Με άρωμα Θεσσαλονίκης, λόγω της Διεθνούς Έκθεσης, με εξαγγελίες, επιδοτήσεις, παροχές, μειώσεις, κίνητρα αλλά και την κατάθεση μίνι φορολογικού νομοσχεδίου από το υπουργείο Οικονομικών για τη στήριξη των ασθενέστερων και τις αλλαγές στη φορολογία κύλησε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο.

Απόστολος Αλωνιάτης*

Δηλώσεις ΦΠΑ και myDATA
Σύμφωνα με δημοσιεύματα από το Νοέμβριο θα κάνουν την εμφάνισή τους οι προσυμπληρωμένες δηλώσεις στο σύστημα myDATA. Είναι κατανοητό ότι αυτές θα αφορούν άμεσα τις επιχειρήσεις με διπλογραφικά βιβλία, που έχουν την υποχρέωση να καταθέτουν Περιοδική Δήλωση ΦΠΑ κάθε μήνα.
Βέβαια, και οι υπόλοιπες επιχειρήσεις με απλογραφικά, που έχουν την υποχρέωση να υποβάλλουν δηλώσεις τον επόμενο μήνα από τη λήξη του ημερολογιακού τριμήνου, θα έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν τα στοιχεία που θα έχουν ανέβει στην πλατφόρμα myDATA. Τα δεδομένα που βρίσκονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή myDATA καθιστούν εφικτό τον υπολογισμό του οφειλόμενου ΦΠΑ από τη φορολογική διοίκηση, με βάση τα έσοδα και τα έξοδα κάθε επιχείρησης, μιας και, όπως έχουμε ξαναγράψει σχετικά με το θέμα των ηλεκτρονικών βιβλίων, τα τιμολόγια που ανεβαίνουν από τους εκδότες τους, ενημερώνουν ταυτόχρονα και τα έσοδα τα δικά τους, αλλά και τα έξοδα των πελατών τους.

Δυνατότητα αλλαγών
Ωστόσο, όπως αναφέρουν πηγές της ΑΑΔΕ, σε κάθε περίπτωση οι επιχειρήσεις θα μπορούν να τροποποιούν την προσυμπληρωμένη δήλωση εφόσον δεν συμφωνούν με τα στοιχεία. Αυτό σημαίνει ότι η δήλωση ΦΠΑ δεν θα είναι κλειδωμένη, αλλά θα έχουν τη δυνατότητα να τη διαχειριστούν τα λογιστήρια των επιχειρήσεων δεδομένου ότι έχουν την ευθύνη για την υποβολή της.
Είναι κατανοητό ότι η εφαρμογή θα λειτουργήσει σε πειραματική βάση, ώστε σιγά – σιγά να δουν και οι επιχειρήσεις και η ΑΑΔΕ, τα τεχνικά προβλήματα που θα προκύψουν, ώστε να διορθωθούν.
Όπως έγινε γνωστό στα αρχικά στάδια της υβριδικής λειτουργίας της περιοδικής δήλωσης δεν θα υπάρχουν πρόστιμα ή λοιπές κυρώσεις, μιας και ο στόχος είναι, σε πρώτη φάση, ο έλεγχος της λειτουργίας της εφαρμογής.
Προσοχή! Για την καλύτερη λειτουργία της εφαρμογής οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ανεβάζουν στην πλατφόρμα και τα έξοδα που έχουν ΦΠΑ, αλλά δεν είναι τιμολόγια. Να θυμίσουμε ότι βάσει των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων οι επιχειρήσεις μπορούν να δικαιολογήσουν δαπάνες (όχι αγορές εμπορευμάτων και πρώτων υλών), έως 100 ευρώ και να εκπέσουν το ΦΠΑ που αυτές εμπεριέχουν, αν αναφέρεται διακριτά είτε το ποσό του ΦΠΑ είτε το ποσοστό του ΦΠΑ.

Επαγγελματικές Μισθώσεις
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η Α.1112/12.8.2022 απόφαση της ΑΑΔΕ, με την οποία τροποποιούνται στοιχεία της  ΠΟΛ.1162/3.8.2018 απόφασης «Υποβολή Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου».
Με την απόφαση αυτή οι δηλώσεις μίσθωσης στο taxisnet λόγω του πλαφόν στις επαγγελματικές μισθώσεις, θεωρούνται εμπρόθεσμες έως 30.11.2022. Ακόμη δίνονται οδηγίες για τις δηλώσεις λύσης και τις υπεκμισθώσεις. Αναλυτικά οι αλλαγές:
I. Σύμφωνα με την πρώτη τροποποίηση (παρ. 1 του άρθρου 1 της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1162/2018):
α) Οι εκμισθωτές ακίνητης περιουσίας υποχρεούνται να δηλώνουν όλα τα πληροφοριακά στοιχεία των αρχικών ή τροποποιητικών μισθώσεων, μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την έναρξη της μίσθωσης ή την ημερομηνία που λαμβάνει χώρα η τροποποίησή της, ανεξάρτητα αν πρόκειται για γραπτή ή προφορική συμφωνία. Σε περίπτωση λύσης της μίσθωσης, ο εκμισθωτής υποχρεούται να δηλώνει τη λύση αυτής μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από τη λύση της, διαφορετικά η συμφωνία της μίσθωσης θεωρείται ότι είναι σε ισχύ.
β) Η «Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας», η οποία υποβάλλεται λόγω τροποποίησης των όρων της μίσθωσης βάσει διάταξης νόμου ή δικαστική απόφαση, υποβάλλεται εμπρόθεσμα μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από τη δημοσίευση του νόμου ή την κοινοποίηση της απόφασης αντίστοιχα. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται ανάλογα και στην περίπτωση λύσης της μίσθωσης με βάση νόμο ή δικαστική απόφαση.
II. Στη δεύτερη τροποποίηση αναφέρεται ότι: «στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 6 μετά τις λέξεις «ακίνητης περιουσίας» προστίθενται οι λέξεις “και για τη δήλωση λύσης της μίσθωσης”»:
Όσα ανωτέρω αναφέρονται για την υποβολή πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας και για τη δήλωση λύσης της μίσθωσης εφαρμόζονται ανάλογα και στις περιπτώσεις υπεκμίσθωσης αυτής, περιλαμβανομένης και της υπεκμίσθωσης ακινήτων, όπου παραχωρείται το δικαίωμα υπεκμίσθωσης με σκοπό τη βραχυχρόνια μίσθωση με βάση τις διατάξεις του άρθρου 111 του Ν.4446/2016.
Επίσης, εφαρμόζονται στην περίπτωση παραχώρησης χρήσης ακίνητης περιουσίας (δωρεάν παραχώρηση) με εξαίρεση τα πρόσωπα που απαλλάσσονται του φόρου σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 39 του Ν.4172/2013 (Α’ 167)».
III. Με την τρίτη τροποποίηση (παρ. 8 του άρθρου 11):
«8. Οι εκμισθωτές/υπεκμισθωτές που λαμβάνουν ειδοποίηση από τη Φορολογική Διοίκηση για υποβολή της «Δήλωσης Covid» ή και της «Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας» προκειμένου να διορθώσουν λάθη ή παραλείψεις τους, υποβάλλουν τις εν λόγω δηλώσεις εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη λήψη της ειδοποίησης».
IV. Σύμφωνα με την τέταρτη τροποποίηση (μετά την παρ. 5 του άρθρου 12, προστίθεται νέα παρ. 6 ως εξής):
«6. Ειδικά η «Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας» λόγω τροποποίησης του ύψους του μισθώματος σε εμπορικές και επαγγελματικές μισθώσεις για το έτος 2022 με βάση τις διατάξεις του άρθρου 121 του Ν.4926/2022, υποβάλλεται εμπρόθεσμα από τη δημοσίευση του νόμου αυτού μέχρι και την 30ή Νοεμβρίου 2022».
Προσοχή! Η απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στο ΦΕΚ Β’ 4352 στις 16.8.2022. 

Άρχισε η υποβολή του «Πόθεν Έσχες»
Μετά το πέρας της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, άνοιξε και η εφαρμογή για την υποβολή του «Πόθεν Έσχες», από τους υπόχρεους.
Σύμφωνα με ανακοίνωση στη σελίδα www.pothen.gr, ήδη έγινε η έναρξη υποβολής Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΠΚ) Ν.3213/2003 & Οικονομικών Συμφερόντων (ΔΟΣ) έτους 2022 (χρήση 2021).
Η ιστοσελίδα μας ενημερώνει ότι η ετήσια Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ.) και Οικονομικών Συμφερόντων (Δ.Ο.Σ.) 2022, στην οποία αποτυπώνονται τα έσοδα και τα οικονομικά συμφέροντα των υπόχρεων εντός του φορολογικού έτους 2021, καθώς και η περιουσιακή κατάστασή τους κατά την 31.12.2021, υποβάλλεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) μηνών μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ήτοι από 31.8.2022 έως και 30.11.2022. Τονίζεται, ότι μετά την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας, επιβαρύνεστε με παράβολο για την υποβολή της οφειλόμενης Δ.Π.Κ. Ωστόσο, εφόσον έχει υποβληθεί εμπρόθεσμη δήλωση, είναι δυνατή η τροποποίηση της δήλωσης αυτής εντός ενός (1) μηνός από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής.

Επιλογή έτους-είδους
Στην εφαρμογή ηλεκτρονικής υποβολής www.pothen.gr, θα πρέπει να επιλεγούν με προσοχή το έτος αλλά και το είδος (αρχική – ετήσια) της δήλωσης που θα  υποβληθεί, καθώς η εκ παραδρομής επιλογή λανθασμένου έτους, π.χ. ΔΠΚ 2021 (αφορά το φορολογικό έτος 2020) αντί ΔΠΚ 2022 (όπως είναι το σωστό – αφορά το φορολογικό έτος 2021) ή η επιλογή Αρχικής αντί Ετήσιας Δήλωσης, δεν εκπληρώνει τη σχετική σας υποχρέωση.

Περαιτέρω διευκρινήσεις
Την ένδειξη Αρχική Δήλωση 2022, επιλέγουν οι υπόχρεοι που για πρώτη φορά αποκτούν την ιδιότητα που τους καθιστά υπόχρεους. Η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα εντός ενενήντα (90) ημερών από την απόκτηση της ιδιότητας αυτής και περιλαμβάνει τα περιουσιακά στοιχεία του υπόχρεου κατά την ημερομηνία απόκτησης της ιδιότητας υπόχρεου και όχι κατά την ημερομηνία υποβολής της Αρχικής Δήλωσης.
Την ένδειξη Ετήσια Δήλωση 2022, επιλέγουν οι υπόχρεοι που απέκτησαν, κατείχαν ή απώλεσαν ιδιότητα εντός του ελεγχόμενου έτους (δήλωση του φορολογικού έτους 2021) και στην οποία αποτυπώνονται τα έσοδα και τα οικονομικά συμφέροντα των υπόχρεων εντός του φορολογικού έτους 2021, καθώς και η περιουσιακή κατάσταση τους κατά την 31.12.2021.
Εκτός της τυχόν ενημέρωσης που έχουν λάβει  ήδη, οι υπόχρεοι, από τον φορέα που τους συμπεριέλαβε στην κατάσταση υπόχρεων της παρ. 3 του άρθρ. 1 του Ν.3213/2003, μπορούν να εισέρχονται και στη διαδικτυακή εφαρμογή υποβολής (www.pothen.gr) με τη χρήση των κωδικών TAXISNET και να ενημερωθούν για την τυχόν αναγγελία τους και  με κάποια ιδιότητα υπόχρεου. Εάν είναι ο φορολογούμενος  υπόχρεος υποβολής ΔΠΚ & ΔΟΣ 2022 με περισσότερες από μια ιδιότητες, είναι πιθανό να έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης προς περισσότερα του ενός όργανα ελέγχου.
Σε περίπτωση που η ιδιότητα με την οποία έχει γίνει η αναγγελία από τον Φορέα Υπόχρεων είναι εσφαλμένη, οι υπόχρεοι έχουν  τη δυνατότητα κατά τη συμπλήρωση της Δήλωσης Περιουσιακής τους Κατάστασης να τη διαγράψουν κι εν συνεχεία να προσθέσουν την ορθή ιδιότητα υπόχρεου. Σε κάθε περίπτωση το βάρος εκπλήρωσης της υποχρέωσης υποβολής ΔΠΚ και ΔΟΣ αφορά το υπόχρεο πρόσωπο.
Τέλος, σημειώνεται ότι η παράλειψη υποβολής ή η υποβολή ανακριβούς, ή ελλιπούς δήλωσης από τον υπόχρεο, αποτελεί ποινικό αδίκημα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του Ν.3213/2003, όπως ισχύει, ενώ θεμελιώνεται και η διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος για τους υπαλλήλους του δημοσίου.
Για οποιαδήποτε πρόβλημα ή απορία μπορείτε να επικοινωνείτε με το Κέντρο Εξυπηρέτησης Υπόχρεων – ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ στον τηλεφωνικό αριθμό 210-4802100 από τις 07:30 έως τις 17:00 κατά τις εργάσιμες ημέρες. Επίσης, μετά την είσοδο στην ενιαία διαδικτυακή εφαρμογή, στην ενότητα «Χρειάζεστε βοήθεια;» είναι δυνατή η αποστολή μηνύματος για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζετε κατά την υποβολή της Δήλωσης της Περιουσιακής σας Κατάστασης.

Πρόστιμα-φωτιά
Εφόσον έχει υποβληθεί εμπρόθεσμη δήλωση, είναι δυνατή η τροποποίηση της εντός ενός μηνός από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής, χωρίς την υποχρέωση καταβολής παραβόλου.
Για όσους δεν υποβάλλουν δήλωση ή εκείνους που θα υποβάλλουν ανακριβή ή ελλιπή δήλωση προβλέπονται τόσο ποινές φυλάκισης όσο και πρόστιμα. Ειδικότερα:
– Όσοι δεν υποβάλλουν ή υποβάλλουν ανακριβή ή ελλιπή δήλωση τιμωρούνται με φυλάκιση και χρηματική ποινή έως 100.000 ευρώ.
– Αν οι πράξεις αυτές τελέστηκαν από αμέλεια, επιβάλλεται χρηματική ποινή και το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο εκτιμώντας ελεύθερα ανάλογα με τις περιστάσεις, μπορεί να κρίνει τις πράξεις αυτές ατιμώρητες.

Πότε θεωρείται ανακριβής
Ανακριβής θεωρείται και η δήλωση, όταν τα δηλωθέντα περιουσιακά στοιχεία ή η επαύξηση αυτών δεν δικαιολογείται από τα πάσης φύσεως, νομίμως αποκτηθέντα εισοδήματα του υπόχρεου.
Σε αυτή την περίπτωση, αν ο υπόχρεος τελεί το αδίκημα με σκοπό την απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου αξίας ανώτερης των 30.000 ευρώ, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών και με χρηματική ποινή από 10.000 ευρώ έως 500.000 ευρώ.
Εάν η συνολική αξία της αποκρυπτόμενης περιουσίας του ιδίου και των λοιπών προσώπων για τα οποία αυτός οφείλει να υποβάλει δήλωση υπερβαίνει συνολικά το ποσό των 300.000 ευρώ, ανεξαρτήτως αν η απόκρυψη επιχειρείται με τη μη υποβολή δήλωσης ή την υποβολή ελλιπούς ή ανακριβούς δήλωσης, τότε προβλέπεται πως τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι 10 ετών και με χρηματική ποινή που ξεκινάει από 20.000 ευρώ και μπορεί να φτάσει ακόμη και το 1.000.000 ευρώ!
Ποινές φυλάκισης και χρηματικές ορίζονται και για τρίτους, οι οποίοι εν γνώσει τους συμπράττουν στην υποβολή ανακριβούς δήλωσης και ιδίως στην παράλειψη δήλωσης περιουσιακών στοιχείων. 

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.