Έχει γίνει πια…  παράδοση κάθε νέα χρονιά, μαζί με τις ευχές μας, να  σας μεταφέρουμε στα πρώτα άρθρα του χρόνου τις «νέες ημερομηνίες», οι οποίες  μας έρχονται από την προηγούμενη χρονιά. Πέρα λοιπόν από τις κλασικές παρατάσεις, τέλη κυκλοφορίας κ.λπ., έχουμε και παρατάσεις σε άλλα αντικείμενα, μερικές από αυτές με προϋποθέσεις.

Απόστολος Αλωνιάτης* 

Συνοπτικά οι νέες ημερομηνίες
Τέλη Κυκλοφορίας
Πληρωμή και ψηφιακή κατάθεση πινακίδων έως την 28η Φεβρουαρίου
Καταθέσεις δηλώσεων έως την 28η Φεβρουαρίου
– Των τροποποιητικών δηλώσεων με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων εφόσον η βεβαίωση εκδόθηκε εντός του 2021
– Των τροποποιητικών δηλώσεων εισοδημάτων εφόσον η βεβαίωση εκδόθηκε εντός του 2021 αλλά η αποστολή του ηλεκτρονικού αρχείου δεν έγινε εμπρόθεσμα στην ΑΑΔΕ λόγω υπαιτιότητας του εργοδότη
– Των τροποποιητικών δηλώσεων αγροτικών ενισχύσεων εφόσον η βεβαίωση εκδόθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ εντός του 2021
– Των δηλώσεων αποβιωσάντων το 2020 που υποβάλλονται χειρόγραφα από τους κληρονόμους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ
– Των δηλώσεων όσων έγινε δεκτό το αίτημα μεταφοράς της φορολογικής τους κατοικίας στο εξωτερικού το 2021 ή δεν έγινε δεκτό λόγω ανεπάρκειας ή ανακρίβειας των σχετικών δικαιολογητικών
Ρύθμιση κορωνο-χρεών σε 36 έως 72 δόσεις
Αιτήσεις έως την 26η Ιανουαρίου
Μεταβιβάσεις ακινήτων
Υπογραφή συμβολαίων έως την 31η Ιανουαρίου. Προϋπόθεση η υποβολή δήλωσης μεταβίβασης έως τέλος του έτους
Πόθεν έσχες
Εμπρόθεσμη κατάθεση έως την 16η Φεβρουαρίου
Πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ
Επέκταση μέτρου έως 31 Μαρτίου
Επιστρεπτέα Προκαταβολή
Παράταση πληρωμή 1ης δόσης έως την 30η Ιουνίου. Παράταση έως την 31η Μαρτίου, 15% έκπτωση σε εφάπαξ εξόφληση.
Πάγιες Δαπάνες
Επέκταση εξαργύρωσης του πιστωτικού έως την 30η Ιουνίου
Μειωμένος ΦΠΑ
Επέκταση έως την 30η Ιουνίου για υλικά αιμοκάθαρσης και ατομικής υγιεινής
Δαπάνες για πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση
Επέκταση για 3 έτη της έκπτωσης κατά 100%
Σύνδεση Φορολογικών Ταμειακών Μηχανών
Έως την 31η Μαρτίου για αντικατάσταση και σύνδεση με Taxisnet. Έως το 2024 για σύνδεση με POS 

Τέλη κυκλοφορίας
Με απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών Α.1268/28.12.2021(ΦΕΚ 6322/Β’/30.12.2021), παρατάθηκε η προθεσμία για την καταβολή των τελών κυκλοφορίας του 2022, καθώς και για τη θέση των οχημάτων σε εκούσια ακινησία, έως τις 28 Φεβρουαρίου 2022.
Όπως επισημαίνει σε δήλωσή του ο κ. Βεσυρόπουλος, «η Κυβέρνηση έχει πλήρη αντίληψη και συναίσθηση των δυσκολιών, αλλά και των ιδιαίτερων συνθηκών, που έχει δημιουργήσει η πανδημία. Η παράταση για την καταβολή των τελών κυκλοφορίας είναι επιβεβλημένη, για να διευκολύνει τους πολίτες και να δοθεί η δυνατότητα σε όλους να εκπληρώσουν αυτή την υποχρέωση».
Το Υπουργείο Οικονομικών τονίζει ότι δεν θα υπάρξει νέα παράταση και η εξόφληση των τελών κυκλοφορίας πρέπει να γίνει έως τις 28 Φεβρουαρίου 2022.

Δηλώσεις
Με την απόφαση Α.1264/24.12.2021 (ΦΕΚ 6278/Β’/29.12.2021), δόθηκε παράταση προθεσμίας υποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, οι οποίες έχουν καταληκτική ημερομηνία υποβολής την 31η Δεκεμβρίου 2021.
Πιο συγκεκριμένα παρατείνεται έως την 28η Φεβρουαρίου 2022 η προθεσμία υποβολής των κάτωθι δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων των οποίων η καταληκτική προθεσμία υποβολής είναι η 31η Δεκεμβρίου 2021:
i. Τροποποιητικές δηλώσεις με αγροτικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις που ανάγονται σε προηγούμενα έτη, εφόσον η βεβαίωση για τα εν λόγω ποσά εκδόθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ εντός του 2021.
ii. Δηλώσεις φορολογικού έτους 2020, σε περίπτωση θανάτου του φορολογούμενου, για τις οποίες υπόχρεοι σε υποβολή είναι οι κληρονόμοι του.
iii. Δηλώσεις φορολογούμενων, των οποίων έγινε δεκτό το αίτημα μεταφοράς της φορολογικής τους κατοικίας στην αλλοδαπή εντός του 2021 ή δεν έγινε δεκτό το αίτημά τους, λόγω του γεγονότος ότι τα δικαιολογητικά που προσκόμισαν εμπρόθεσμα δεν κρίθηκαν επαρκή και ακριβή (σχετ. ΠΟΛ.1201/2017, άρθρο 5).
iv. Τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών, αναδρομικά επιδομάτων ανεργίας, αναδρομικά αμοιβών ιατρών του ΕΣΥ, από απογευματινά ιατρεία νοσοκομείων του ΕΣΥ, καθώς και με λοιπά εισοδήματα, που, ομοίως, ανάγονται σε παλαιότερο έτος, εφόσον οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων εκδόθηκαν εντός του 2021.
v. Τροποποιητικές δηλώσεις, που υποβάλλονται μετά την καταληκτική προθεσμία, όχι λόγω υπαιτιότητας του δικαιούχου των εισοδημάτων, αλλά εξαιτίας εκπρόθεσμης αποστολής αρχικού ή τροποποιητικού ηλεκτρονικού αρχείου στην Α.Α.Δ.Ε., μηνιαίου ή ετήσιου, ή εξαιτίας εκπρόθεσμης χορήγησης, για οποιονδήποτε λόγο, έντυπης βεβαίωσης από τον εργοδότη/αρμόδιο φορέα που έχει την υποχρέωση, εφόσον οι βεβαιώσεις από τον φορέα εκδόθηκαν ή τροποποιήθηκαν εντός του 2021.
vi. Δηλώσεις που περιλαμβάνουν ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές προηγούμενων ετών και α) είτε φορολογούνται στο έτος που ανάγονται, εφόσον αναγράφονται διακεκριμένα στην ετήσια βεβαίωση αποδοχών που χορηγήθηκε στον δικαιούχο εντός του 2021 ή προκύπτει με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο το έτος στο οποίο ανάγονται, β) είτε φορολογούνται στο έτος καταβολής τους (φορολογικό έτος 2020), λόγω του ότι δεν χορηγήθηκε βεβαίωση αποδοχών και δεν μπορεί να αποδειχθεί με άλλο πρόσφορο μέσο το έτος ή τα έτη, στα οποία αυτές ανάγονται.

Προσοχή: 1. Για όλες τις ανωτέρω, από 1 έως 6, περιπτώσεις, οι δηλώσεις υποβάλλονται μέχρι την 31.12.2021 με τους τρόπους που προβλέπονται στην υπό στοιχεία Α.1118/2021 (Β’ 2226) απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.
2. Από την 1.1.2022 και μέχρι την 28.2.2022, οι παραπάνω δηλώσεις υποβάλλονται αποκλειστικά μέσω της εφαρμογής «ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΜΟΥ» στην ψηφιακή πύλη myAADE (myaade.gov.gr) και εκκαθαρίζονται από τις αρμόδιες Δ.Ο.Υ.
3. Ειδικά οι τροποποιητικές δηλώσεις με αγροτικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις, που ανάγονται σε προηγούμενα έτη, πέραν του χρονικού διαστήματος από 1.1.2022 μέχρι και 28.2.2022, δύνανται να υποβάλλονται μέσω της εφαρμογής «ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΜΟΥ» και μέχρι την 31.12.2021, προκειμένου να εκκαθαριστούν από τις Δ.Ο.Υ., σύμφωνα με τις συνυποβαλλόμενες βεβαιώσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ

Νέες υποχρεώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος 

Εισφορά πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης
Από την 1η Ιανουαρίου 2022 επιβάλλεται στους καταναλωτές εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος 0,05€ για κάθε πλαστικό μίας χρήσης που διατίθεται ως συσκευασία των έτοιμων ποτών και φαγητών στη μαζική εστίαση και στο λιανεμπόριο.
Το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών αγαθών συγκέντρωσε 8 χρήσιμες ερωτήσεις και απαντήσεις σε σχέση με τον νόμο για τα μιας χρήσης πλαστικά προϊόντα εστίασης που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία τροφίμων και ποτών και ο οποίος τίθεται σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2022.

1. Τι προβλέπει η νέα νομοθεσία για τα πλαστικά προϊόντα εστίασης μιας χρήσης;
Ο νόμος 4736/2020 για την Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον ορίζει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2022 επιβάλλεται περιβαλλοντική εισφορά στους πλαστικούς περιέκτες μιας χρήσης που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία τροφίμων (π.χ. ζεστά μαγειρεμένα φαγητά, έτοιμες σαλάτες με σως εντός συσκευασίας, σερβιριζόμενα είδη ζαχαροπλαστείου) και ποτών (καφέδες, ροφήματα κ.ά.), τα οποία προορίζονται για άμεση κατανάλωση (είτε επί τόπου είτε εκτός του καταστήματος), καταναλώνονται από τον περιέκτη τους και δεν χρειάζονται περαιτέρω προετοιμασία/επεξεργασία (ιδίως μαγείρεμα, βράσιμο, αναθέρμανση, ζέσταμα ή προσθήκη άλλου υλικού).
Η εισφορά δεν αφορά στα υλικά συσκευασίας που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία χύμα τροφίμων όπως π.χ. τυριά, αλλαντικά, κρέας, αλίπαστα, ούτε τυποποιημένα προϊόντα που διατίθενται από τα ράφια των καταστημάτων.

2. Σε ποια πλαστικά επιβάλλεται περιβαλλοντική εισφορά;
Η περιβαλλοντική εισφορά επιβάλλεται στους περιέκτες τροφίμων, τα κύπελλα ποτών και τα καλύμματα/καπάκια αυτών εφόσον:
– είναι μιας χρήσης και
– είναι φτιαγμένα από πλαστικό υλικό ή έχουν πλαστική επικάλυψη, επένδυση ή επίστρωση ή περιέχουν στη χαρτόμαζά τους συνθετικά πολυμερικά πρόσθετα.
Η εισφορά δεν αφορά φιάλες (π.χ. μπουκάλια).
Δεν αφορά άλλου τύπου συσκευασίες, πιάτα, πακέτα και περιτυλίγματα ή άλλα υλικά π.χ. χαρτί.

3. Ποιο είναι το ύψος της εισφοράς;
Η περιβαλλοντική εισφορά ορίζεται σε 0,05€ (0,04€ πλέον Φ.Π.Α. 24%) για κάθε τεμάχιο πλαστικού προϊόντος: π.χ. στην περίπτωση του καφέ ο καταναλωτής πρέπει να καταβάλει 0,05€ για το ποτήρι και 0,05€ για το κάλυμμα (καπάκι), συνολικά δηλαδή 0,10€. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις περιεκτών όπου τα καλύμματα δεν αποσπώνται από τον περιέκτη και η εισφορά που καταβάλλεται είναι ενιαία (0,05€).

4. Ποιες επιχειρήσεις υποχρεούνται να εφαρμόσουν τον νέο νόμο;
Η περιβαλλοντική εισφορά αφορά στις πλαστικές συσκευασίες που διατίθενται από:
– επιχειρήσεις που διαθέτουν προϊόντα εστίασης σε καθήμενους ή περαστικούς πελάτες ή που τα διανέμουν εκτός της επιχείρησης,
– επιχειρήσεις στις οποίες παρέχονται υπηρεσίες αναψυχής με συνοδεία φαγητού ή ποτού,
– κυλικεία (σχολείων, νοσοκομείων, ξενοδοχείων κ.λπ.),
– επιχειρήσεις εστίασης σε χώρους μεταφορικών μέσων (τρένα, πλοία, αεροπλάνα κ.λπ.),
– επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου.
Ο νόμος δεν προβλέπει καμία εξαίρεση.

5. Ποιος εισπράττει την εισφορά;
Η περιβαλλοντική εισφορά έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα έσοδα από αυτή αποτελούν δημόσια έσοδα, τα οποία εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και αποδίδονται στο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου «Πράσινο Ταμείο», με σκοπό τη διάθεσή τους αποκλειστικά σε δράσεις που αφορούν στην προστασία του Περιβάλλοντος.

6. Ποια είναι η εναλλακτική για τον καταναλωτή και σε ποιες περιπτώσεις δεν είναι δυνατή;
Ο καταναλωτής μπορεί να ζητήσει την συσκευασία των τροφίμων ή ποτών της ερώτησης 1 σε επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες, τις οποίες φέρει μαζί του ή αγοράζει στο σημείο πώλησης. Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να εξασφαλίζουν την ύπαρξη προς πώληση στους καταναλωτές επαναχρησιμοποιήσιμων συσκευασιών.
Ωστόσο, η επιχείρηση μπορεί να αρνηθεί να εξυπηρετήσει τον καταναλωτή με  επαναχρησιμοποιούμενη συσκευασία στην περίπτωση που τίθεται θέμα επιμόλυνσης του τροφίμου ή του ποτού ή ακόμη του εξοπλισμού της.
Προτεραιότητα έχει η δημόσια υγεία.
Ειδικά για τις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, η υγειονομική διάταξη Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/23.3.2017 είναι ακόμα πιο αυστηρή ορίζοντας ότι το σύστημα σερβιρίσματος για τα προμαγειρεμένα και μαγειρεμένα τρόφιμα πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε οι τροφές που προσφέρονται να προστατεύονται από την άμεση μόλυνση που θα μπορούσε να προκύψει από την εγγύτητα του καταναλωτή.

7. Έχουν ληφθεί μέτρα για άλλα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης;
Από το 2018 καταβάλλεται περιβαλλοντικό τέλος για τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς, ενώ από τον Ιούλιο του 2021 ξεκίνησε η σταδιακή κατάργηση προϊόντων μιας χρήσης όπως τα πλαστικά καλαμάκια, κουταλάκια, μαχαιροπίρουνα, αναδευτήρες ποτών, μπαντονέτες κ.λπ., η οποία ολοκληρώνεται τον Μάιο του 2022.

8. Τι ισχύει για τις υπόλοιπες πλαστικές συσκευασίες;
Για τις πλαστικές συσκευασίες υπάρχουν ήδη συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων (π.χ. Ανακύκλωσης), κάτι που δεν ισχύει για τα συγκεκριμένα είδη μιας χρήσης, ενώ από το 2023 ο νόμος έχει προβλέψει τη δημιουργία υποχρεωτικού συστήματος εγγυοδοσίας φιαλών.

Οδηγίες εφαρμογής του μέτρου
Η ΑΑΔΕ για την εφαρμογή του Ν. 4736/2020 (ΦΕΚ Α’ 200/20.10.2020) «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον και λοιπές διατάξεις», έχει εκδώσει μία απόφαση, την Α.1251 (ΦΕΚ B’ 5982/20.12.2021) και μία εγκύκλιο εφαρμογής την Ε. 2236/2021«Εισφορά προστασίας περιβάλλοντος» στα πλαστικά μιας χρήσης από 1.1.2022»

Προσοχή: Σύμφωνα με το τελευταίο έγγραφο: α) Στην περίπτωση έκδοσης αποδείξεων εσόδου με χρήση ΑΔΗΜΕ ή ΦΤΜ, πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις στον προγραμματισμό ειδών του ΦΗΜ, ώστε η εισφορά προστασίας περιβάλλοντος για πλαστικό μιας χρήσης να είναι ένα διακριτό είδος που υπόκειται σε Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α.), το οποίο θα ανήκει σε ένα νέο διακριτό «ΤΜΗΜΑ» με όνομα «ΕΙΣΦΟΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ» και β) προκειμένου να παρασχεθεί εύλογος χρόνος για τις απαραίτητες ρυθμίσεις στον προγραμματισμό ειδών του ΦΗΜ, δύναται για τη χρέωση της εν λόγω εισφοράς να χρησιμοποιείται το ήδη υπάρχον «ΤΜΗΜΑ» με το όνομα «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ» έως και την 31.01.2022.

*Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.