Κάθε νέα κυβέρνηση που σέβεται τον εαυτό της, ακόμη και όταν είναι η συνέχεια της προηγούμενης, μέσα στα πρώτα νομοσχέδια που καταθέτει στην Βουλή είναι και ένα νέο φορολογικό.

Απόστολος Αλωνιάτης*

Την παράδοση αυτή μάλλον τήρησε  και η τωρινή κυβέρνηση, που εκλέχτηκε από τις εκλογές του Ιουνίου.
Τι μας έφερε το νέο νομοσχέδιο. Παρατάσεις ήδη εφαρμοσμένων μέτρων, αλλά και μέτρα που περιέχονται στις προεκλογικές εξαγγελίες της εκλεγείσας κυβέρνησης. Δεν είναι αρκετά τα θέματα που πραγματεύεται, αφού αναμένεται το μεγάλο φορολογικό αμέσως μετά την κατάθεση του προϋπολογισμού στα τέλη του Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου. Εκεί θα δούμε τις όποιες ουσιαστικές αλλαγές γίνουν στην φορολογία, που άλλες θα μας επηρεάζουν από το 1/1/2024 και άλλες θα ισχύσουν από την κατάθεση του νόμου.

Διασύνδεση EFT/POS με ταμειακές

Μετά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε για την αναβάθμιση των Ταμειακών Φορολογικών Μηχανών (ΦΤΜ) και τη διασύνδεση με τα EFT/POS, η διασύνδεση των 540.000 συνολικά φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών με τα POS των επιχειρήσεων παίρνει και νέα αναγκαστική παράταση, ώστε όλες οι πλευρές να είναι έτοιμες να ανταποκριθούν σε αυτήν.
Επίσης, η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS αναβάλλεται για τον Δεκέμβριο του 2023.
Όσοι χρησιμοποιούν ταμειακές μηχανές παλαιού τύπου, θα έχουν μέχρι και ένα 12μηνο περιθώριο για να τις αλλάξουν.
Έτσι, για 140.000 φορολογικούς ηλεκτρονικούς μηχανισμούς με τερματικά (τύπου ΕΑΦΔΣΣ), το χρονοδιάγραμμα απόσυρσης και αντικατάστασής τους με νέου τύπου κλειστούς και απαραβίαστους μηχανισμούς αναβάλλεται έως το τέλος Ιουνίου 2024 για τις  για τις επιχειρήσεις εστίασης, ενώ για έως το τέλος Οκτωβρίου 2023 είναι η τρέχουσα προθεσμία για τους λοιπούς κλάδους επιχειρήσεων, αλλά και αυτή μάλλον θα παραταθεί.
Πάντως  ο χρόνος δεν είναι υπέρ των μεγάλων παρατάσεων μια και το κόστος για την αναβάθμιση και την αντικατάσταση ταμειακών μηχανών και ηλεκτρονικών μηχανισμών χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 165 εκατ. Ευρώ, και οι ημερομηνίες για να μην χαθούν τα χρήματα είναι συγκεκριμένες.

Βεβαιώσεις Μητρώου
Με την απόφαση Α.1096/28.6.2023 (ΦΕΚ 4304/Β’/5.7.2023)  καθορίζονται Βεβαιώσεις Μητρώου, που εκδίδονται αυτοματοποιημένα από το πληροφοριακό σύστημα της ΑΑΔΕ, μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE. Οι Βεβαιώσεις αυτές περιέχουν πληροφορίες για τον ΑΦΜ φορολογουμένου Φυσικού ή Μη Φυσικού Προσώπου/Επιχείρησης ως ακολούθως:

Α. Βεβαίωση Τρέχουσας Εικόνας Φυσικού Προσώπου/Ατομικής Επιχείρησης
Εκδίδεται βεβαίωση της τρέχουσας εικόνας Φυσικού Προσώπου, η οποία περιέχει τα στοιχεία που έχουν καταχωρηθεί στο Μητρώο της Φορολογικής Διοίκησης και αφορούν σε επωνυμικά στοιχεία, στοιχεία γέννησης και ταυτοποίησης, οικογενειακή κατάσταση, διεύθυνση κατοικίας, αρμόδια ΔΟΥ και σχέσεις φορολογουμένου. Στην περίπτωση Ατομικής Επιχείρησης η βεβαίωση περιέχει στοιχεία διεύθυνσης έδρας, αρμόδιας ΔΟΥ, διακριτικού τίτλου, έναρξης/διακοπής και κατάστασης επιχείρησης (για επιχειρήσεις με διακοπή εργασιών εμφανίζεται η τελευταία κατάσταση πριν τη διακοπή), Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, ΦΠΑ και Ενδοκοινοτικών Συναλλαγών, δραστηριοτήτων, εγκαταστάσεων εσωτερικού και έδρας αλλοδαπής.
Β. Βεβαίωση Τρέχουσας Εικόνας Μη Φυσικού Προσώπου/Επιχείρησης
Εκδίδεται βεβαίωση της τρέχουσας εικόνας Μη Φυσικού Προσώπου/Επιχείρησης, η οποία περιέχει τα στοιχεία, που έχουν καταχωρηθεί στο Μητρώο της Φορολογικής Διοίκησης για το Μη Φυσικό Πρόσωπο ή την Επιχείρηση και αφορούν σε στοιχεία επωνυμίας, διεύθυνσης έδρας, αρμόδιας ΔΟΥ, διακριτικού τίτλου, έναρξης/διακοπής και κατάστασης επιχείρησης (για επιχειρήσεις με διακοπή εργασιών εμφανίζεται η τελευταία κατάσταση πριν τη διακοπή), Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, ΦΠΑ και Ενδοκοινοτικών Συναλλαγών, δραστηριοτήτων, εγκαταστάσεων εσωτερικού και έδρας αλλοδαπής. 

Εγκυρότητα Βεβαιώσεων Μητρώου
Οι  βεβαιώσεις Μητρώου φέρουν ψηφιακή σφραγίδα και κωδικό γρήγορης απόκρισης (Quick Response Code) με τη χρήση του οποίου επαληθεύονται τα στοιχεία της Βεβαίωσης από τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ. Η επαλήθευση αφορά την εγκυρότητα της παραγόμενης βεβαίωσης κατά τον χρόνο έκδοσής της και τίθεται σηματοδότηση, σε περίπτωση που έχουν προκύψει σχετικές μεταβολές στα δεδομένα Μητρώου κατά το χρονικό διάστημα από την έκδοση αυτής μέχρι και τον έλεγχο του κωδικού γρήγορης απόκρισης.

Σφραγίδα apostille
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες πρέπει να επιτεθεί η επισημείωση της Σφραγίδας της Χάγης σύμφωνα με τον Ν.1947/1984 (σφραγίδα apostille) από την αρμόδια υπηρεσία των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ή η επικύρωση από το Τμήμα Επικυρώσεων του Κέντρου Εξυπηρέτησης και Πληροφόρησης Πολιτών Απόδημου Ελληνισμού (Κ.Ε.Π.Π.Α.Ε.) του Υπουργείου Εξωτερικών, κατά περίπτωση, επί των ως άνω εγγράφων που φέρουν κωδικό γρήγορης απόκρισης (Quick Response Code), προκειμένου να προσκομισθούν από τους ενδιαφερόμενους σε αρχές ξένων Κρατών, η επικύρωση αυτών θα γίνεται από τους ορισθέντες προς τούτο υπαλλήλους της αρμόδιας ΔΟΥ κατόπιν επαλήθευσης των στοιχείων της προς επικύρωση βεβαίωσης.

Υποχρεωτικά δεκτές
Οι ως άνω, εκδίδονται αποκλειστικά ψηφιακά και γίνονται υποχρεωτικά δεκτές σε κάθε είδους νόμιμη χρήση τους.

Έναρξη ισχύος
Η απόφαση ισχύει από την επομένη της δημοσίευσής της στο ΦΕΚ (ΦΕΚ 4304/Β’/5.7.2023), δηλαδή από την 6.7.2023. 

Αυτόματη δημιουργία Ε9 μέσω της εφαρμογής myPROPERTY
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση Α.1099/4.7.2023 (ΦΕΚ 4327/Β’/6.7.2023) σχετικά με την αυτόματη δημιουργία και υποβολή ψηφιακής δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) μέσω της εφαρμογής myPROPERTY.
Με την απόφαση αυτή και σε συνέχεια του σχετικού δελτίου τύπου της ΑΑΔΕ, καθορίζεται ο τρόπος σύνθεσης της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) αυτόματα, ο τύπος της δήλωσης, η διαδικασία υποβολής της και οι λοιπές λεπτομέρειες σχετικά με τη λειτουργία της ψηφιακής εφαρμογής. 

Πεδίο εφαρμογής
Στις περιπτώσεις που η δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτων υποβάλλεται ψηφιακά μέσω της εφαρμογής «myPROPERTY» σύμφωνα με την Α.1110/2022 απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ, δημιουργείται αυτόματα στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) Περιουσιολογίου Ακινήτων δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) των συμβαλλομένων με τις μεταβολές της ακίνητης περιουσίας αυτών.

Διαδικασία αυτόματης ψηφιακής υποβολής
Πριν από την ψηφιακή υποβολή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων μέσω της εφαρμογής «myPROPERTY», είναι απαραίτητη η επικαιροποίηση από τον πωλητή των στοιχείων του μεταβιβαζόμενου ακινήτου στην τρέχουσα περιουσιακή κατάσταση που εμφανίζεται στο ΟΠΣ Περιουσιολογίου Ακινήτων. Την ίδια υποχρέωση έχει και ο αποκτών το ακίνητο, εφόσον έχει ήδη δικαίωμα επί του μεταβιβαζόμενου ακινήτου. 

Τροποποιητική με το συμβόλαιο
Με την ανάρτηση του οικείου συμβολαίου από τον συμβολαιογράφο στην εφαρμογή «myPROPERTY» δημιουργείται αυτόματα δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) για κάθε συμβαλλόμενο (αγοραστή/στές και πωλητή/τές) με τις μεταβολές της ακίνητης περιουσίας που αφορούν είτε τον πίνακα 1 είτε τον πίνακα 2 αυτής. Ως προς το περιεχόμενο της δήλωσης στοιχείων ακινήτων που δημιουργείται αυτόματα ισχύουν τα εξής:
α) για τον μεταβιβάζοντα, τα πεδία της δήλωσης στοιχείων ακινήτων που αφορούν στην περιγραφή του ακινήτου συμπληρώνονται με τα στοιχεία που αντιστοιχούν στον Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου (Α.Τ.ΑΚ.) του μεταβιβαζόμενου ακινήτου και αντλούνται από την τρέχουσα περιουσιακή κατάσταση της ακίνητης περιουσίας του στο ΟΠΣ Περιουσιολογίου Ακινήτων,
β) για τον αποκτώντα, εφόσον δεν έχει δικαίωμα στο μεταβιβαζόμενο ακίνητο, τα πεδία της δήλωσης στοιχείων ακινήτων που αφορούν στην περιγραφή του ακινήτου συμπληρώνονται με τα στοιχεία που αντιστοιχούν στον Α.Τ.ΑΚ. του μεταβιβαζόμενου ακινήτου και αντλούνται από την τρέχουσα περιουσιακή κατάσταση της ακίνητης περιουσίας του μεταβιβάζοντα στο ΟΠΣ Περιουσιολογίου Ακινήτων. Εάν έχει ήδη δικαίωμα στο ακίνητο και έχει συμπληρώσει τον σχετικό Α.Τ.ΑΚ. κατά την υποβολή της ψηφιακής δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων στην εφαρμογή «myPROPERTY», τα πεδία της δήλωσης στοιχείων ακινήτων που αφορούν στην περιγραφή του ακινήτου συμπληρώνονται με τα στοιχεία που αντιστοιχούν στο συγκεκριμένο Α.Τ.ΑΚ. και αντλούνται από την τρέχουσα περιουσιακή κατάσταση της ακίνητης περιουσίας του στο ΟΠΣ Περιουσιολογίου Ακινήτων,
γ) για όλους τους συμβαλλόμενους, τα πεδία της δήλωσης στοιχείων ακινήτων που αφορούν το είδος του εμπραγμάτου δικαιώματος, το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του ακινήτου, το έτος γέννησης και τον ΑΦΜ του επικαρπωτή συμπληρώνονται με τα στοιχεία που αντλούνται από την υποβληθείσα δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτων στην εφαρμογή «myPROPERTY»,
δ) για όλους τους συμβαλλόμενους, τα πεδία της δήλωσης στοιχείων ακινήτων «αριθμός συμβολαίου», «ΑΦΜ συμβολαιογράφου» και «Ημερομηνία Συμβολαίου» συμπληρώνονται με τα στοιχεία που αντλούνται από την εφαρμογή «myPROPERTY»,
ε) για όλους τους συμβαλλόμενους, η στήλη «Κωδικός Μεταβολής» της δήλωσης στοιχείων ακινήτων συμπληρώνεται με τον κωδικό 1, σε περίπτωση δήλωσης νέου ακινήτου / εμπράγματου δικαιώματος, με τον κωδικό 2, σε περίπτωση μεταβολής στοιχείων του ακινήτου / εμπράγματου δικαιώματος ή με τον κωδικό 3, σε περίπτωση διαγραφής του ακινήτου / εμπράγματου δικαιώματος. Στο πεδίο «σημειώσεις του φορολογούμενου» αναγράφεται η φράση «Αυτόματη δημιουργία δήλωσης Ε9 από το myPROPERTY». 

Ηλεκτρονική ειδοποίηση

Εικόνα: “Ειδοποιήσεις” μέσα από το taxisnet

Μετά τη δημιουργία με αυτόματο τρόπο των δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9), σύμφωνα με τα αναφερόμενα, αναρτάται στη θυρίδα των συμβαλλομένων στην ψηφιακή πύλη «myAADE» ηλεκτρονική ειδοποίηση, την οποία ακολουθεί η αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος στη δηλωθείσα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους, προκειμένου να ενημερωθούν για τη δημιουργία της υποβληθείσας δήλωσης στοιχείων ακινήτων. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η αυτόματη δημιουργία δήλωσης στοιχείων ακινήτων λόγω τεχνικής ή άλλης αδυναμίας σύζευξης των στοιχείων των ακινήτων ή όταν ο συμβαλλόμενος είχε ήδη υποβάλει δήλωση στοιχείων ακινήτων για το ίδιο ακίνητο πριν την αυτόματη δημιουργία της από το σύστημα. 

Ημερομηνία ανάρτησης
Οι δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) που δημιουργούνται αυτόματα θεωρείται ότι έχουν οριστικώς υποβληθεί. Ως ημερομηνία υποβολής της δήλωσης θεωρείται η ημερομηνία ανάρτησης του μεταβιβαστικού συμβολαίου στην ψηφιακή εφαρμογή myPROPERTY.

Διόρθωση λαθών
Σε περίπτωση διαπίστωσης οποιασδήποτε αναντιστοιχίας μεταξύ του περιεχομένου του μεταβιβαστικού συμβολαίου και της αυτόματης δήλωσης στοιχείων ακινήτων, ο φορολογούμενος δύναται να υποβάλει εντός της νόμιμης προθεσμίας τροποποιητική δήλωση στο ΟΠΣ Περιουσιολογίου Ακινήτων.

Εξαιρέσεις από την αυτόματη υποβολή δηλώσεων Ε9
Η διαδικασία αυτόματης δημιουργίας και υποβολής δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) δεν εφαρμόζεται:
α) σε περίπτωση που δεν καταχωρηθούν τα στοιχεία του μεταβιβαστικού συμβολαίου ή/και δεν αναρτηθεί αυτό στην εφαρμογή «myPROPERTY» έως και την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Φεβρουαρίου του επόμενου της σύνταξης του συμβολαίου έτους,
β) στην περίπτωση που δεν έχει καταχωρηθεί ο/οι ΑΤΑΚ του μεταβιβαζόμενου ακινήτου κατά την ψηφιακή υποβολή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτου στην εφαρμογή «myPROPERTY».
Στις ανωτέρω περιπτώσεις α’ και β’ η δήλωση στοιχείων ακινήτων υποβάλλεται από τον φορολογούμενο εντός της νόμιμης προθεσμίας.

Έναρξη ισχύος – Μεταβατικές διατάξεις
Η παρούσα ισχύει για συμβολαιογραφικά έγγραφα που αναρτώνται στην ψηφιακή εφαρμογή «myPROPERTY» της ΑΑΔΕ από την επόμενη εργάσιμη ημέρα της δημοσίευσής της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και αφορούν δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων που έχουν υποβληθεί μετά την 17η Μαΐου 2023.

Ποιες οφειλές μεταφέρονται στα Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης οφειλών
Με την απόφαση Δ.ΟΡΓ.Α 1079613 ΕΞ 20.6.2023, γίνεται μεταφορά στα Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕ.Β.ΕΙΣ.) Αττικής και Θεσσαλονίκης οφειλών φορολογουμένων
Πιο συγκεκριμένα με την ανωτέρω απόφαση, μεταφέρονται:

α) Στα Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕ.Β.ΕΙΣ.) Αττικής και Θεσσαλονίκης:
i. οι οφειλές που έχουν βεβαιωθεί ή προκύπτουν από την καταχώριση των στοιχείων νόμιμων ή εκτελεστών τίτλων στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων όλων των Δ.Ο.Υ. των Νομών Αττικής και Θεσσαλονίκης, πλην αυτών του Τμήματος Ειδικών Καθεστώτων ΦΠΑ στο πλαίσιο του ηλεκτρονικού εμπορίου της Δ.Ο.Υ. Κατ. Εξωτερικού και Εναλ/κής Φορ/σης Φορ/κών Κατ. Ημεδαπής,
ii. οι αρμοδιότητες των Τμημάτων «Εσόδων» των ιδίων Δ.Ο.Υ. των ως άνω Νομών, αντίστοιχα,
iii. οι αρμοδιότητες των Τμημάτων «Δικαστικό και Νομικής Υποστήριξης», συμπεριλαμβανομένων και των αρμοδιοτήτων του Γραφείου Ληξιπρόθεσμων Οφειλών αυτών των υφιστάμενων Δ.Ο.Υ. Α1′ τάξεως των Νομών Αττικής και Θεσσαλονίκης, πλην όσων αφορούν στη νομική υποστήριξη επί προσφυγών, ενδικοφανών προσφυγών ή λοιπών ένδικων βοηθημάτων και ένδικων μέσων κατά πράξεων επιβολής φόρων, τελών, προστίμων ή ειδικών εισφορών που θα εκδίδονται από τις ως άνω Δ.Ο.Υ..
Ακόμη ανακαθορίζονται:
α) οι επιχειρησιακοί στόχοι, η δομή και οι αρμοδιότητες των ΚΕ.Β.ΕΙΣ. Αττικής και Θεσσαλονίκης.
β) οι επιχειρησιακοί στόχοι, η δομή και οι αρμοδιότητες των Δ.Ο.Υ. Α2 τάξεως.
γ) οι επιχειρησιακοί στόχοι, η δομή και οι αρμοδιότητες των Φορολογικών Περιφερειών (Φ.Π.) και
δ) οι αρμοδιότητες της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης (Ε.Μ.ΕΙΣ.).
Η Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης (Ε.Μ.ΕΙΣ.) είναι παράλληλα αρμόδια με τις Δ.Ο.Υ., τα Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕ.Β.ΕΙΣ.) Αττικής και Θεσσαλονίκης της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικών Λειτουργιών (Γ.Δ.Φ.Λ.), το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.) και το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.), για την επιδίωξη της είσπραξης οφειλών οφειλέτη, εφόσον στον Α.Φ.Μ του έχει βεβαιωθεί συνολική βασική ληξιπρόθεσμη οφειλή που υπερβαίνει το ποσό του 1.500.000 ευρώ. 

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.