορολογία ακινήτων φυσικών προσώπων – Αντικατάσταση του τετάρτου εδαφίου της παρ. 1 άρθρου 32 ν.3842/2010», το τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 32 του ν.3842/2010 (Α’ 58) αντικαθίσταται και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Ως φορολογητέα αξία των ακινήτων ή των εμπράγματων σε αυτά δικαιωμάτων των φυσικών προσώπων, νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων ορίζεται το γινόμενο που προκύπτει από τις τιμές εκκίνησης ή αφετηρίας, που καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 41 και 41Α του Ν.1249/1982, όπως ισχύει, όπου εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, επί τους συντελεστές αυξομείωσης, όπως καθορίζονται κατωτέρω ανά είδος ακινήτου ή κτηρίου.
Ως Συντελεστής Αξιοποίησης Οικοπέδου (ΣΑΟ), για τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας, λαμβάνεται ο ΣΑΟ που περιλαμβάνεται στις αποφάσεις προσδιορισμού αντικειμενικής αξίας ακινήτων (μικρότερος ή μεγαλύτερος), ανεξάρτητα αν ο συντελεστής δόμησης που ισχύει στην περιοχή είναι διαφορετικός.
Για τα έτη 2012 και 2013 και εφεξής λαμβάνονται υπόψη οι τιμές εκκίνησης και οι συντελεστές αυξομείωσης, όπως είχαν αναπροσαρμοσθεί κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις 41 και 41Α του Ν.1249/1982 και ίσχυαν κατά την 31.12.2008, καθώς και οι τιμές εκκίνησης και οι συντελεστές αυξομείωσης όπως αναπροσαρμόστηκαν μετά την 31.12.2008 σε εκτέλεση ακυρωτικής αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία ακύρωσε τιμές εκκίνησης και συντελεστές αυξομείωσης που είχαν αναπροσαρμοστεί μέχρι 31.12.2008 από το φόρο ακίνητης περιουσίας και τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων.
Αν έχει βεβαιωθεί φόρος με βάση τιμές εκκίνησης και συντελεστές αυξομείωσης διαφορετικούς από αυτούς που ορίζονται στο προηγούμενο εδάφιο, διενεργείται νέος προσδιορισμός του φόρου από τη φορολογική διοίκηση και, σε περίπτωση θεμελίωσης σχετικής αξίωσης, ο φόρος συμψηφίζεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του έτους 2025 με την επιφύλαξη των διατάξεων περί παραγραφής. Οι διατάξεις των δύο προηγούμενων εδαφίων δεν εφαρμόζονται για ακίνητα περιοχών που εντάχθηκαν στο σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού για πρώτη φορά μετά την 31.12.2008.
Αν το οικόπεδο είναι δεσμευμένο για κοινωφελή χρήση ο Σ.Α.Ο. είναι ίσος με το συντελεστή δόμησης του οικοδομικού τετραγώνου, όπως έχει καθοριστεί με προεδρικό διάταγμα.
Αν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή, στην οποία δεν έχουν καθοριστεί με τις αποφάσεις που προβλέπονται στην προηγούμενη περίπτωση, συντελεστής οικοπέδου (Σ.Οικ.), συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου και συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (Σ.Α.Ο.), λαμβάνονται οι κατώτεροι αντίστοιχοι συντελεστές Σ.Οικ., συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου και Σ.Α.Ο. της ζώνης με τη χαμηλότερη τιμή ζώνης της οικείας Δημοτικής Ενότητας, όπως ορίζονται κάθε φορά στις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του Ν.1249/1982. Αν δεν έχουν καθοριστεί τέτοιες ζώνες και τέτοιοι συντελεστές στη Δημοτική Ενότητα, λαμβάνονται οι κατώτερες αντίστοιχες τιμές του οικείου Δήμου, και, αν δεν έχουν καθοριστεί ούτε στο Δήμο, λαμβάνονται οι κατώτερες αντίστοιχες τιμές της οικείας Περιφερειακής Ενότητας και, αν δεν έχουν καθοριστεί ούτε στην Περιφερειακή Ενότητα, λαμβάνονται οι κατώτερες αντίστοιχες τιμές της οικείας Περιφέρειας.
Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζονται, για τις περιοχές που εντάσσονται στο σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων για πρώτη φορά, οι συντελεστές αξιοποίησης οικοπέδου, καθώς και κάθε άλλο θέμα για τον προσδιορισμό της αξίας των ακινήτων για τη φορολογία ακίνητης περιουσίας.
Για την εφαρμογή των διατάξεων των προηγούμενων εδαφίων ως δήμοι και κοινότητες νοούνται οι δήμοι και κοινότητες του Ν.2539/1997 (ΦΕΚ 244 Α’ ).»
Εναλλακτική φορολόγηση φυσικών προσώπων που υπάγονται στο άρθρο 5Α του ΚΦΕ
Μια ακόμη παρέμβαση έχουμε στα άρθρα που θεσπίστηκαν για την προσέλκυση κατοίκων εξωτερικού, να δηλώσουν φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και να φορολογηθούν με ειδικό τρόπο στην χώρα μας.
Με το προτεινόμενο άρθρο 52:
α. Προβλέπεται, όσον αφορά στα φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και υπόκεινται σε εναλλακτική φορολόγηση εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή, ότι εφόσον σε κάποιο φορολογικό έτος δεν καταβάλλουν ολόκληρο το οριζόμενο κατ’ αποκοπή ποσό φόρου, το συνολικό ποσό του καταβλητέου στην ημεδαπή φόρου για τα εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης του οικείου φορολογικού έτους, δεν δύναται να υπολείπεται του ποσού των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ.
β. Εξακολουθούν να υπάγονται στο ειδικό καθεστώς φορολόγησης για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή τα φυσικά πρόσωπα με πρώτο έτος υπαγωγής το φορολογικό έτος 2021 και τυχόν εκδοθείσες αποφάσεις άρσης της υπαγωγής τους για το φορολογικό έτος 2021 ανακαλούνται, εφόσον καταβάλλουν έως την οριζόμενη προθεσμία το κατ’ αποκοπή ποσό φόρου για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή το φορολογικό έτος 2021.
* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.