Δεδουλευμένα Έσοδα και Προπληρωμένα Έξοδα Χρήσης. Αντιμετώπιση στο mydata

 Χάρης Τσοχαντάρης*

 Δεδουλευμένα Έσοδα
Με τον όρο «Δεδουλευμένα Έσοδα» εννοούμε έσοδα για υπηρεσίες ή είδη που έχουμε ήδη προσφέρει ή έχουμε θέσει αμετάκλητα στη διάθεση του πελάτη σε παρελθόντα χρόνο και βεβαίως αφορούν την επιχειρησιακή μας δραστηριότητα, ανεξάρτητα αν το τίμημα έχει καταβληθεί ή οφείλεται. Το μπέρδεμα που θα συζητήσουμε εδώ αφορά την περίπτωση που ο παρελθόν αυτός χρόνος είναι στην προηγούμενη χρήση αυτής της έκδοσης του τιμολογίου.
Για να λογιστικοποιηθεί ένα έξοδο ή έσοδο, δηλαδή για να υπολογιστεί στα οικονομικά αποτελέσματα της επιχείρησης, πρέπει πρώτα να απεικονιστεί στα βιβλία λογιστικά της βιβλία ή αρχεία. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει το έσοδο ή το έξοδο να απεικονιστεί σε ένα κατάλληλο παραστατικό. Το παραστατικό θα φέρει την ημερομηνία στην οποία εκδίδεται αφού κάτι διαφορετικό όχι μόνο είναι παράνομο, αλλά, στην περίπτωση των εσόδων τουλάχιστον, θα δημιουργούσε προβλήματα στη διαβίβαση των δεδομένων στο myDATA.
Επομένως, ο ΦΠΑ πρέπει να αποδοθεί με την περιοδική δήλωση του μήνα ή του τριμήνου, στο οποίο εμπίπτει η ημερομηνία έκδοσης του παραστατικού (τιμολογίου), ενώ το έσοδο της παροχής της υπηρεσίας ή της πώλησης, η οποία περιγράφεται στο τιμολόγιο, αναγνωρίζεται και συνυπολογίζεται στο οικονομικό έτος το οποίο αφορά, βάσει της αρχής του δεδουλευμένου, το οποίο είναι, στην περίπτωση αυτή, το προηγούμενο του τρέχοντος.

Για παράδειγμα:
Τιμολόγιο το οποίο αφορά εκτέλεση συνταγών φαρμάκων Δεκεμβρίου 2021, εκδίδεται προς το ασφαλιστικό ταμείο στις αρχές Ιανουαρίου, π.χ. 5 Ιανουαρίου 2022. Ο ΦΠΑ θα πρέπει να αποδοθεί εντός του Απριλίου του 2022 (στο α’ τρίμηνο του 2022 για βιβλία Β’ κατηγορίας) ενώ η αξία του εσόδου θα προσμετρηθεί στα κέρδη του 2021 για τη φορολογία εισοδήματος.

Διαδικασία:
Πίσω στο 2021 (προηγούμενη χρήση) θα χρεώσουμε με Λογιστική Εγγραφή το λογαριασμό 37.02.01.ΧΧΧΧ Δουλευμένα έσοδα περιόδου από μη συνδεδεμένες οντότητες (που θα “κλείσουμε” με πίστωση στην επόμενη χρήση) και θα πιστώσουμε λογαριασμό πωλήσεων (π.χ. 70.01.01.ΧΧΧΧ).
Για να διαβιβάσουμε αυτή την εγγραφή στο mydata θα χρησιμοποιήσουμε το Παραστατικό 17.3 Λοιπές Εγγραφές Τακτοποίησης Εσόδων – Λογιστική Βάση, κατηγορία 1_10 Λοιπές Εγγραφές Τακτοποίησης Εσόδων, κατηγορία ΦΠΑ 8 (χωρίς ΦΠΑ γιατί αυτόν θα τον αποδώσουμε στο 2022) και χαρακτηρισμό Ε3 ανάλογα με το έσοδο π.χ. Ε3_561_001 Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών Χονδρικές – Επιτηδευματιών.
Στην τρέχουσα χρήση του 2022, χρεώνουμε τον Πελάτη (30.01.00.ΧΧΧΧ) με το σύνολο του τιμολογίου και πιστώνουμε τον λογαριασμό 37.02.01.ΧΧΧΧ με το ποσό που τον χρεώσαμε στην προηγούμενη χρήση και τον ΦΠΑ προς απόδοση, εφόσον υπάρχει πάντα.
Το Τιμολόγιο Πώλησης (κωδικός mydata 1.1) θα διαβιβαστεί στο myData με κατηγορία 1_8 Έσοδα προηγουμένων Χρήσεων, κατηγορία ΦΠΑ ανάλογα το συντελεστή (π.χ. 1 για 24%) και κενό χαρακτηρισμό Ε3, καθώς η καταχώρηση αφορά στην ουσία τακτοποίηση λογαριασμών ισολογισμού.
Στα απλογραφικά βιβλία η κατάσταση είναι λίγο πιο εύκολη, καθώς δεν υπάρχουν λογαριασμοί ισολογισμού. Έτσι στην προηγούμενη χρήση (2021) τώρα, θα χρησιμοποιήσουμε το παραστατικό 17.3 Λοιπές Εγγραφές Τακτοποίησης Εσόδων – Λογιστική Βάση, ακριβώς όπως στα διπλογραφικά, δηλαδή κατηγορία 1_10 Λοιπές Εγγραφές Τακτοποίησης Εσόδων, κατηγορία ΦΠΑ 8 (χωρίς ΦΠΑ γιατί αυτόν θα τον αποδώσουμε στο 2022) και χαρακτηρισμό Ε3 ανάλογα με το έσοδο π.χ. Ε3_561_001 Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών Χονδρικές – Επιτηδευματιών.
Απλά δεν υπάρχει εδώ ο λογαριασμός «γέφυρα» μεταξύ των δύο χρήσεων (37.02.01.ΧΧΧΧ) και απλώς θα προσθέσουμε το ποσόν του τιμολογίου στα έσοδα της χρήσης 2021.
Στην τρέχουσα χρήση (2022) Το Τιμολόγιο Πώλησης (κωδικός mydata 1.1) θα διαβιβαστεί στο myData με κατηγορία 1_8 Έσοδα προηγουμένων Χρήσεων, κατηγορία ΦΠΑ ανάλογα το συντελεστή (π.χ. 1 για 24%) και κενό χαρακτηρισμό Ε3, απλά για να πιστωθεί ο ΦΠΑ προς απόδοση. 

Προπληρωμένα Έξοδα
Αντίστοιχα δουλεύει το σύστημα με τα «Προπληρωμένα Έξοδα». Με τον όρο αυτό εννοούμε έξοδα για υπηρεσίες ή είδη που αφορούν τη λειτουργία της επιχείρησης και θεωρούμε βέβαιο ότι θα έχει ή επιχείρηση σε μέλλοντα χρόνο και για τα οποία το τίμημα έχει ήδη καταβληθεί ή οφείλεται βάση παραστατικού που ήδη εξέδωσε ο προμηθευτής.
Μάλιστα εδώ η διαδικασία είναι πιο σωστή χρονικά:
Στο 2021, που έχει εκδοθεί το πραγματικό παραστατικό (τιμολόγιο προμηθευτή), χρεώνουμε τον 37.01.01.ΧΧΧΧ Προπληρωμένα έξοδα σε μη συνδεδεμένες οντότητες με τον ανάλογο ΦΠΑ για να συμψηφιστεί και πιστώνουμε το λογαριασμό του προμηθευτή (50.01.00.ΧΧΧΧ).
Το παραστατικό θα διαβιβαστεί στο mydata από τον προμηθευτή των αγαθών ή των υπηρεσιών. Εμείς θα χαρακτηρίσουμε το παραστατικό με κατηγορία 2_11 Έξοδα επομένων Χρήσεων, κατηγορία ΦΠΑ ανάλογα το συντελεστή (π.χ. 1 για 24%) και κενό χαρακτηρισμό Ε3, καθώς η καταχώρηση αφορά τακτοποίηση λογαριασμών ισολογισμού.
Στο 2022, με Λογιστική Εγγραφή πιστώνουμε τον λογαριασμό 37.01.01.ΧΧΧΧ και τον «κλείνουμε», με χρέωση του πραγματικού εξόδου (π.χ. κάποιος υπολογαριασμός του 64).
Θα χρησιμοποιηθεί (και διαβιβαστεί) το παραστατικό mydata 17.5 Λοιπές Εγγραφές Τακτοποίησης Εξόδων – Λογιστική Βάση με κατηγορία 2_12 Λοιπές Εγγραφές Τακτοποίησης Εξόδων, κατηγορία ΦΠΑ 8 (χωρίς ΦΠΑ γιατί αυτόν τον συμψηφίσαμε στο 2021) και χαρακτηρισμό Ε3 ανάλογα με το έξοδο π.χ. Ε3_585_009 Λοιπές Αμοιβές για υπηρεσίες ημεδαπής.
Στα Απλογραφικά λειτουργεί ανάλογα με πριν. Απλά δεν υπάρχει εδώ ο λογαριασμός «γέφυρα» μεταξύ των δύο χρήσεων (37.01.01.ΧΧΧΧ) και απλώς θα προσθέσουμε το ποσόν του τιμολογίου στα έξοδα της χρήσης 2022, χρησιμοποιώντας ακριβώς τα ίδια παραστατικά.

Σημείωση: Εξυπακούεται ότι οι εγγραφές είσπραξης από πελάτη ή πληρωμής σε προμηθευτή, καταχωρούνται στα λογιστικά αρχεία, υποχρεωτικά μόνο στα διπλογραφικά και δεν διαβιβάζονται στο mydata.

* Ο Χάρης Τσοχαντάρης είναι λογιστής – φοροτεχνικός, μέλος της διοίκησης της Prosvasis και συγγραφέας.