«Χαμένοι στη μετάφραση» είμαστε τη φετινή χρονιά ως προς την ημερομηνία κατάθεσης του «ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ» από τους υπόχρεους φορολογούμενους. 

Απόστολος Αλωνιάτης*

Με ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.pothen.gr/, μας ενημέρωσαν ότι «Η εφαρμογή «Καταχώριση Καταστάσεων Υπόχρεων» θα είναι διαθέσιμη από την Δευτέρα 27/11/2023 έως και την Παρασκευή 1/12/2023 για τυχόν ανάγκες τροποποίησης των καταλόγων του έτους 2023, από τους αρμόδιους φορείς.»
Να θυμίσουμε ότι αυτή είναι η πρώτη φάση για την κατάθεση της δήλωσης «ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ» κατά την οποία οι αρμόδιοι φορείς ενημερώνουν για τα υπόχρεα πρόσωπα.
Για την ίδια την κατάθεση της δήλωσης δεν έχουμε πάρει ακόμη καμία απάντηση. Η εφαρμογή είναι ακόμα κλειστή, περιμένοντας την αναβάθμισή της με το νέο λογισμικό, και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία οι δηλώσεις «ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ», κατατίθενται μέσα σε τρεις μήνες από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι δηλώσεις, έπρεπε να κατατεθούν μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2023, μιας και η καταληκτική ημερομηνία ήταν το τέλος Αυγούστου.
Να σημειώσουμε εδώ ότι το επίσημο όνομα της δήλωσης είναι «Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ.)», αλλά στην «αγορά» έχει επικρατήσει ως δήλωση ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ.
Μετά από έρευνα που κάναμε, ανακαλύψαμε μια ανακοίνωση στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.policenet.gr/ η οποία αναφέρει:
Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων εξέδωσε την παρακάτω ενημερωτική ανακοίνωση για τις δηλώσεις ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ.
«Μετά από επικοινωνία της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων με την αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης ενημερωθήκαμε ότι δυνάμει της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) των Υπουργείων Οικονομικών – Δικαιοσύνης – Επικρατείας, με αριθμό 17991/4-5-2023, προβλέφθηκε ότι η λειτουργία της νέας πλατφόρμας, στην οποία θα υποβληθούν οι δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης (πόθεν έσχες) θα ξεκινήσει την 16η-12-2023, η δε προθεσμία υποβολής τους ορίζεται σε 90 ημέρες από την ημερομηνία έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της».

Παράταση των δηλώσεων έως 30.6.2024
Τελικά τη λύση στο γρίφο πότε θα κατατεθούν οι «Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ.)», έδωσε η κυβέρνηση που με τροπολογία σε υπό ψήφιση νομοσχέδιο δίνει παράταση στην υποβολή των δηλώσεων ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ έως τις 30.6.2024.
Πιο συγκεκριμένα, και σύμφωνα με το άρθρο 2 της τροπολογίας στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2167, επανεισαγωγή του προγράμματος «ΗΡΑΚΛΗΣ» και άλλες επείγουσες διατάξεις» παρατείνεται η υποβολή «πόθεν έσχες».

Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης
Η προτεινόμενη ρύθμιση εισάγει εξαίρεση από τις προθεσμίες που ορίζονται στο πρώτο και τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν.5026/2023 (Α’ 45) περί χρόνου υποβολής της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης και στο άρθρο 23 του ιδίου νόμου περί Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων. Η εν λόγω παράταση καθίσταται αναγκαία προκειμένου να επιτευχθεί η ομαλή και ασφαλής μετάβαση στο νέο καθεστώς που εισήγαγε ο ν. 5026/2023 ως προς τον τρόπο υποβολής των δηλώσεων και να διασφαλιστεί η αποτελεσματική λειτουργία της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας χωρίς την ύπαρξη προβλημάτων που θα δημιουργούσαν είτε πρόσθετα διαδικαστικά βάρη για τον διοικούμενο είτε ερμηνευτικές αμφιβολίες για την εγκυρότητα των δηλώσεων.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΔΙΑΤΑΞΗ 

Άρθρο 2
Παράταση προθεσμίας υποβολής Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων – Προσθήκη παρ. 7 στο άρθρο 44 του ν. 5026/2023|
Στο άρθρο 44 του ν. 5026/2023 (Α’ 45) προστίθεται παρ. 7 ως εξής:
«7. Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων: α) αρχικές, με απόκτηση ιδιότητας υπόχρεου από την 28η.2.2023 έως και την 31η.3.2024, και β) ετήσιες του έτους 2023 (χρήση 2022) υποβάλλονται μέχρι και την 30ή.6.2024 κατ’ εξαίρεση των προθεσμιών που ορίζονται στο πρώτο και το τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 18, περί χρόνου υποβολής της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης και στο άρθρο 23 περί Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων.».

Τι περιέχει η ΚΥΑ
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) Αριθμ. 17991/2023 ΦΕΚ 2963/Β/4-5-2023, αφορά την «Εξειδίκευση της προβλεπόμενης στον ν. 5026/2023 (Α’ 45) Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ.), καθορισμός των οδηγιών συμπλήρωσης των πεδίων της Δ.Π.Κ. και των πινάκων παραμετρικών τιμών, της λειτουργίας της εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 5026/2023, της ημερομηνίας έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της εφαρμογής, των αναγκαίων διαλειτουργικότητων, καθώς και κάθε άλλου τεχνικού και λεπτομερειακού θέματος αναγκαίο για την εφαρμογή του άρθρου 21 του ν. 5026/2023», και αναφέρεται στο νέο πλαίσιο του περιεχομένου και της διαδικασίας για τη δήλωση του ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ.
Με την ΚΥΑ ακόμη κοινοποιούνται οι οδηγίες συμπλήρωσης των πεδίων της Δ.Π.Κ. και οι πίνακες παραμετρικών τιμών καθορίζονται στο επισυναπτόμενο στην παρούσα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ «ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΠΕΔΙΩΝ ΔΗΛΩΣΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΩΝ ΤΙΜΩΝ» το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος.

Υποβολή της δήλωσης
Στο άρθρο 6 καθορίζεται ο τρόπος συμπλήρωσης της δήλωσης.
1. Για την υποβολή Δ.Π.Κ. ο υπόχρεος εισέρχεται στην εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 5026/2023 (www.pothen.gr), προσβάσιμης μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), κατόπιν αυθεντικοποίησης με χρήση των προσωπικών κωδικών-διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet), σύμφωνα με το άρθρο 24 του ν. 4727/2020 (Α’ 184), ενώ τα στοιχεία επικοινωνίας του υπόχρεου αντλούνται υποχρεωτικά από το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. Γ ια τους σκοπούς του προηγούμενου εδαφίου, η εφαρμογή διαλειτουργεί α) με το σύστημα TAXISnet για την αυθεντικοποίηση των χρηστών και β) με το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. για την άντληση των στοιχείων επικοινωνίας.
2. Κατά την υποβολή της δήλωσης από τον υπόχρεο, τα προσωπικά και φορολογικά στοιχεία αυτού, ιδίως ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, η Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία, ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης, εφόσον έχει δηλωθεί από τον υπόχρεο, ο Αριθμός Δελτίου Ταυτότητας/Αριθμός Γενικού Μητρώου, το επώνυμο, το όνομα, το πατρώνυμο, το Μητρώνυμο, η ημερομηνία γέννησης, η διεύθυνση κατοικίας, τα τηλέφωνα επικοινωνίας και η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου εμφανίζονται όπως τηρούνται στο φορολογικό Μητρώο κατά την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης. Ειδικότερα τα ανωτέρω αναφερόμενα στοιχεία επικοινωνίας δύναται να αντλούνται από το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας. Σε περίπτωση ανακρίβειας αυτών, απαιτείται, πριν από την υποβολή της δήλωσης, η διόρθωση των ανακριβών στοιχείων από τον υπόχρεο. Τα λοιπά στοιχεία, όπως υπηρεσιακά και οικογενειακά, καθώς και η ιδιότητα του υπόχρεου δηλώνονται όπως ίσχυαν κατά το έτος που αφορά η δήλωση. Για την άντληση των παραπάνω στοιχείων η εφαρμογή διαλειτουργεί με το φορολογικό Μητρώο που τηρείται στην Α.Α.Δ.Ε.
3. Ο υπόχρεος μπορεί να επιλέξει να μεταφέρει στη Δ.Π.Κ.:
α) τα δεδομένα της τελευταίας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του έτους στο οποίο αφορά η Δ.Π.Κ., η οποία υποβλήθηκε ηλεκτρονικά,
β) τα στοιχεία των ακινήτων, που περιλαμβάνονται στην περιουσιακή του κατάσταση κατά την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους, όπως έχει δηλωθεί στη φορολογική αρχή, στο οποίο αφορά η Δ.Π.Κ., εφόσον η Δ.Π.Κ. είναι αρχική ή του τρέχοντος έτους, εφόσον η Δ.Π.Κ. είναι ετήσια, όπως αυτά τα στοιχεία τηρούνται ηλεκτρονικά στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.),
γ) το ύψος των υπολοίπων των καταθετικών και χορηγητικών λογαριασμών και των επενδυτικών προϊόντων, καθώς και
δ) στοιχεία θυρίδων, όπου ο ίδιος ήταν δικαιούχος, τα οποία τηρούνται κατά την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της δήλωσης έτους και τελούσαν κατά την ίδια ημερομηνία υπό τη διαχείριση ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων, χρηματοπιστωτικών οργανισμών και εταιρειών μίσθωσης θυρίδων.
Οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και τα πιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων και των υποκαταστημάτων αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων, υποχρεούνται να διαβιβάζουν στην εφαρμογή δεδομένα στα οποία αφορούν οι περ. γ’ και δ’ μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., σύμφωνα με το άρθρο 47 του ν. 4623/2019 (Α’ 134) και το άρθρο 84 του ν. 4727/2020. Η άντληση των παραπάνω στοιχείων από την δήλωση φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) και των στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) γίνεται μέσω διαλειτουργικότητας με τα συστήματα της Α.Α.Δ.Ε. Η προσυμπλήρωση στην Δ.Π.Κ. των στοιχείων των καταθετικών και χορηγητικών λογαριασμών και των επενδυτικών προϊόντων καθώς και των στοιχείων των θυρίδων, θα γίνεται μέσω διαλειτουργικότητας με τα συστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των χρηματοπιστωτικών οργανισμών μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. Η έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της διασύνδεσης με τα πιστωτικά ιδρύματα και τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για την άντληση των παραπάνω δεδομένων διαπιστώνεται με πράξη του Γενικού Γραμματέα των Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης.
4. Σύμφωνα με τον ν. 5026/2023 όλα α) τα δεδομένα των ανωτέρω δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, όπως έχουν διαμορφωθεί κατά την ημερομηνία οριστικής υποβολής της Δ.Π.Κ. από την υποβολή τροποποιητικών και συμπληρωματικών δηλώσεων εισοδήματος για το έτος που αφορά η Δ.Π.Κ., β) τα στοιχεία της περιουσιακής κατάστασης του υπόχρεου κατά την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους στο οποίο αφορά η Δ.Π.Κ., εφόσον η Δ.Π.Κ. είναι αρχική ή του τρέχοντος έτους, εφόσον η Δ.Π.Κ. είναι ετήσια και γ) τα δεδομένα που διαβιβάζουν τα πιστωτικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί κατά τη συμπλήρωση της Δ.Π.Κ., σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 21 του ν. 5026, επισυνάπτονται αυτόματα ηλεκτρονικά στην υποβαλλόμενη Δ.Π.Κ. Η αυτόματη επισύναψη των παραπάνω ηλεκτρονικών παραστατικών στην υποβαλλόμενη Δ.Π.Κ. θα γίνεται με την διαλειτουργικότητα της εφαρμογής με τα συστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων και χρηματοπιστωτικών οργανισμών μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.
5. Στις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης, οι οποίες ελέγχονται υποχρεωτικά και κατά προτεραιότητα, επισυνάπτονται ηλεκτρονικά τα αναγκαία έγγραφα από τον υπόχρεο, εφόσον αυτά δεν έχουν επισυναφθεί αυτόματα. Η επισύναψη γίνεται άπαξ κατά την υποβολή της αρχικής δήλωσης και όποτε υπάρχουν μεταβολές κατά την υποβολή κάθε ετήσιας δήλωσης, από τα οποία προκύπτει η δηλούμενη περιουσιακή κατάσταση.
6. Στο άρθρο 22 του ν. 5026/2023 προβλέπεται η υποβολή εκπρόθεσμης Δ.Π.Κ. με την πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου. Για την έκδοση και την διαπίστωση της πληρωμής του εν λόγω παραβόλου, η εφαρμογή του άρθρου 21 διαλειτουργεί με το σύστημα ηλεκτρονικού παραβόλου (e-παράβολο) της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. προκειμένου να επιτραπεί η οριστικοποίηση της δήλωσης.

Έναρξη Παραγωγικής Λειτουργίας

Σύμφωνα με το άρθρο 10 της Κ.Υ.Α.
1. Η έναρξη παραγωγικής λειτουργίας της ενιαίας εφαρμογής του άρθρου 3 της παρούσας ορίζεται ως εξής:
α) για την εφαρμογή του άρθρου 4 της παρούσας η 1/11/2023.
β) για την εφαρμογή του άρθρου 5 της παρούσας:
i) η 16/5/2023 για τις ετήσιες καταστάσεις κα
ii) η 16/11/2023 για τις μηνιαίες καταστάσεις αρχικών δηλώσεων.
γ) για την εφαρμογή των άρθρων 6 και 7 της παρούσας:
i) ένα μήνα από τη λήξη της αναφερόμενης στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 5026/2023 προθεσμίας για την υποβολή των Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ. και το αργότερο μέχρι την 01/11/2023 και
ii) η 16/12/2023 για τις αρχικές δηλώσεις.
2. Όλοι οι υπόχρεοι που απέκτησαν ιδιότητα από την 28/2/2023 καταχωρίζονται σωρευτικά στην κατάσταση αρχικών δηλώσεων του άρθρου 17 του ν. 5026/2023 που θα οριστικοποιηθεί την 15/12/2023.
3. Οι αρχικές δηλώσεις των υπόχρεων που απέκτησαν ιδιότητα από την 28/2/2023 υποβάλλονται από την έναρξη παραγωγικής λειτουργίας της περ. γ-ii της παρ. 1. Ειδικά για τους υπόχρεους που απέκτησαν ιδιότητα έως και την 15/12/2023 η προθεσμία υποβολής ορίζεται σε 90 ημέρες από την ημερομηνία έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της περ. γ-ii.

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.