Απόστολος Αλωνιάτης
Η ΑΑΔΕ «σφύριξε» την έναρξη των φορολογικών δηλώσεων
Με αγωνία πολίτες, φορολογούμενοι και λογιστές – φοροτεχνικοί, αναμένουν τις πολιτικές εξελίξεις. Δεν είναι τόσο το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά ποιες αλλαγές θα επηρεάσουν την τσέπη μας με τα μέτρα που θα ανακοινωθούν για τη στήριξη των νοικοκυριών και πιο εξειδικευμένα στη φορολογία.
Απόστολος Αλωνιάτης*
Είναι γνωστό ότι κατά την προεκλογική περίοδο οι πολίτες αναμένουν αλλαγές προς όφελός τους. Αλλαγές που αρκετές φορές δεν εφαρμόζονται ποτέ, ιδίως αν αλλάξει η κυβερνητική πλειοψηφία. Προεκλογικοί στόχοι είναι κυρίως η φορολογία, οι μισθοί και οι συντάξεις, και τα αυθαίρετα. Μιλάμε βέβαια γι’ αυτά που απευθύνονται στο μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Εμείς με τα αυθαίρετα δεν ασχολούμαστε, αν και γράφουμε αρκετά για το Ε9 και τον ΕΝΦΙΑ, τους οποίους μια «τακτοποίηση» (διάβαζε νομιμοποίηση), επηρεάζουν και τους δυο αυτούς κλάδους της λογιστικής και φορολογικής εργασίας.
Όμως οι αλλαγές στη φορολογία είναι αυτές που μας ενδιαφέρουν άμεσα.
Φορολογικές αλλαγές που ακούγεται ότι αναμένεται να θεσμοθετηθούν μέχρι την ημερομηνία διάλυσης της Βουλής και την προκήρυξη των εκλογών, και αφορούν πολλές πτυχές της φορολογίας.
Ενοίκια
Η πιο πρόσφατη διαρροή, μιλάει για αλλαγές στη φορολόγηση των εισοδημάτων από τα ακίνητα.
Τα σενάρια που κυκλοφορούν είναι δυο:
α) Επανασχεδιασμός της φορολόγησης των εισοδημάτων από ενοίκια,
β) Αύξηση των ορίων φορολόγησης ή προσθήκη ενός ενδιάμεσου συντελεστή στην σημερινή κλίμακα, ώστε να μειωθεί ο φόρος, ειδικά στους έρχονται υψηλά εισοδήματα από ενοίκια.
Να θυμίσουμε ότι σήμερα η κλίμακα φορολόγησης εισοδημάτων από ενοίκια των φυσικών προσώπων είναι:
Εισόδημα από ακίνητη περιουσία -Ενοίκια- Φυσικών προσώπων
| Εισόδημα από ακίνητη περιουσία (ευρώ) | Συντελεστής % |
| 0-12.000 | 15% |
| 12.001-35.000 | 35% |
| 35.001- | 45% |
Προσοχή! Η παραπάνω κλίμακα ισχύει μόνο για τα φυσικά πρόσωπα. Τα Νομικά Πρόσωπα που εισπράττουν ενοίκια, φορολογούνται με τον εκάστοτε φορολογικό συντελεστή των νομικών προσώπων, μιας και όλα τα εισοδήματα τους θεωρούνται εισοδήματα από εμπορική δραστηριότητα.
Ανείσπρακτα ενοίκια
Με την ευκαιρία να θυμίσουμε ότι την εφορία τους θα πρέπει να επισκεφθούν υποχρεωτικά και οι φορολογούμενοι που έχουν ανείσπρακτα ενοίκια προκειμένου να μην φορολογηθούν γι’ αυτά.
Πιο συγκεκριμένα με την ΠΟΛ.1024/12.2.2016, καθορίστηκαν οι οδηγίες που αφορούν στη φορολογική μεταχείριση ανείσπρακτων εισοδημάτων από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας και σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους.
i. Τα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, τα οποία δεν έχουν εισπραχθεί από τον δικαιούχο, δεν συνυπολογίζονται στο συνολικό εισόδημά του, εφόσον έως την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, έχει εκδοθεί εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων. Τα εν λόγω εισοδήματα φορολογούνται στο έτος και κατά το ποσό που αποδεδειγμένα εισπράχθηκαν, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρου 8. Τα μη εισπραχθέντα εισοδήματα δηλώνονται σε ειδικό κωδικό ανείσπρακτων εισοδημάτων από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
ii. Προκειμένου να δηλωθούν ως ανείσπρακτα τα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας θα πρέπει να προσκομίζονται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., πριν από την υποβολή της δήλωσης, ευκρινή φωτοαντίγραφα (φωτοτυπίες), κατά το άρθρο 1 του ν. 4250/2014 (ΦΕΚ Α’ 74), των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή αγωγών που έχουν ασκηθεί, έως και την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης.
Διευκρινίζεται ότι τα ανείσπρακτα εισοδήματα θα δηλώνονται στο έντυπο «ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ» Ε2 και θα μεταφέρονται σε ειδικό κωδικό του εντύπου Ε1 κατά την υποβολή της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Προσοχή! Σε περίπτωση που δεν έχετε καταθέσει τα δικαιολογητικά στη Δ.Ο.Υ. δεν μπορούν να θεωρηθούν τα ενοίκια αυτά ως ανείσπρακτα.
Βεβαιώσεις αποδοχών
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση (Α.1006/2022) για τον τύπο και περιεχόμενο της βεβαίωσης αποδοχών ή συντάξεων, της βεβαίωσης των αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα και της βεβαίωσης εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα καθώς και υποβολή αυτών με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου για το φορολογικό έτος 2022.
Ημερομηνία υποβολής
Για το φορολογικό έτος 2022 ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής ορίζεται η 28/2/2023.
Ειδικά για τις περιπτώσεις καταβολής μερισμάτων σε φυσικά πρόσωπα από νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες με απλογραφικά βιβλία, ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής ορίζεται η προηγούμενη μέρα της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος Νομικά Πρόσωπα και νομικών οντοτήτων.
Προσοχή! Με βάση τις βεβαιώσεις θα προσυμπληρωθούν στη φορολογική δήλωση τα στοιχεία για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2022, καθώς και οι φόροι που αναλογούν και παρακρατήθηκαν ενώ προσυμπληρωμένα θα είναι για πρώτη φορά φέτος το έντυπο Ν και το έντυπο Ε3, για τις επιχειρήσεις. Συνεπώς για μερίσματα στα φυσικά πρόσωπα που συμμετέχουν σε Ν.Π. με απλογραφικά βιβλία, πρέπει πρώτα να σταλεί η βεβαίωση μερισμάτων και μετά να αποστέλλει η φορολογική δήλωση.
Ως ημερομηνία υποβολής, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, θεωρείται η ημερομηνία αποδοχής και επιτυχούς καταχώρησης αυτών στο σύστημα υποβολής των σχετικών βεβαιώσεων του myAADE με αυτόματη απόδοση στον αποστολέα – υπόχρεο μοναδικού αριθμού καταχώρησης.
Το ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων δεν δύναται να υποβληθεί μετά το τέλος του αντίστοιχου έτους υποβολής του και η μη υποβολή του έως τότε επισύρει τις κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 54 του ΚΦΔ (ν. 4987/2022).
Αποστολή ετήσιου πίνακα
Πολλά στοιχεία έχουν ήδη σταλεί με τις μηνιαίες περιοδικές δηλώσεις.
Ετήσιο πίνακα εισοδημάτων έχουν υποχρέωση να στείλουν κατά κατηγορία εισοδήματος.
α) Μισθοί συντάξεις
i. Υπόχρεους που υποβάλλουν την προσωρινή δήλωση κάνοντας χρήση των κωδικών 95 και 96 της υπό στοιχεία Α.1099/2019 (Β’ 949) απόφασης Διοικητή ΑΑΔΕ,
| 95 | Πληρωμές μισθών για τις οποίες η απόδοση του παρακρατούμενου φόρου και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013 από τους φορείς γενικής κυβέρνησης γίνεται βάσει συγκεντρωτικών εγγραφών |
| 96 | Πληρωμές συντάξεων για τις οποίες η απόδοση του παρακρατούμενου φόρου και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013 από τους φορείς γενικής κυβέρνησης γίνεται βάσει συγκεντρωτικών εγγραφών |
ii. Καταβάλλοντες εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις που δεν είναι υπόχρεοι σε υποβολή προσωρινής δήλωσης απόδοσης παρακρατούμενου φόρου και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου, ακόμα και όταν δεν προκύπτουν ποσά προς απόδοση.
iii. Φορείς που εποπτεύονταν για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του 2022 από την ΕΑΠ υποβάλλουν τα στοιχεία με ετήσιο αρχείο για το διάστημα αυτό. Δεν υποβάλουν στοιχεία για το διάστημα αυτό έχουν υποβληθεί δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές.
iv. Ειδικά για τις αμοιβές εργαζομένων επιχειρήσεων-εργοδοτών ιδιωτικού τομέα που εντάχθηκαν στον μηχανισμό «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ», οι φορείς του Δημοσίου υποβάλλουν τα στοιχεία με ετήσιο αρχείο, μόνο για τις αμοιβές που κατέβαλλαν σε εργαζόμενους επιχειρήσεων-εργοδοτών του ιδιωτικού τομέα. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που εντάσσονται στο μηχανισμό αυτό αποστέλλουν μόνο τις αμοιβές που οι ίδιοι κατέβαλαν στους εργαζομένους με τους μηνιαίους πίνακες.
Οι υπόχρεοι υποβολής προσωρινής δήλωσης απόδοσης παρακρατούμενου φόρου εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν.4172/2013 με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στις υπό στοιχεία Α.1099/2019 και Α. 1204/2020 αποφάσεις του Διοικητή ΑΑΔΕ, όπως ισχύουν,δεν υποβάλλουν τα παραπάνω στοιχεία με ετήσιο αρχείο, διότι τα έχουν υποβάλει με τις μηνιαίες περιοδικές καταστάσεις.
β) Εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα
i. καταβάλλοντες αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα που δεν είναι υπόχρεοι σε υποβολή προσωρινής δήλωσης απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές, καθώς και από φορείς του Δημοσίου, οι οποίοι έχουν την υποχρέωση υποβολής ετήσιου αρχείου, ακόμα και στις περιπτώσεις που έχουν υποβάλει προσωρινές δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές για αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα,|
ii. φορείς δημοσίου και λοιπούς φορείς που εποπτεύονταν για οποιοδήποτε διάστημα εντός του 2022 από την ΕΑΠ για το διάστημα αυτό.. Για το διάστημα του 2022 που δεν ήταν ενταγμένοι στην ΕΑΠ, υποβάλλουν μόνο δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές μηνιαία,
iii. καταβάλλοντες αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα που υποβάλλουν προσωρινή δήλωση απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με συγκεντρωτικές εγγραφές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1101/2019 απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ και
iv. καταβάλλοντες αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα για τις οποίες εκ του νόμου δεν προκύπτει φόρος ή τέλος χαρτοσήμου προς απόδοση και οι οποίες δεν υποβλήθηκαν, με μηνιαία περιοδική δήλωση.
Οι λοιποί υπόχρεοι σε υποβολή προσωρινής δήλωσης απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1101/2019 απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ, δεν υποβάλλουν τα στοιχεία με ετήσιο αρχείο.
Αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα που, για το μήνα απόκτησής τους, υποχρεωτικά έπρεπε να υποβληθούν σύμφωνα με μηνιαία περιοδική δήλωση και δεν υποβλήθηκαν, υποβάλλονται μόνο με δήλωση (αρχική ή τροποποιητική) για το μήνα αυτό, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην τελευταία αυτή απόφαση. Οι αμοιβές αυτές δεν υποβάλλονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρούσα.
γ) Μερίσματα, τόκους και δικαιώματα
i. καταβάλλοντες πληρωμές μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων που δεν είναι υπόχρεοι σε υποβολή προσωρινής δήλωσης απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές σύμφωνα, καθώς και φορείς Δημοσίου οι οποίοι έχουν την υποχρέωση υποβολής ετήσιου αρχείου, ακόμα και στις περιπτώσεις που έχουν υποβάλει προσωρινές δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές για μερίσματα, τόκους και δικαιώματα,
ii.φορείς Δημοσίου και λοιπούς φορείς που εποπτεύονταν για οποιοδήποτε διάστημα εντός του 2022 από την ΕΑΠ για το διάστημα αυτό. Για το διάστημα εκείνο του 2022 που δεν ήταν ενταγμένοι στην ΕΑΠ, υποβάλλουν μόνο δηλώσεις απόδοσης παρακρατούμενου φόρου με αναλυτικές εγγραφές μέσα από την μηνιαία περιοδική δήλωση,
iii. καταβάλλοντες πληρωμές μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων για τις οποίες εκ του νόμου δεν προκύπτει φόρος προς απόδοση και οι οποίες δεν υποβλήθηκαν με μηνιαία περιοδική δήλωση και ιδιαίτερα από τους καταβάλλοντες πληρωμές των κωδικών 2, 5, 6, 7, 10, 11, 14, 15, και 16 του Παραρτήματος 3 της παρούσας,
iv. τον ΟΤΕ Α.Ε. για το σύνολο των κωδικών εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα του Παραρτήματος 3 της παρούσας.
| Κωδικός | Συντ/ής παρ/σης φόρου (%) | Είδος |
| 2. | 0 | Μερίσματα Ν.Π. και Νομικών Οντοτήτων με απλογραφικά βιβλία (Δικαιούχοι Φυσικά πρόσωπα) |
| 5. | 0 | Μερίσματα που απαλλάσσονται του φόρου από ημεδαπές πλοιοκτήτριες εταιρείες, ή ναυλώτριες εταιρείες γυμνών πλοίων ή μισθώτριες εταιρείες πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση με πλοία πρώτης κατηγορίας σημαίας Ε.Ε και Ε.Ο.Χ πλην της ελληνικής, και από ημεδαπές εταιρείες φορέων εμπορικής εκμετάλλευσης πλοίων πρώτης κατηγορίας που δεν υπάγονται στο νέο Συνυποσχετικό Οικειοθελούς Παροχής που κυρώθηκε με το άρθρο 56 του ν.4607/2019, όπως τροποποιήθηκε με την Πρόσθετη Πράξη αυτού η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 6 του ν. 5000/2022, καθώς και από επιχειρήσεις εκμετάλλευσης πλοίων δεύτερης κατηγορίας με ελληνική σημαία και σημαία Ε.Ε και Ε.Ο.Χ. |
| 6. | 0 | Τόκοι που απαλλάσσονται του φόρου εκτός από τους τόκους ομολόγων Ελληνικού |
| Δημοσίου και έντοκων γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου που αποστέλλονται κατ’ εφαρμογή της ΠΟΛ.1033/2014 | ||
| 7. | Μερίσματα (προ φόρου) Ν.Π. και Νομικών Οντοτήτων εισηγμένων σε αλλοδαπά Χρηματιστήρια | |
| 10. | Μερίσματα ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών ή ναυλωτριών εταιρειών υπό γυμνή ναύλωση πλοίων ή μισθωτριών εταιρειών πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση με ελληνική σημαία που υπάγονται στο νέο Συνυποσχετικό Οικειοθελούς Παροχής που κυρώθηκε με το άρθρο 56 του ν.4607/2019, όπως τροποποιήθηκε με την Πρόσθετη Πράξη αυτού η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 6 του ν. 5000/2022 για τα οποία καταβάλλεται οικειοθελής παροχή με συντελεστή 5% και μερίσματα αλλοδαπών και ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών ή ναυλωτριών εταιρειών υπό γυμνή ναύλωση πλοίων ή μισθωτριών εταιρειών πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση με ελληνική και ξένη σημαία που εμπίπτουν στις ίδιες διατάξεις ή απαλλάσσονται (εισαχθέντα ή μη αντίστοιχα) όταν τα μερίσματα αυτά καταβάλλονται από ημεδαπά ή αλλοδαπά γραφεία του άρθρου 25 του ν. 27/1975 που διαχειρίζονται τα πλοία τους. | |
| 11. | Μερίσματα από ημεδαπές ναυλομεσιτικές εταιρίες της περίπτωσης β” της παραγράφου 5 του άρθρου 43 του ν.4111/2013, καθώς και έκτακτες αμοιβές και ποσοστά (bonus) που οι ημεδαπές εταιρίες του άρθρου 25 του | |
| ν.27/1975 διανέμουν σε μέλη Δ.Σ. η σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους τους | ||
| 14. | Κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών με βάση τις διατάξεις των παρ. 1 των άρθρων 71Β και 71Γ του ν. 4172/2013 και η κεφαλαιοποίηση ή διανομή αφορολόγητων αποθεματικών της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 3299/2004, μετά την παρέλευση δέκα ετών από το σχηματισμό τους | |
| 15. | Κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών με βάση τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 71Β του ν. 4172/2013 | |
| 16. | Μερίσματα από τη διανομή κερδών που προκύπτουν από την εκμετάλλευση πλοίων του άρθρου 57 του ν. 4646/2019 |
Για τα στοιχεία που αποστέλλονται μέσω ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος σε εφαρμογή της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1033/2014 απόφασης Γ.Γ.Δ.Ε., δεν υποβάλλεται ετήσιο αρχείο.
* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.
