Παράταση δηλώσεων ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ και η διαδικασία για να λάβουν οι ιδιοκτήτες την έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ 

Απόστολος Αλωνιάτης*

Παράταση, δόθηκε, στην υποβολή των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων (ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ), μέχρι την 28η Φεβρουαρίου 2025.
Πιο συγκεκριμένα, στο νόμο για την «Αναδιάρθρωση σιδηροδρομικού τομέα και ενίσχυση ρυθμιστικών φορέων μεταφορών και άλλες διατάξεις», (N.5167/2024 – ΦΕΚ: 207 A’ /20.12.2024) και συγκεκριμένα στο άρθρο 37 παρ. 5, αναφέρει:
«5. Η προθεσμία των περ. α) και β) της παρ. 1 του άρθρου 68 του ν. 5113/2024 (Α’96), περί υποβολής Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2024, παρατείνεται έως την 28η Φεβρουάριου 2025.»
Να θυμίσουμε ότι στον ίδιο νόμο περιλαμβάνονται και άλλες ενδιαφέρουσες διατάξεις, όπως και οι διατάξεις της τροπολογίας για τις μειώσεις των τραπεζικών προμηθειών και μηδενικές χρεώσεις σε πληρωμές λογαριασμών:
– Άρθρο 48: Περιορισμός των προμηθειών και λοιπών χρεώσεων των παροχών υπηρεσιών πληρωμών
– Άρθρο 49: Ενίσχυση του ανταγωνισμού στο χρηματοπιστωτικό σύστημα – Αντικατάσταση παρ. 4 άρθρου 153 ν. 4261/2014
– Άρθρο 50: Ανώτατο όριο προμήθειας σε συναλλαγές έως είκοσι ευρώ που διενεργούνται με χρεωστικές, πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες ιδιωτών – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 64 ν. 5108/2024

ΕΝΦΙΑ
Προσαύξηση για ακίνητα τράπεζων
Στον ίδιο νόμο ψηφίστηκε και η διάταξη για τη προσαύξηση του κυρίου φόρου ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα των τραπεζών ψηφίστηκε με αλλαγές:
– Άρθρο 51: Προσαύξηση κυρίου φόρου κτισμάτων πιστωτικών ιδρυμάτων και διαχειριστών και αγοραστών πιστώσεων – Προσθήκη Ενότητας ΣΤ’ στο άρθρο 4 του ν. 4223/2013.
Στο άρθρο 4 του ν. 4223/2013 (Α’287), περί. υπολογισμού του κυρίου φόρου, προστίθεται Ενότητα ΣΤ’ ως εξής:
«ΣΤ’. Προσαύξηση Κυρίου Φόρου Κτισμάτων Πιστωτικών Ιδρυμάτων και Διαχειριστών και Αγοραστών Πιστώσεων:
1. Ο κύριος φόρος για δικαιώματα επί κατοικιών ή διαμερισμάτων και μονοκατοικιών, όπως δηλώνονται υπό τους κωδικούς 1 και 2 στη στήλη 9 του εντύπου Ε9, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Α.1035/22.3.2023 απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων “Τύπος και περιεχόμενο της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) φυσικών και νομικών προσώπων έτους 2023 και επόμενων ετών (Β’ 1831), όπως προσδιορίζεται με βάση την Ενότητα Α’, προσαυξάνεται κατά εκατό τοις εκατό (100%), εφόσον ο υποκείμενος στον φόρο είναι πιστωτικό ίδρυμα ή αγοραστής ή διαχειριστής πιστώσεων, όπως αυτά ορίζονται στις περ. 1), 6) και 8) του άρθρου 4 του ν. 5072/2023 (Α’ 198), ή συνδεδεμένο με αυτά νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, κατά την έννοια της περ. ζ) του άρθρου 2 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 4172/2013, Α’167).
Η προσαύξηση του προηγούμενου εδαφίου δεν υπολογίζεται, εάν το κτίσμα ήταν μισθωμένο για διάστημα τουλάχιστον έξι (6) μηνών εντός του έτους που προηγείται του έτους φορολογίας.
Τα έσοδα από την προσαύξηση του φόρου της παρούσας Ενότητας διατίθενται σε κοινωνικές δράσεις ενίσχυσης της στεγαστικής πολιτικής.
2. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία εκδίδεται μετά από εισήγηση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο διαδικαστικό θέμα για την εφαρμογή της παρούσας Ενότητας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας καθορίζονται οι δράσεις ενίσχυσης της στεγαστικής πολιτικής».
Η παρ. 1 εφαρμόζεται για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων ετών 2026 έως 2028.

Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 20%
Σε λειτουργία βρίσκεται η πλατφόρμα myPROPERTY της ΑΑΔΕ για τις δηλώσεις ιδιοκτητών ασφαλισμένων  ακινήτων έως 500.000 ευρώ έναντι φυσικών καταστροφών, προκειμένου να κερδίσουν τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 20%. Βασική προϋπόθεση είναι τα  ακίνητα να είναι σωρευτικά ασφαλισμένα για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024. Σε περίπτωση που τα ακίνητα είναι ασφαλισμένα για χρονικό διάστημα μικρότερο του έτους, με ελάχιστη διάρκεια ασφάλισης τριών μηνών, γίνεται αναλογική μείωση του ΕΝΦΙΑ.
Με την ψηφιακή εφαρμογή χορηγείται κεντρικά η μείωση του ΕΝΦΙΑ, καθώς τα στοιχεία των ασφαλισμένων κατοικιών που δηλώνουν οι φορολογούμενοι διασταυρώνονται με τα δεδομένα που έχουν παράσχει στην ΑΑΔΕ οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις.

Οδηγίες
Για να πάρουμε την μείωση για τον ΕΝΦΙΑ 2025 πρέπει να κάνουμε  τα παρακάτω βήματα:
– Υποβάλλουμε αίτηση, επιλέγοντας τον/τους ΑΤΑΚ ασφαλισμένης κατοικίας, τον/τους οποίους συσχετίζουν με τα διαθέσιμα στοιχεία του ασφαλιστηρίου συμβολαίου. Αν στην ίδια κατοικία αντιστοιχούν περισσότερα ασφαλιστήρια συμβόλαια, θα πρέπει να επαναλάβουμε τη διαδικασία για κάθε αριθμό συμβολαίου, ενώ σε περίπτωση που υπάρχουν άλλες ασφαλισμένες κατοικίες, η διαδικασία επαναλαμβάνεται για κάθε ακίνητο ξεχωριστά.
– Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις επιβεβαιώνουν την αντιστοίχιση της ασφαλισμένης κατοικίας με τον αριθμό ασφαλιστηρίου συμβολαίου.

Προϋποθέσεις
Για τη χορήγηση της μείωση του ΕΝΦΙΑ, πρέπει να  πληρούνται οι προϋποθέσεις, με την πρώτη κεντρική εκκαθάρισή του.
Τα στοιχεία των ιδιοκτητών αναμένεται να έχουν διασταυρωθεί, με αυτά που θα αποστείλουν οι ασφαλιστικές εταιρείες στην ΑΑΔΕ έως το τέλος Ιανουαρίου.
Να θυμίσουμε για την σύσταση , απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στα δικαιώματα της παραγράφου 1 του άρθρου 23 του ν.3427/2005, ο υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων υποβάλλει αυτήν, μέχρι και την 31η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από την ημέρα της σύστασης, απόκτησης και κάθε άλλης μεταβολής στα δικαιώματα αυτά, πλην της κληρονομικής διαδοχής, για την οποία ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της λήξης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς. Ειδικά για το έτος 2024 , η δήλωση του προηγούμενου εδαφίου υποβάλλεται μέχρι και την 8η Μαρτίου 2024.
Πολίτες που τυχόν δεν θα δουν στην εφαρμογή ακίνητα που απέκτησαν το 2024, πρέπει να ελέγξουν εάν υποβλήθηκε γι’ αυτά δήλωση Ε9 και να υποβάλουν τη δήλωση αυτή πριν εισέλθουν εκ νέου στην εφαρμογή.
Στις περιπτώσεις ασφάλισης για λογαριασμό τρίτου ή ιδίου και για λογαριασμό τρίτου, το πρόσωπο που έχει συνάψει το ασφαλιστήριο συμβόλαιο πρέπει να συμπληρώσει στην εφαρμογή τους ΑΦΜ των προσώπων που έχουν δικαίωμα στο ακίνητο, προκειμένου η ΑΑΔΕ να τα ενημερώσει με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για να υποβάλουν κι εκείνα αίτηση έως τις 22/02/2024.

Νέες διατάξεις
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, οι φορολογούμενοι με ασφαλισμένες έναντι φυσικών καταστροφών κατοικίες αντικειμενικής αξίας έως 500.000 ευρώ θα έχουν έκπτωση 20% στο συνολικό ποσό του κύριου και του «συμπληρωματικού» φόρου (ο οποίος επιβάλλεται όταν η αντικειμενική αξία ενός ακινήτου υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ και προσαυξάνεται με συγκεκριμένους συντελεστές), εφόσον πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
– Οι κατοικίες είναι ασφαλισμένες για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα.
– Η ασφάλιση αφορά το προηγούμενο έτος και έχει διάρκεια τουλάχιστον τριών μηνών. Αν η διάρκεια της ασφάλισης είναι μικρότερη του ενός έτους, η μείωση του ΕΝΦΙΑ προσαρμόζεται αναλογικά. Ακίνητο ασφαλισμένο για λιγότερες από 90 ημέρες δεν δικαιούται έκπτωση.
– Η ασφάλιση καλύπτει το σύνολο της αξίας του ακινήτου, η οποία δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.000 ευρώ ανά τ.μ. (η αξία του ακινήτου αναφέρεται στην αξία του κτίσματος ή των κτισμάτων – κυρίων και βοηθητικών χώρων – και δεν περιλαμβάνει την αξία του οικοπέδου).
Για όσους έχουν στην κατοχή τους ασφαλισμένες κατοικίες φορολογητέας αξίας άνω των 500.000 ευρώ, η έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ παραμένει στο 10%. Ωστόσο, εάν δεν τις ασφαλίσουν έναντι φυσικών καταστροφών μέχρι την 1η Ιουνίου 2025, δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος για ζημιές από θεομηνίες.

Ενημέρωση της πλατφόρμας

Σύμφωνα με την απόφαση Α.1185/2024 (ΦΕΚ Β’ 7081/23.12.2024), « Τροποποίηση της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1033/28.1.2014 (Β’ 276) απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων αναφορικά με τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων ιδιωτικής ασφάλισης για παροχή πληροφοριών σχετικά με ασφαλιστήρια συμβόλαια κατοικίας», Η ημερομηνία αποστολής των στοιχείων είναι η 10η Ιανουαρίου 2025.
Με την απόφαση Α. 1185/2024 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ τροποποιείται η ΠΟΛ.1033/28.1.2014 (Β’ 276) αναφορικά με τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων ιδιωτικής ασφάλισης για χορήγηση στοιχείων ασφαλιστηρίων συμβολαίων κατοικίας και ειδικότερα ως προς την προθεσμία για τη διαβίβαση των στοιχείων των ασφαλιστηρίων συμβολαίων και την προσθήκη νέου προαιρετικού πεδίου στο σχετικό γραμμογραφημένο αρχείο.
Η απόφαση αφορά τις επιχειρήσεις ιδιωτικής ασφάλισης που συνάπτουν ασφαλιστήρια συμβόλαια κατοικίας φυσικών προσώπων.
Ειδικότερα, γίνονται οι εξής τροποποιήσεις:
Η παρ. 2.4 του άρθρου 2 της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1033/28.1.2014 (Β’ 276) απόφασης ΓΓΔΕ τροποποιείται ως εξής:
1. Στο τέταρτο εδάφιο μετά το στοιχείο ζ) προστίθεται νέο στοιχείο η) ως εξής:
«η) Μοναδικός αριθμός εγγραφής ασφαλιστηρίου προηγούμενου έτους (προαιρετικό πεδίο).»
2. Το τελευταίο εδάφιο τροποποιείται με τον καθορισμό νέας καταληκτικής ημερομηνίας για τη διαβίβαση των στοιχείων και διαμορφώνεται ως εξής:
«Η συχνότητα διαβίβασης των παραπάνω στοιχείων είναι ετήσια και ως καταληκτική ημερομηνία ορίζεται η 10η Ιανουαρίου του επόμενου έτους του έτους αναφοράς». 

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.