Επανένταξη σε ρυθμίσεις οφειλών για εφορία και ΕΦΚΑ, τροποποιήσεις-συμπληρώσεις στο Ε9…  μαζί με τις άλλες τρέχουσες υποχρεώσεις.

Απόστολος Αλωνιάτης*

Μπορεί οι δηλώσεις να τελείωσαν αλλά δεν τελειώνουν οι εργασίες για τις επιχειρήσεις και τα λογιστικά γραφεία. Εργασίες, που προστίθενται πέρα από τις καθημερινές… και βέβαια αναφέρομαι στα myDATA της ΑΑΔΕ.
Στο παρόν άρθρο θα δούμε θέματα που αφορούν υποχρεώσεις, εκτός από τις τρέχουσες, για τις οποίες πρέπει να δώσουμε προσοχή ώστε μην χαθούν προθεσμίες και ευκαιρίες.

Ψηφίστηκε η επανένταξη σε 100 και 120 δόσεις
Σε προηγούμενο άρθρο είχαμε αναφερθεί στην παράταση της επανένταξης στις 100 – 120, δόσεις των φορολογουμένων που είχαν χάσει τις σχετικές ρυθμίσεις μέσα στην πανδημία.
Πέρα από τα όσα ορίζει ο νόμος, η πρόσθετη υποχρέωση των φορολογουμένων ήταν η πληρωμή τριών δόσεων μαζί μέχρι την Παρασκευή 29 Οκτωβρίου, τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα.
Σχετικό ήταν και το άρθρο 99 του Ν.4842/2021 (ΦΕΚ Α’ 190/13-10-2021), το οποίο αναφέρει, ότι στο άρθρο 291 του Ν.4738/2020 (Α’ 207), γίνεται τροποποίηση και για την επανένταξη πληγέντων από την πανδημία του κορωνοϊού COVID-19 στις ρυθμίσεις των άρθρων 1 έως και 17 του ν.4321/2015, (100 δόσεις) και των άρθρων 98 έως και109 του ν.4611/2019 (120 δόσεις) και του ν.4469/2017, θα πρέπει:
i. Οφειλέτες με οφειλές βεβαιωμένες στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) και τα Ελεγκτικά Κέντρα και δόσεις ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής, για τις οποίες έχουν χορηγηθεί αναστολή είσπραξης και παράταση καταβολής, σύμφωνα με την από 11.3.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 55), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν.4682/2020 (Α’ 76), την από 30.3.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν.4684/2020 (Α’ 86), την από 1.5.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 90), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν.4690/2020 (Α’104) και τον ν.4690/2020, οι οποίοι απώλεσαν κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος 1η Μαρτίου 2020 έως και 31 Ιουλίου 2021 ρύθμιση τμηματικής καταβολής σύμφωνα με: α) τα άρθρα 1 έως και 17 του ν.4321/2015 (Α’ 32), β) τα άρθρα 98 έως και 109 του ν.4611/2019 (Α’ 73) και γ) τον ν.4469/2017 (Α’ 62), δύνανται να επανενταχθούν στο ίδιο καθεστώς ρύθμισης με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις για την υπολειπόμενη οφειλή και για τον εναπομείναντα αριθμό δόσεων της ρύθμισης κατόπιν αίτησής τους. Η επανένταξη του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή των δόσεων των μηνών Αυγούστου και Σεπτεμβρίου 2021, η οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα Οκτωβρίου 2021 μαζί με τη δόση του μηνός Οκτωβρίου 2021. Η καταληκτική ημερομηνία της αναβιώσασας ρύθμισης επεκτείνεται κατά το πλήθος των δόσεων που ήταν ανεξόφλητες την ημέρα της αναβίωσης.
ii. Οφειλέτες που ανήκουν στις ακόλουθες κατηγορίες:
(α) εφόσον πρόκειται για οφειλέτες φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που επλήγησαν λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, να έχουν κύριο ΚΑΔ δραστηριότητας που ορίζεται σύμφωνα με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών,
(β) εφόσον πρόκειται για οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες:
(βα) είτε η σύμβαση εργασίας τους να ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.07.2021, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, σύμφωνα με το άρθρο δέκατο τρίτο της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 64), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 3 του ν.4682/2020 (Α’ 76), το άρθρο 11 της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν.4683/2020 (Α’ 83) και το άρθρο 68 του ν.4756/2020 (Α’ 235),
(ββ) είτε έλαβαν αποζημίωση ειδικού σκοπού με μονομερή δήλωση για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.07.2021, σύμφωνα με το άρθρο 68 του ν.4756/2020 και το άρθρο 13 της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 3 του ν.4682/2020,
(βγ) είτε εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.07.2021, σύμφωνα με το άρθρο 31 του ν.4690/2020, το άρθρο 123 του ν.4714/2020 και το άρθρο 40 του ν.4778/2021 (Α’ 26),
(βδ) είτε έλαβαν μειωμένο μίσθωμα για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.07.2021 και έχουν αποζημιωθεί κατόπιν ελέγχου των δηλώσεων «COVID», σύμφωνα με το άρθρο δεύτερο της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν.4683/2020, την παρ. 2 του άρθρου 13 του ν.4690/2020 (Α’ 104) και το άρθρο 27 του ν.4772/2021 Α’ 17),
(βε) είτε ήταν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ οποιοδήποτε διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.07.2021 και οι οποίοι απώλεσαν κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος 1ης.3.2020 έως και 31η.7. 2021 ρύθμιση τμηματικής καταβολής σύμφωνα με: i) τα άρθρα 1 έως και 17 του ν.4321/2015, ii) τα άρθρα 98 έως και 109 του ν.4611/2019 και iii) τον ν.4469/2017 δύνανται να επανενταχθούν στο ίδιο καθεστώς ρύθμισης με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις για την υπολειπόμενη οφειλή και για τον εναπομείναντα αριθμό δόσεων της ρύθμισης κατόπιν αίτησής τους. Η επανένταξη του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή των δόσεων των μηνών Αυγούστου και Σεπτεμβρίου 2021, η οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα Οκτωβρίου 2021 μαζί με τη δόση του μηνός Οκτωβρίου 2021. Η καταληκτική ημερομηνία της αναβιώσασας ρύθμισης επεκτείνεται κατά το πλήθος των δόσεων που ήταν ανεξόφλητες την ημέρα της αναβίωσης.»

ΕΦΚΑ – Ρυθμίσεις
Σχετικές οδηγίες, που αφορούν την ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών σε 120 δόσεων και διευκρινήσεις ότι αυτές δεν αναβιώνουν αν χαθούν μετά τον επανυπολογισμό, έδωσε με την εγκύκλιο 56/2021 ο e-ΕΦΚΑ.
Η εγκύκλιος αφορά οφειλόμενες εισφορές, μη μισθωτών Ελευθέρων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολουμένων, περιόδου 1-1-2002 έως 31-12-2016, οι οποίες έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης ν.4611/2019.
Να θυμίσουμε ότι με τις διατάξεις του ν.4611/2019 (αρθ. 1-18) δόθηκε η δυνατότητα ρύθμισης ασφαλιστικών οφειλών έως και 31-12-2018, προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης σε φυσικά πρόσωπα, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες με ενεργή ή μη επαγγελματική δραστηριότητα, κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου.
Ειδικότερα, για τις οφειλόμενες εισφορές Ελευθέρων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολουμένων της χρονικής περιόδου 1-1-2002 έως 31-12-2016 δόθηκε η δυνατότητα επανυπολογισμού τους μετά από επιλογή του οφειλέτη. Ως βάση για τον επανυπολογισμό τους ορίστηκε το ποσό που αντιστοιχούσε στον κατώτατο μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, όπως ίσχυε κατά την 31-12-2018 (586,08 €) προσδιορίζοντας την νέα μηνιαία εισφορά για τον κλάδο σύνταξης σε 117,22 € και για τον κλάδο υγείας σε 40,73 €.
Στην παρ. 4 του άρθρου 17 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι η απώλεια της ρύθμισης μεταξύ άλλων επιφέρει την αναβίωση της οφειλής και των πάσης φύσεως προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και τόκων λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής στην κατάσταση που είχαν κατά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, πριν τον τυχόν επανυπολογισμό τους.
Με τις νέες διατάξεις του άρθ. 87 του ν.4826/2021 ορίζεται ότι οι οφειλέτες που υπάγονται στη ρύθμιση οφειλής του ν.4611/2019, έχοντας επιλέξει επανυπολογισμό της οφειλής τους, διατηρούν τον ως άνω επανυπολογισμό και μετά την απώλεια της ρύθμισης.
Συνεπώς, οφειλόμενες εισφορές, μη μισθωτών Ελευθέρων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολουμένων, της χρονικής περιόδου 1-1-2002 έως 31-12-2016, οι οποίες έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης ν.4611/2019 μετά από επανυπολογισμό, δεν αναβιώνουν μετά από απώλεια της ρύθμισης, αλλά παραμένουν, επανυπολογισμένες, όπως προσδιορίσθηκαν κατά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση.

Ε9
Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΑΑΔΕ σε λειτουργία η εφαρμογή για τις αρχικές/τροποποιητικές δηλώσεις ΕΝΦΙΑ 2021 από τις 13 Οκτωβρίου 2021.
Οι φορολογούμενοι έχουν την δυνατότητα να διορθώσουν λάθη ή να προσθέσουν τα σωστά τετραγωνικά στο έντυπο Ε9 , λίγο πριν από τη λήξη της πληρωμής των δύο πρώτων δόσεων του ΕΝΦΙΑ την Παρασκευή 29 Οκτωβρίου. Μετά τις αλλαγές η εφορία θα διενεργήσει νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ και θα αναρτηθεί το νέο εκκαθαριστικό, είτε αυτό είναι μειωμένο είτε προσαυξημένο σε σχέση με το προηγούμενο.
Προσοχή: Στην περίπτωση που από τις αλλαγές προκύψει μείωση φόρου ύψους 300 ευρώ και άνω, οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην εφορία που να αποδεικνύουν την ορθότητα των νέων στοιχείων.  

Χωρίς πρόστιμο
Να θυμίσουμε ότι με το νόμο ν.4764/2020 (ΦΕΚ Α’ 256/23-12-2020), έχουν ανασταλεί τα πρόστιμα στις τροποποιητικές δηλώσεις του Ε9, έως ότου ολοκληρωθεί η Κτηματογράφηση της χώρας, ώστε να μπορούν οι φορολογούμενοι να δηλώσουν τα πραγματικά στοιχεία των δικαιωμάτων που έχουν επί των ακινήτων.

Πως θα γίνουν οι τροποποιήσεις
Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), όσοι υποβάλουν δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) θα πρέπει να ακολουθήσουν τα ακόλουθα βήματα:
1. Επιλέξτε το έτος που θέλετε να υποβάλλετε Ε9 και από τις διαθέσιμες ενέργειες της αρχικής σελίδας, επιλέξτε δημιουργία δήλωσης Ε9 για να προβείτε στις απαραίτητες τροποποιήσεις της περιουσιακής σας κατάστασης.
2. Μπορείτε να εισάγετε/μεταβάλλετε/διαγράψετε ακίνητο των πινάκων 1 (κτίσματα και οικόπεδα) και 2 (γήπεδα).
3, Εάν εισάγετε ακίνητο, συμπληρώστε όλα τα υποχρεωτικά πεδία που αφορούν τα περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου (τετραγωνικά μέτρα, είδος εμπράγματου δικαιώματος, ποσοστό συνιδιοκτησίας κ.λπ.) και επίσης κάντε γεωγραφικό εντοπισμό του ακινήτου είτε μέσω επιλογής του νομού, δημοτικού διαμερίσματος και δρόμων οικοδομικού τετραγώνου είτε μέσω επιλογής ανοίγματος του χάρτη Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων.
4. Εάν μεταβάλλετε ακίνητο, τροποποιήστε μόνο τα περιγραφικά στοιχεία για τα οποία απαιτείται τροποποίηση.
5. Από το έτος 2013 και μετά, κατά την οριστική υποβολή των δηλώσεων Ε9, ζητείται υποχρεωτικά η αναγραφή του αριθμού παροχής ρεύματος στα κτίσματα στα οποία έχετε πλήρη κυριότητα ή επικαρπία.
6. Από το έτος 2014 και μετά, ανάλογα με την αιτία εισαγωγής/μεταβολής/διαγραφής ακινήτου που θα επιλέξετε, θα πρέπει να συμπληρώσετε τα υποχρεωτικά πεδία που ζητούνται και αφορούν στοιχεία συμβολαίων (αριθμός και ημερομηνία συμβολαίου, Α.Φ.Μ. συμβολαιογράφου), στοιχεία διαθήκης εφόσον υπάρχει (αριθμός και ημερομηνία δημοσίευσης, ημερομηνία θανάτου) κ.λπ.
7. Κατά την οριστική υποβολή δήλωσης Ε9, μπορεί να ζητηθεί η μεταβολή συγκεκριμένων ακινήτων λόγω ελλείψεων στα στοιχεία τους.
8. Οποιαδήποτε ενέργεια κάνετε, αποθηκεύεται προσωρινά.
9. Όταν ολοκληρώσετε τις μεταβολές της περιουσιακής σας κατάστασης, ελέγξτε το πως έχει διαμορφωθεί μέσω της προεπισκόπησης περιουσιακής κατάστασης.
10. Επιλέξτε οριστική υποβολή της δήλωσης Ε9 και εάν επιθυμείτε, μεταφορά της δήλωσης στο επόμενο έτος. Να σημειώσουμε εδώ ότι αν κάνουμε τροποποιήσεις σε παλαιότερα χρόνια, πρέπει να κάνουμε την μεταφορά στο επόμενο έτος ώστε να ενημερωθεί η πενταετία.

*Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.