Επιστρεπτέα προκαταβολή: Διευκρινήσεις και παρατάσεις υποβολής δικαιολογητικών
Νέες διευκρινήσεις έδωσε η Διοίκηση για τις δόσεις της επιστρεπτέας προκαταβολής.

Απόστολος Αλωνιάτης*

Σύμφωνα με δελτίο τύπου που εκδόθηκε ενημερωθήκαμε πως, με την έκδοση σχετικής απόφασης -δείτε παρακάτω την περίληψη της απόφασης ΓΔΟΥ 70/2022- προβλέπεται ότι οι δικαιούχοι που δεν έχουν υποβάλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά μπορούν να τα υποβάλουν το αργότερο έως και την 23η Σεπτεμβρίου 2022, προκειμένου να ισχύει η δυνατότητα μη επιστροφής μέρους της ληφθείσας ενίσχυσης, καθώς και η προβλεπόμενη έκπτωση επί του επιστρεπτέου ποσού σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής.
Επιπλέον, για τους δικαιούχους, που η βεβαίωση του επιστρεπτέου ποσού ολοκληρώνεται μετά τις 15 Ιουλίου 2022, και
α) εφόσον η βεβαίωση ολοκληρώνεται μετά το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα, τυχόν μηνιαίες δόσεις που προηγούνται της βεβαίωσης, καθίστανται καταβλητέες την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τον μήνα που πραγματοποιείται η βεβαίωση, μαζί με την τρέχουσα δόση αυτού, ενώ
β) εφόσον η βεβαίωση ολοκληρώνεται κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα, τυχόν μηνιαίες δόσεις που προηγούνται της βεβαίωσης, καθίστανται καταβλητέες την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα που πραγματοποιείται η βεβαίωση.
Παράλληλα, για τους ως άνω δικαιούχους παρέχεται η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής του επιστρεπτέου ποσού της ληφθείσας ενίσχυσης, με έκπτωση 15% επί του επιστρεπτέου ποσού της ληφθείσας ενίσχυσης, εφόσον η εφάπαξ καταβολή πραγματοποιηθεί έως και τις αντίστοιχες ημερομηνίες καταβολής και εφόσον τα απαιτούμενα δικαιολογητικά έχουν υποβληθεί το αργότερο έως και την 23η Σεπτεμβρίου 2022, με την προϋπόθεση και της τήρησης των όρων των αποφάσεων.
Υπενθυμίζεται, ότι για δικαιούχους για τους οποίους η βεβαίωση του επιστρεπτέου ποσού ολοκληρώθηκε έως και τη 15η Ιουλίου 2022, η πρώτη δόση ήταν καταβλητέα έως και την 29η Ιουλίου 2022, ημερομηνία μέχρι την οποία ίσχυε και η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής με έκπτωση 15%. Αντίστοιχα, για δικαιούχους για τους οποίους η βεβαίωση του επιστρεπτέου ποσού ολοκληρώθηκε μετά τη 15η Ιουλίου 2022 και εντός του μηνός Ιουλίου, η πρώτη δόση καθίσταται καταβλητέα σήμερα, 31 Αυγούστου 2022, μαζί με τη δεύτερη δόση, ημερομηνία μέχρι την οποία ισχύει και η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής με έκπτωση 15%.
Οι ειδοποιήσεις για την καταβολή του επιστρεπτέου ποσού αναρτώνται στο πληροφοριακό σύστημα, ενώ αποστέλλεται και σχετικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη δηλωθείσα από τον υπόχρεο ηλεκτρονική διεύθυνση. Οι επιχειρήσεις μπορούν να δουν τις οφειλές τους από το επιστρεπτέο μέρος της ενίσχυσης στο πληροφοριακό σύστημα της ΑΑΔΕ («myAADE») στην επιλογή Οφειλές, Πληρωμές & Επιστροφές, καθώς και αναλυτική αποτύπωση, σε ψηφιακό αρχείο, των κύκλων ενίσχυσης για τους οποίους έχει πραγματοποιηθεί βεβαίωση, από την πλατφόρμα myBusinessSupport.
Η πληρωμή των οφειλών είναι δυνατή και μέσω του συστήματος IRIS Online Payments, στο myAADE (myaade.gov.gr), με άμεση πίστωση των οφειλών.

Περίληψη απόφασης
Σύμφωνα με την ΓΔΟΥ 70/29.8.2022 (ΦΕΚ 4603/Β’/31.8.2022) – ΚΥΑ Υπουργών Οικονομικών – Ανάπτυξης και Επενδύσεων:
Η ΓΔΟΥ 94/2.5.2020 (Β’ 1645), στην παρ. 3 του άρθρου 8 , παρ. 3 του άρθρου 9 των υπό στοιχεία ΓΔΟΥ 233/2020 (Β’ 4471), ΓΔΟΥ 281/2020 (Β’ 5047) και ΓΔΟΥ 420/23.4.2021 (Β’ 1689) ΚΥΑ, η παρ. 3 του άρθρου 10 των υπό στοιχεία ΓΔΟΥ 148/2020 (Β’ 2729), ΓΔΟΥ 19/2021 (Β’ 236) και ΓΔΟΥ 232/2021 (Β’ 804) ΚΥΑ, κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων, τροποποιούνται ως εξής:
«3. Μετά την παρέλευση της περιόδου χάριτος, το επιστρεπτέο ποσό της ληφθείσας ενίσχυσης, είναι πληρωτέο σε ενενήντα έξι (96) ισόποσες άτοκες μηνιαίες δόσεις, εκάστης εξ αυτών καταβλητέας την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα. Ως ημερομηνία καταβολής της πρώτης δόσης ορίζεται η τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη της περιόδου χάριτος. Ως ελάχιστο ποσό δόσης ορίζεται το ένα (1) ευρώ και στην περίπτωση που το επιστρεπτέο ποσό είναι μικρότερο από ενενήντα έξι (96) ευρώ αυτό είναι πληρωτέο σε όσες δόσεις προκύπτουν με βάση το ελάχιστο ποσό δόσης. Εναλλακτικά, με την επιφύλαξη των επόμενων εδαφίων της παρούσας παραγράφου, παρέχεται η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής του επιστρεπτέου ποσού της ληφθείσας ενίσχυσης, έως και την 29η Ιουλίου 2022, με έκπτωση 15% επί του επιστρεπτέου ποσού της ληφθείσας ενίσχυσης. Το ποσό καταβάλλεται εντός της ανωτέρω προθεσμίας και η έκπτωση ισχύει ως την καταληκτική ημερομηνία αυτή.
Σε περίπτωση που τα προς επιστροφή ποσά βεβαιώνονται μετά την 15η Ιουλίου 2022 και εφόσον αυτά βεβαιώνονται
α) ως και την 15η ημέρα του μήνα, τυχόν μηνιαίες δόσεις που προηγούνται της βεβαίωσης και η μηνιαία δόση του μήνα που πραγματοποιείται η βεβαίωση, καταβάλλονται την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα που πραγματοποιείται η βεβαίωση, ενώ μέχρι την ημερομηνία αυτή ισχύει και η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής του επιστρεπτέου ποσού της ληφθείσας ενίσχυσης με έκπτωση 15% επί του επιστρεπτέου ποσού εφόσον τα απαιτούμενα δικαιολογητικά έχουν υποβληθεί το αργότερο μέχρι και την 23η Σεπτεμβρίου 2022,
β) μετά την 15η ημέρα του μήνα, τυχόν μηνιαίες δόσεις που προηγούνται της βεβαίωσης και η μηνιαία δόση του μήνα που πραγματοποιείται η βεβαίωση, καταβάλλονται την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από το μήνα που πραγματοποιείται η βεβαίωση, μαζί με την τρέχουσα δόση αυτού, ενώ μέχρι την ημερομηνία αυτή ισχύει και η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής του επιστρεπτέου ποσού της ληφθείσας ενίσχυσης με έκπτωση 15% επί του επιστρεπτέου ποσού εφόσον τα απαιτούμενα δικαιολογητικά έχουν υποβληθεί το αργότερο μέχρι και την 23η Σεπτεμβρίου 2022.».

Παράταση δικαιολογητικών
Το εδάφιο δεύτερο της παρ. 2 του άρθρου 9 της υπό στοιχεία ΓΔΟΥ 94/2020 (Β’ 1645), το εδάφιο δεύτερο της παρ. 2 του άρθρου 10 των υπό στοιχεία ΓΔΟΥ 233/2020 (Β’ 4471), ΓΔΟΥ 281/2020 (Β’ 5047) και ΓΔΟΥ 420/2021 (Β’ 1689) ΚΥΑ και το εδάφιο δεύτερο της παρ. 2 του άρθρου 11 των υπό στοιχεία ΓΔΟΥ 148/2020 (Β’ 2729), ΓΔΟΥ 19/2021 (Β’ 236) και ΓΔΟΥ 232/2021 (Β’ 804) ΚΥΑ αντικαθίσταται ως εξής:
«Σε περίπτωση μη υποβολής των απαιτούμενων δικαιολογητικών μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία, η επιχείρηση μπορεί να τα υποβάλει μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «myBusinessSupport», από την 19η Ιουλίου μέχρι την 23η Σεπτεμβρίου 2022.».

Ποσό κάλυψης τεκμηρίων

Απαντώντας σε αρκετά ερωτήματα που έγιναν, θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ορισμένα θέματα που αφορούν στην πώληση παγίων ή επενδυτικών προϊόντων, και το ποσό που μπορούν οι φορολογούμενοι να χρησιμοποιήσουν ως εισόδημα για την κάλυψη των τεκμηρίων τους.
Όπως διευκρινίζεται στις οδηγίες που έχουν δοθεί από τη Διοίκηση, το ποσό που μπορούν οι φορολογούμενοι να χρησιμοποιήσουν για την κάλυψη τεκμηρίων, εξαρτάται από το αν η πηγή του εισοδήματος από το οποίο προέρχεται, έχει δηλωθεί ως τεκμήριο κατά την απόκτησή του.
Επιστροφή καταβεβλημένων κεφαλαίων/δανείων κ.λπ. μπορεί να συμπληρωθεί μόνο όταν το έτος που καταβλήθηκαν τα ποσά, υπάγονταν σε τεκμήριο. Συγκεκριμένα, μπορεί να δηλωθεί επιστροφή εταιρικού ή μετοχικού κεφαλαίου ή χρηματικού ποσού δανείου που επιστρέφεται από τον δανειολήπτη, μόνο εφόσον τα έτη που καταβλήθηκαν αυτά τα ποσά (ως καταβεβλημένο κεφάλαιο για αγορά επιχείρησης, σύσταση ή συμμετοχή σε αύξηση κεφαλαίου, για αγορά χρεογράφων, για χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε), αποτελούσαν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και είχαν δηλωθεί ορθά και συνεπώς είχαν ληφθεί υπόψη κατά τον προσδιορισμό του εισοδήματος του έτους που καταβλήθηκαν. Σε αντίθετη περίπτωση, κάθε ποσό που καταβλήθηκε για την απόκτησή τους μειώνει τα ποσά αυτά και αναγράφεται μόνο η τυχόν διαφορά που προκύπτει. Στην περίπτωση πώλησης μετοχών εντός του εξεταζόμενου φορολογικού έτους, αναγράφεται το ποσό που αντιστοιχεί στην επιστροφή του επενδεδυμένου κεφαλαίου, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές αποκτήθηκαν από 1.1.2014 και μετά, ενώ το τυχόν κέρδος, το οποίο αποτελεί εισόδημα, αναγράφεται είτε στον υποπίνακα 4Ε (αν φορολογείται) είτε στον Πίνακα 6 (αν δεν φορολογείται) κατά περίπτωση. Το ίδιο ισχύει και για τα μικτά ασφαλιστικά συμβόλαια τα οποία είναι συνδεδεμένα με επενδύσεις, όπου κατά τη λήξη τους ή την πρόωρη εξαγορά τους, δύναται να χρησιμοποιηθεί για κάλυψη τεκμηρίου, μόνο το μέρος του επιστραφέντος επενδεδυμένου κεφαλαίου που αναλογεί σε κεφάλαιο που καταβλήθηκε μετά την 01.01.2018 (ημερομηνία έναρξης ισχύος της διάταξης που ορίζει ότι οι καταβολές για ασφαλιστικά επενδυτικά συμβόλαια, κατά το μέρος που αποτελούν επενδυτικό προϊόν, υπάγονται σε τεκμήριο απόκτησης) και συνεπώς να αναγραφεί στους κωδικούς 781-782, καθόσον μόνο ποσά που αποτελούσαν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, είχαν ληφθεί υπόψη κατά τον προσδιορισμό του εισοδήματος του έτους που καταβλήθηκαν και είχαν δηλωθεί ως τεκμήριο όταν καταβλήθηκαν, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη τεκμηρίων κατά την επιστροφή τους.
Ομοίως, δύναται να περιληφθεί στους κωδικούς αυτούς και ποσό φόρου που τυχόν επιστράφηκε σε φορολογούμενο, ως αχρεωστήτως καταβληθέν, ενώ είχε δηλωθεί και συμπεριληφθεί στις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του φορολογικού έτους που καταβλήθηκε.
Δεν αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς, συνεπώς δεν καλύπτουν τεκμήρια, τα ποσά που χορηγήθηκαν αποκλειστικά και μόνο για την κάλυψη συγκεκριμένων και ειδικών αναγκών του φορολογούμενου, όπως είναι τα έξοδα κηδείας της περίπτωσης γ του άρθρου 4 του ν.4520/2018, ή η παροχή της περίπτωσης θ του άρθρου 4 του ν.4520/2018 (η χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας σε ορισμένους μοναχούς, κληρικούς κ.λπ.).Στις αποζημιώσεις και λοιπές παροχές ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν εξαιτίας των συνεπειών διαφόρων φυσικών καταστροφών, δεν περιλαμβάνονται τα ποσά που καταβλήθηκαν εντός του έτους 2021 έναντι πρώτης αρωγής για στεγαστική συνδρομή (επισκευή και ανακατασκευή κατοικίας) λόγω φυσικών καταστροφών κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των ν.4824/2021, 4839/2021 και των άρθρων 24Α και 24Β του ν.4797/2021 και λοιπών ειδικών διατάξεων, καθώς τα ποσά που δαπανώνται για επισκευή και ανακατασκευή κατοικίας κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων από τους δικαιούχους δεν αποτελούν τεκμήριο απόκτησης εισοδήματος του άρθρου 32 ΚΦΕ. Ομοίως δεν περιλαμβάνονται και τα ποσά που καταβλήθηκαν με τις ίδιες διατάξεις ως πρώτη αρωγή για αποζημίωση οικοσκευής, καθώς δεν αφορούν σε δαπάνες που αποτελούν τεκμήριο απόκτησης εισοδήματος του άρθρου 32 ΚΦΕ. Τα ανωτέρω ποσά, δεδομένου ότι δεν αποτελούν εισόδημα δεν αναγράφονται σε οποιοδήποτε κωδικό του Εντύπου Ε1.

Η άποψή μας είναι τα ποσά που δεν καλύπτουν τεκμήρια να αναγράφονται στους κωδικούς Κωδικοί 429-430 «Λοιπά πληροφοριακά στοιχεία – χρηματικά ποσά που δεν μειώνουν την ετήσια δαπάνη», ώστε η δήλωση να συμφωνεί με τα χρήματα που έχουν κατατεθεί σε τραπεζικούς λογαριασμούς. 

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.