Απόστολος Αλωνιάτης*

 Όταν ο γνωστός Umberto Eco (Ουμπέρτο Έκο) έγραφε το άρθρο του «Τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις», σίγουρα δεν ήξερε την ελληνική πραγματικότητα και φυσικά την ελληνική διοίκηση. Τα «μπάνια του λαού» λοιπόν έχουν αντικατασταθεί από σημαντικές φορολογικές υποχρεώσεις των λογιστών αλλά και των επιχειρήσεων.
Πριν την εβδομάδα που υπολειτουργούν και σταματούν τα πάντα, την εβδομάδα δηλαδή της Παναγίας, οι υπηρεσίες «άκουσον-άκουσον» εκδίδουν νέες αποφάσεις με νέες υποχρεώσεις!

Παράταση δηλώσεων

Με δελτίο τύπου την Τρίτη, 3 Αυγούστου 2021 το υπουργείο οικονομικών προχώρησε σε μικρή παράταση τις υποβολής των φορολογικών δηλώσεων φυσικών και νομικών προσώπων.
Πιο συγκεκριμένα παρατείνεται η προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων έως τις 10 Σεπτεμβρίου 2021.
Η παράταση δόθηκε με τον τρόπο που έχει καθιερώσει πλέον η κυβέρνηση και όπως εξαγγέλλετε και αργότερα θα ακολουθήσει νομοθετική διάταξη του Υπουργείου Οικονομικών, όταν ανοίξει η βουλή, μιας και βρίσκετε σε διακοπές. Με την διάταξη αυτή θα παρατείνεται η προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου και η καταβολή των δύο πρώτων μηνιαίων δόσεων (Ιουλίου και Αυγούστου) του οφειλόμενου φόρου μέχρι τις 17 Σεπτεμβρίου.
Όπως αναφέρεται «Η παράταση κρίθηκε επιβεβλημένη, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν, αλλά και για να διευκολυνθούν οι φορολογούμενοι πολίτες, οι λογιστές και οι φοροτεχνικοί, εξαντλώντας κάθε χρονικό περιθώριο παράτασης, δεδομένης της επερχόμενης έκδοσης των εκκαθαριστικών ΕΝΦΙΑ εντός του μηνός Σεπτεμβρίου».
Ο φορολογούμενος για να «κερδίσει» την παροχή έκπτωσης 3% στο συνολικό ποσό του οφειλόμενου φόρου που προκύπτει από τη φορολογική δήλωση, τα φυσικά πρόσωπα θα πρέπει να υποβάλουν τη δήλωσή τους μέχρι τις 27 Αυγούστου και να καταβάλουν εφάπαξ τον φόρο μέχρι και τις 31 Αυγούστου.
Για να μην χαλάσουμε και την παράδοση όλα τα παραπάνω γίνονται για την διευκόλυνση του πολίτη. Αυτό προκύπτει από την δήλωση που έκανε ο Υφυπουργός Οικονομικών κ. Απόστολος Βεσυρόπουλος.
“Η Κυβέρνηση, με πλήρη επίγνωση της πραγματικότητας, των αναγκών και των ιδιαιτεροτήτων της κοινωνίας, παρεμβαίνει όπου χρειάζεται, για να στηρίζει και να διευκολύνει τους πολίτες», Παράλληλα, τονίζεται ότι για το 70% των φορολογικών δηλώσεων που έχουν εκκαθαριστεί μέχρι σήμερα, δεν προκύπτει πληρωμή φόρου. Ειδικότερα, για την πλειοψηφία των δηλώσεων αυτών ο φόρος που προκύπτει είναι μηδενικός, ενώ σημαντικός αριθμός φορολογουμένων λαμβάνει επιστροφή φόρου”.

Γιατί μόνο 10 ημέρες;
Σύμφωνα με πληροφορίες η μικρή παράταση των 10 ημερών, δίνεται για να μπορέσει η ΑΑΔΕ να εκδώσει τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ , ώστε η πρώτη δόση να πληρωθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με τον την παρ. 1 του άρθρου 8 του Ν.4223/2013 (Α’ 287), η πρώτη δόση πρέπει να πληρωθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου, οι επόμενες δόσεις μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε επόμενου μήνα και η τελευταία δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιανουαρίου του επόμενου έτους.
Βέβαια με παρεμβάσεις που έχουν γίνει στο άρθρο, μια από αυτές είναι και η τελευταία που έγινε για τον ΕΝΦΙΑ του 2021 με τον Ν.4821/2021 (ΦΕΚ Α’ 134/31.7.2021), δεν τηρείτε το σχετικό εδάφιο του νόμου για πληρωμή τον επόμενο μήνα, αφού τα τελευταία χρόνια η έκδοση των εκκαθαριστικών γίνεται στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Για την ιστορία το σχετικό άρθρο του νόμου όπως διαμορφώθηκε με την τελευταία παρέμβαση:
«1. Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη, για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου ή σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, καθεμιά από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δέκα (10) ευρώ, και από τις οποίες η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου, οι επόμενες δόσεις μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε επόμενου μήνα και η τελευταία δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιανουαρίου του επόμενου έτους.
Ποσά φόρου μέχρι ένα (1) ευρώ δεν βεβαιώνονται και δεν είναι απαιτητά.
Όποιος θέλει μπορεί να ανατρέξει στις διατάξεις του άρθρου και τον τρόπο καταβολής του για κάθε έτος ξεχωριστά όπως διαμορφώθηκε ……
Ειδικά για το έτος 2021, ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) καταβάλλεται σε έξι (6) ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι και την 30ή Σεπτεμβρίου 2021 και η τελευταία μέχρι και την 28η Φεβρουαρίου 2022». 

Γιατί πρέπει να τελειώσουν;
Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1081/2016 για την εκκαθάριση του φόρου ακινήτων θα λαμβάνονται υπόψη μόνο τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στις εμπρόθεσμες δηλώσεις Ε9 και φορολογίας εισοδήματος, δηλαδή, θα ληφθούν υπόψη οι φορολογικές δηλώσεις που θα κατατεθούν, με τα σημερινά δεδομένα, έως τις 10 Σεπτεμβρίου 2021. Από τις ίδιες δηλώσεις θα παρθούν και στοιχεία για τα τέκνα και την αναπηρία των φορολογουμένων.
Ακόμη, στην ίδια εγκύκλιο αναφέρεται ότι, η επιφάνεια των κτισμάτων και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας των φορολογουμένων, θα λαμβάνονται υπόψη βάσει των δηλώσεων Ε9, που έχουν υποβληθεί κι αυτές εμπρόθεσμα. Αν είχαν υποβληθεί εκπρόθεσμα, χάνεται επίσης η μείωση του φόρου.
Με την αλλαγή αυτή, πολλοί φορολογούμενοι που δικαιούνται εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ θα τις χάσουν, εάν δεν υποβάλουν εμπροθέσμως τις σχετικές δηλώσεις. 

Διαμαρτυρία λογιστών
Όπως ήταν φυσιολογικό άμεσες και έντονες ήταν οι αντιδράσεις των λογιστών φοροτεχνικών για την μικρή παράταση, την στιγμή που το σύστημα άνοιξε με σχεδόν ένα μήνα καθυστέρηση, αφού τα τελευταία στοιχεία ανέβηκαν στις 15 του Ιουλίου.
Δεν φτάνει μόνο αυτό, πριν από μερικές ημέρες το ίδιο το υπουργείο παραδέχθηκε ότι τι σύστημα έβγαζε λάθος εκκαθαρίσεις.
Να σημειώσουμε ότι η ΑΑΔΕ δεν έχει βγάλει ακόμα καμία επίσημη ανακοίνωση για το πρόβλημα που ανέκυψε εδώ και μία εβδομάδα, ούτε για την έκταση και την επίλυσή του. Να σημειωθεί ότι ακόμη και σήμερα δεν ξέρουμε αν το πρόβλημα ήταν τεχνικό, ανθρώπινο λάθος ή επίθεση χάκερ.
Ανώνυμες πηγές της ΑΑΔΕ διέρρεαν ότι «αντιμετωπίστηκε από την ΑΑΔΕ το τεχνικό πρόβλημα στο Taxisnet που οδηγούσε σε λάθος υπολογισμό του φόρου σε ελεύθερους επαγγελματίες με παρακράτηση φόρου εισοδήματος». Παρότι δεν φταίνε σε τίποτα δηλαδή, οι φορολογούμενοι και οι λογιστές τους θα κληθούν να υποβάλουν ξανά την φορολογική τους δήλωση – ως τροποποιητική την φορά αυτή.
Αν ισχύει όμως και δεν αλλάξει επισήμως αυτό που ως τώρα οι ίδιες «πηγές» διέρρεαν, οι φορολογούμενοι που έπεσαν θύματα του Taxisnet «θα πρέπει να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση, χωρίς επιβαρύνσεις, μέσα στην κανονική προθεσμία». Δηλαδή απειλούνται, αν δεν το πράξουν μέχρι 27 Αυγούστου, να κληθούν να πληρώσουν …και πρόστιμο για λάθος που δεν το έκαναν οι ίδιοι, αλλά το σύστημα Taxisnet!
Πάντως οι φορολογούμενοι που διαπιστώθηκε ότι είχαν λανθασμένα εκκαθαριστικά πήραν μήνυμα από το taxis.

Υποχρεώσεις ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ

Προθεσμίες υποβολής δηλώσεων για τον μηχανισμό «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ»

Α. Για τον μήνα ΑΥΓΟΥΣΤΟ 2021 – Α’ ΦΑΣΗ ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ
Στις επιχειρήσεις – εργοδότες που επιθυμούν να ενταχθούν στον Μηχανισμό για τον μήνα ΑΥΓΟΥΣΤΟ 2021, δίνεται η δυνατότητα υποβολής δηλώσεων «ΑΙΤΗΣΗ / ΔΗΛΩΣΗ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΟΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» (Α’ – ΦΑΣΗ)» και «ΑΙΤΗΣΗ / ΔΗΛΩΣΗ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΟΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» (Α’ – ΦΑΣΗ) – ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ» εφόσον γνωστοποιηθεί εκ των προτέρων κάθε αλλαγή ή τροποποίηση της οργάνωσης του χρόνου εργασίας μέσω του εντύπου Ε4: Πίνακας Προσωπικού – Συμπληρωματικός Ωραρίου των εργαζομένων που εντάσσονται στον ΜΗΧΑΝΙΣΜΌ, κατά την περίοδο 1 Αυγούστου – 31 Αυγούστου 2021.
Επίσης, είναι δυνατή η διαδικασία των ΟΡΘΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΩΝ των αιτήσεων/δηλώσεων ένταξης στον Μηχανισμό – Α’ ΦΑΣΗ καθ’ όλη τη διάρκεια της ανωτέρω προθεσμίας.
Β. Για τον μήνα ΙΟΥΛΙΟ 2021 – Β’ ΦΑΣΗ ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ
Δίνεται η δυνατότητα υποβολής των δηλώσεων «ΑΙΤΗΣΗ / ΔΗΛΩΣΗ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΟΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» (Β’ – ΦΑΣΗ)» από 2 έως και 20 Αυγούστου 2021. 

Εργαζόμενοι Τουρισμού
Νέα προθεσμία υποβολής υπεύθυνων δηλώσεων (μονομερείς) εργαζομένων με δικαίωμα επαναπρόσληψης στον κλάδο τουρισμού για Μάιο-Ιούνιο.
Δίνεται εκ νέου δυνατότητα από 2 έως 20 Αυγούστου 2021 για την υποβολή μονομερών υπεύθυνων δηλώσεων καθώς και ορθών επαναλήψεων, βάσει της κείμενης νομοθεσίας από εργαζόμενους με δικαίωμα επαναπρόσληψης σε επιχειρήσεις – εργοδότες κύριων ή μη κύριων ξενοδοχειακών και τουριστικών καταλυμάτων ή τουριστικών λεωφορείων ως οδηγοί, για τη χορήγηση αποζημίωσης ειδικού σκοπού για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο 2021. 

Προθεσμία υποβολής δήλωσης Covid Μαΐου 2021
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η απόφαση Α.1170/2021 που τροποποιεί την ΠΟΛ.1162/2018 και σύμφωνα με την οποία «ειδικά για τον μήνα Μάιο 2021, οι εκμισθωτές/ υπεκμισθωτές ακινήτων της παρ. 1 του άρθρου 11 της παρούσας υποβάλλουν τη «Δήλωση Covid» ή/και τη «Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας» μέχρι και την 27η Αυγούστου 2021.».
Το άρθρο 9 της ΠΟΛ. 1162/2018 μετά την τροποποίηση έχει διαμορφωθεί ως εξής:
«1. Για συμφωνίες μίσθωσης ακίνητης περιουσίας, αρχικές ή τροποποιητικές, λόγω σιωπηρής παράτασης αυτών ή λόγω μεταβολής του όρου της συμφωνίας μίσθωσης που αφορά στο ποσό του μισθώματος, οι οποίες είναι σε ισχύ μέχρι και την 12η Ιουνίου 2020 και για τις οποίες δεν έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά «Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας», η εν λόγω δήλωση υποβάλλεται μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου 2020 χωρίς την επιβολή κυρώσεων. Η υποχρέωση αυτή καταλαμβάνει και μισθώσεις οι οποίες έχουν συναφθεί πριν την 01.01.2014, για τις οποίες μέχρι σήμερα δεν υπήρχε υποχρέωση υποβολής «Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας». Σε αυτές τις περιπτώσεις δηλώνονται όλα τα πληροφοριακά στοιχεία της σύμβασης μίσθωσης όπως ισχύει κατά την 12η Ιουνίου 2020.
2. Σε περίπτωση που συμφωνία μίσθωσης, για την οποία έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά ή έχει κατατεθεί στη Δ.Ο.Υ. «Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας», έχει λυθεί μέχρι την 12η Ιουνίου 2020, ο εκμισθωτής υποχρεούται να δηλώσει μέχρι την 27η Αυγούστου 2021 την ημερομηνία της λύσης, διαφορετικά η συμφωνία της μίσθωσης θεωρείται ότι είναι σε ισχύ.»

 ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ, ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΕΝΦΙΑ

 Έκτακτα μέτρα για τους πυρόπληκτους
Με Δελτίο Τύπου την Πέμπτη, 5 Αυγούστου 2021 η κυβέρνηση εξήγγειλε μέτρα ανακούφισης και στήριξης των πληγέντων από τις πυρκαγιές
Μεταξύ άλλων στα μέτρα περιλαμβάνονται:

1. Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων
Στις περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, θα ανασταλεί η πληρωμή όλων των εκκρεμών, βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων φορολογικών υποχρεώσεων, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα που πλήττονται για έξι (6) μήνες.

2. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης
Θα εκδοθεί Υπουργική Απόφαση για την αναστολή διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής ή ακίνητης περιουσίας των πληττόμενων από την πυρκαγιά. Ειδικότερα, για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και τις νομικές οντότητες που δικαιούνται το συγκεκριμένο μέτρο, αναστέλλεται, για έξι (6) μήνες.

3. Ρύθμιση και αναστολή ασφαλιστικών εισφορών
Θα δοθεί η δυνατότητα να ενταχθούν σε διαδικασία ρύθμισης και αναστολής ασφαλιστικών εισφορών οι πληττόμενες επιχειρήσεις. Ειδικότερα, προβλέπεται (α) κεφαλαιοποίηση των καθυστερούμενων μέχρι το τέλος του προηγούμενου της φυσικής καταστροφής μήνα ασφαλιστικών εισφορών (μετά τον προσθέτων τελών, τόκων, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων), (β) αναστολή καταβολής των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών για έξι (6) μήνες, αρχής γενομένης από την 1η του μήνα κατά τον οποίο συνέβη η φυσική καταστροφή (χωρίς υπολογισμό κατά το διάστημα αυτό προσθέτων τελών ή άλλων προσαυξήσεων), και (γ) δοσοποίηση των οφειλομένων μετά το 6μηνο σε 12-24 μηνιαίες δόσεις.

4. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ
Τα κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που θα κηρυχθούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της πυρκαγιάς και έχουν αποδεδειγμένα ολοσχερώς καταστραφεί ή υποστεί λειτουργικές ζημιές που τα καθιστούν μη κατοικήσιμα, δύναται να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ του έτους εντός του οποίου επήλθε η καταστροφή, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν η κυριότητα ή το εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο ανήκει στον υπόχρεο σε φόρο του έτους αυτού. Σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Οικονομικών συνεργάζεται στενά με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για τη διευκόλυνση και επιτάχυνση της σχετικής διαδικασίας.

*Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος-φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.